^{#smrgKİTABEVİ} Anne Kafamda Bit Var: 12 Eylül Anıları - 2024

Sinema sanatçısı Tarık Akan, 12 Eylül 1980 askerî darbesinin hemen ardından, 1981 başlarında, Almanya'da yaptığı bir konuşma yüzünden yurda dönüşünde tutuklandı. Tutuklanmanın nedeni, sağcı bir gazetenin manşete çıkardığı yanlı ve yalan haberdi. Böylece uzun bir yargılanma süreci başladı. Siyasî Şube, sorgulanmalar, itilip kakılmalar, aşağılanmalar, soğuk hücreler, bitli fareli koğuşlar, sağcılar, solcular, devrimciler, idamlıklar…

Uzun zaman sonra aklanıp serbest kalan Tarık Akan, aradan yıllar geçse de o günlerin baskılarını, acılarını unutamadı ve sonunda yaşadıklarını yazıya döktü. Anne Kafamda Bit Var, o zorlu günlerin bir tutanağı. Bu kitapta anlatılanlar, özellikle 1970'lerin ikinci yarısından başlayarak Türk sinemasının nitelikli filmlerinde unutulmaz oyunlar çıkaran Tarık Akan'ın az bilinen bir yönünü ortaya çıkarıyor.

Anne Kafamda Bit Var'da, 12 Eylül dönemindeki yargılanma sürecinin yanı sıra Atıf Yılmaz ve Şerif Gören gibi yönetmenler, ünlü hukukçu Burhan Apaydın gibi pek çok tanınmış ad ve önemli olayla ilgili anılar da yer alıyor; Yılmaz Güney cezaevindeyken gizli saklı çekilen Yol filminin serüveni de anlatılıyor.

TARIK AKAN, 1949'da İstanbul'da doğdu. Babasının görevi nedeniyle Anadolu'da büyüdü. Babası albaylıktan emekli olduğunda, evi geçindirmek için düğün salonunda müdürlük, Ataköy Plajı'nda cankurtaranlık, sandalcılık, bilet karaborsacılığı yaptı. Yıldız Teknik Üniversitesi'nde yüksek makine mühendisliği okurken gündüzleri kâğıt işportacılığı yaptı, geceleri üniversiteye gitti. 1971'de Ses mecmuasının açtığı yarışmaya “üçüncü bile gelsem beş bin lira alırım” umuduyla girdi ve birinci seçilerek filmlerde oynamaya başladı. Bu arada gazetecilik öğrenimi gördü. Film tekniği konusunda Ertem Eğilmez, oyunculuk konusunda Vasıf Öngören'den çok şey öğrendi. Başlangıçta romantik jön rollerinin aranan oyuncusu oldu; bu dönemde hafif güldürülerde de rol aldı. 1970'lerin ikinci yarısından başlayarak, Şerif Gören, Atıf Yılmaz, Yavuz Özkan, Zeki Ökten gibi yönetmenlerin, toplumsal sorunların ağırlıkta olduğu nitelikli filmlerinde oynadı.

Bunlar arasında Maden (1978), Pehlivan (1984), Sürü (1978), Adak (1979), Yol (1982), Çözülmeler (1993), Yolcu (1993), Eylül Fırtınası (1999), Hayal Kurma Dersleri (1999), Gülüm (2003) sayılabilir. Antalya Altın Portakal Film Festivali'nde dört kez En İyi Erkek Oyuncu Ödülü'nü kazanan Tarık Akan, Pehlivan'daki oyunuyla da 1985 Berlin Film Şenliği'nde Jüri Özel Ödülü'ne değer görüldü. 1992' de Çağdaş Sinema Sanatçıları Derneği'nin başkanlığına seçildi. Televizyonda Taşların Sırrı ve Antika Talanı adlı iki dizide oynadı. Uzun süre sinema çalışmalarının yanı sıra eğitimcilik yaptı. Anne Kafamda Bit Var, ilk ve tek kitabı. Tarık Akan 2016'da aramızdan ayrıldı.