^#smrgSAHAF Bir Amerikan Misyonerinin Merzifon Amerikan Koleji Hâtıraları -

Amerikan misyonerlerinin Osmanlı İmparatorluğu ve Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk senelerindeki faaliyetlerinin, yakın tarihimizde eğitim, kültür ve politikada büyük etkileri olduğu ve günümüze kadar gelen izler bıraktıkları tartışılamaz ve inkar edilemez bir gerçektir. Bu izlerin kalıcı olmasını ve günümüze kadar gelmesini sağlayan etkenler, misyonların sahip oldukları eğitim kurumlarıdır. Misyonların, İmparatorlukta çalışmaya başladıkları ilk dönemler olan 1830'lar itibarı ile yaptıkları dini faaliyetler ve propaganda çalışmaları, kuvvetli akaide sahip müslümanlar ve yahudiler üzerinde etki yapmamış, sadece ortodox hristiyanlar üzerinde başarı sağlamıştır. Osmanlı'nın son döneminde, özellikle Tanzimat Fermanı ile birlikte azınlıklarla ilgili olarak ortaya çıkan idari boşluğu, Amerikan misyonerleri iyi değerlendirmişlerdir. 1860'lardan sonra ABD'nin politikaları ile paralellik arzeden faaliyetlerde bulunan misyonlar, kendi menfaatlerini de kollamışlardır.