^#smrgSAHAF Bingöl'de Sosyal ve Kültürel Yaşam -

Doğan Karasu eserini sosyolog olarak yazmış, kitabındaki ilgimizi çeken her orijinal tespiti aktarmaya ve yorumlamaya kalkmak doğaldır ki anlamsız olurdu. Bazı fikir verici kısa açıklamalar artırdıktan sonra inanç kısmı üzerinde daha fazla durmak istiyoruz. “Çokca bilinen bir aşiret kültürü yoktur. Kan bağına dayalı bir aşiret anlayışı ve kültüründen ziyade bölgesel tanımlamayla ifade edilmeye çalışılan bir aşiret anlayışından bahsedilebilir. Son zamanlarda bu yapıya canlılık kazandırılmaya çalışılmaktadır. Aşiret kültürünü canlandırma, bir aşiret ile kendini nitelendirme eğilimi oluşmaya başlamıştır. Bunu zararlı ve ilin geleceği için tehlikeli olarak görüyorum...Bingöl'ün selametini aşiret kültürlü eksenli değil, kültürleşmenin, sağlıklı bir biçimde işleyen kültürleşme sürecinin oluşturacağı bir gelecekte aramanın daha sağlıklı olduğunu düşünüyorum.Ağalık, beylik, seyitlik, şeyhlik, tarikatçılık gibi maddi ve manevi lider durumunda olan kişiler sosyal yapının şekillenmesinde etkili olmuş, yanlış yapılanmış sosyal bünyenin devamlılığını sağlayamamıştır...” “Genel anlamda paylaşılabilir nitelikli verilerin 8ekonomik, sosyal, siyasi, kültürel) azlığı karma bir ilişki kültürünün oluşmasına yol açmıştır. İlin tarihi ve kültürel zenginliği sahip olmaması, yani geçmişi olmayan bir kültürün oluşturduğu eksikliğin varlığını hissetmek mümkün..” “Şeyh Sait kıyamından sonra yöre âlimlerinin idamı diyanet aleyhindeki propagandaları etkilemiştir. Mollalar diyanette görev almaya başladıkça diyanet kurumu meşrulaşmaya başlamıştır” “resmi din adamlarının mollaların ekonomik kaynaklarını bölüşmeye başlaması molla-resmi din adamı ihtilafını artırmıştır.”

(Dr. Yaşar KALAFAT)