Biri imparatorluğun çöküşünde anılırken, diğeri yeni bir ülkenin doğusuyla anıldı. İki büyük değer... Biri vatanı kurtardı; Türkiye Cumhuriyeti'ni Kurdu. Diğeri Turan'ı kurrtıak istedi; Pamir Dağları'nın eteklerinde istilâcılarının kurşunlanyla şehit düştü... Biri Türkiye'nin öncüsü, diğeri Türk dünyasının öncüsü... Bu iki "dev"i bir kitapta bir araya getirdik.
Mustafa Kemal'in mantığı, Enver Paşa'nın romantizmi... Mantık da gerek, romantizm de... Akıl ve ruh birleşiyor. Mustafa Kemal Atatürk diyor ki: "Kendilerine bir milletin talihi tevdî olunan adamlar, o milletin kuvvet ve kudretini yalnız ve ancak yine milletin hakikî ve kabil-i istihsâl menfaatleri yolunda kullanmakla mükellef olduklarını bir an hatırdan çıkarmamalıdırlar.". Enver Paşa diyor ki: "Mukadder olan ölümden korkarak köpek gibi yaşarsak, hem geçmişlerimizin, hem de geleceklerimizin lanetlerine mustehak oluruz. Hâlbuki kurtuluş için ölmeyi göze alırsak, hem biz, hem de bizden sonrakilerin hür ve bahtiyar olmasını temin etmiş oluruz." Her ikisi de mesuliyetlerini idrâk ediyordu ve ölüm onlar için "hiç"ti. Biz kitabımızda Mustafa Kemal Paşa'yı Enver Paşa'yı bir araya getirdik.
Onlar Türk tarihinin yakın zamanda iki ayrılmaz parçasıdır. Her ikisi tek gaye için bütün benlikleriyle çalıştılar: Vatanı selâmete çıkarmak. Osmanlı Devleti, birinin elinde zevale doğru gitti; diğeri ise zevale doğru giden koca bir devletin yönünü değiştirdi ve asli unsur Türk'le yeni bir devlet kurdu. Biri İttihad-ı İslâm, münhasıran Türkleri birleştirme peşinde hayatını verdi. Diğeri ise önce bir Türk devletini ayakta tutmak istedi. İkisini de tanımalıyız.
Biri imparatorluğun çöküşünde anılırken, diğeri yeni bir ülkenin doğusuyla anıldı. İki büyük değer... Biri vatanı kurtardı; Türkiye Cumhuriyeti'ni Kurdu. Diğeri Turan'ı kurrtıak istedi; Pamir Dağları'nın eteklerinde istilâcılarının kurşunlanyla şehit düştü... Biri Türkiye'nin öncüsü, diğeri Türk dünyasının öncüsü... Bu iki "dev"i bir kitapta bir araya getirdik.
Mustafa Kemal'in mantığı, Enver Paşa'nın romantizmi... Mantık da gerek, romantizm de... Akıl ve ruh birleşiyor. Mustafa Kemal Atatürk diyor ki: "Kendilerine bir milletin talihi tevdî olunan adamlar, o milletin kuvvet ve kudretini yalnız ve ancak yine milletin hakikî ve kabil-i istihsâl menfaatleri yolunda kullanmakla mükellef olduklarını bir an hatırdan çıkarmamalıdırlar.". Enver Paşa diyor ki: "Mukadder olan ölümden korkarak köpek gibi yaşarsak, hem geçmişlerimizin, hem de geleceklerimizin lanetlerine mustehak oluruz. Hâlbuki kurtuluş için ölmeyi göze alırsak, hem biz, hem de bizden sonrakilerin hür ve bahtiyar olmasını temin etmiş oluruz." Her ikisi de mesuliyetlerini idrâk ediyordu ve ölüm onlar için "hiç"ti. Biz kitabımızda Mustafa Kemal Paşa'yı Enver Paşa'yı bir araya getirdik.
Onlar Türk tarihinin yakın zamanda iki ayrılmaz parçasıdır. Her ikisi tek gaye için bütün benlikleriyle çalıştılar: Vatanı selâmete çıkarmak. Osmanlı Devleti, birinin elinde zevale doğru gitti; diğeri ise zevale doğru giden koca bir devletin yönünü değiştirdi ve asli unsur Türk'le yeni bir devlet kurdu. Biri İttihad-ı İslâm, münhasıran Türkleri birleştirme peşinde hayatını verdi. Diğeri ise önce bir Türk devletini ayakta tutmak istedi. İkisini de tanımalıyız.