^{#smrgKİTABEVİ} Dağ Başında, Enkaz Altında: Arama Kurtarma Güncesi - 2014

Tecrübeli bir arama-kurtarmacı, Yılmaz Sevgül, arama-kurtarma faaliyetinin heyecanlı dünyasını olanca canlılığıyla anlatıyor. Depremde, enkazda, dağ başlarında, kaya duvarlarında, kanyon labirentlerinde, kabaran sellerde, yangınlarda, mağaralarda… Zayıf bir sesin, bir iniltinin, bir nefes kıpırtısının peşinde… Kâh ferahlatan, hayranlıkla göz yaşartan, kâh insanın yüreğini ağzına getiren, hayal kırıklığına uğratan gerçek hikâyeler... Hiç kahramanlık hikâyesi gibi anlatılmamış kahramanlık hikâyeleri…

“Kurtarılan yerli midir, yabancı mıdır veya Arikanda kayalıklarında, daracık bir kaya setinde iki aydır aç susuz bekleyen bir keçi yavrusu mudur, yanmaktan kurtarılan bir orman parçası mıdır, karısına kızıp dağa saran Rus bir turist midir, kayalarda mahsur kalmış olmayı onuruna yediremeyen ve kurtarıcılardan kaçıp köşe bucak saklanan deneyimli bir dağcı mıdır, hiç sorgulamadan, aynı heyecan, gerilim ve ‘tatlı son' ümidiyle…”

Türkiye'nin farklı illerinde doğal afet başta olmak üzere arama kurtarma alanındaki çalışmalarıyla bilinen AKUT Birim Sorumlusu ve aynı zamanda Akdeniz Üniversitesi (AÜ) Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu (BESYO) öğretim görevlisi olan Yılmaz Sevgül, arama kurtarma alanındaki 21 yıllık deneyimleri bir kitapta topladı.

Türkiye'de arama kurtarma ile ilgili çıkan ilk kitap olacağına dikkati çeken Sevgül, 1993 yılından bu yana yaptıkları arama kurtarma faaliyetlerinin güncelerini kitaplaştırdıklarını söyledi. Bu günceleri geriye dönük bilgi ve belge almak amacıyla tuttuğunu ifade eden Sevgül, 'Ama ilerleyen süreçte kitaplaştırarak hizmete sunmak istedim. 5 yıllık bir hazırlık çalışmamız oldu. 368 sayfalık kitabın içinde 30 tane canlı kurtarma operasyonunu ele aldık. İçerik olarak sadece arama kurtarmayı, ‘yaptık,ettik' diye anlatmadık. Arka planda arama kurtarmacıların faydalanacağı bir çok konu var. Yanlışla, doğrunun ayırt edilebilmesi için çok done var. Canlı hikayelerin hepsini birebir yaşanmış gibi anlattık' diye konuşlu.

TÜRKİYE'NİN İLK KAYNAĞI

Arama kurtarmacıların hayatlarına da dikkat çekmek istediklerini ifade eden Sevgül, şunları söyledi:

'Bizim şöyle bir özelliğimiz var. Aynı zamanda üniversitede hocayım, arama kurtarmayı yapan öğrencilerim. Bir avuç öğrenci ile hocanın bir mücadelesi var. Antalya coğrafyasında, Batı Toroslar'da, Türkiye'nin çeşitli yerlerinde 100'ün üzerinde insan kurtardık. Ama bir o kadarda operasyon yaptık. Bütün yaşanan süreci bu kitapta toplayarak geçmişin silgisinden kurtardık. Bu noktada bugüne kadar hiçbir kaynak tutulmamış.'

'GERÇEK HİKAYELER ROMAN GİBİ OKUNACAK'

Türkiye'nin önemli olaylar yaşamasına rağmen arama kurtarma noktasında önemli bir kaynağının olmadığının altını çizen Sevgül, '1999, 17 Ağustos depreminde yaşananları, o mücadeleyi anlattım. Ama ders çıkarttık mı. Hayır. Onu da anlatıyoruz. Bugün yine o acı olayları yaşıyoruz. Sel baskınlarını yine yaşıyoruz. Gittikçe arama kurtarma ihtiyaç duyuyoruz. Şu anda küresel ısınma dünyayı ciddi şekilde tehdit ediyor. Her yerde sel, kuraklık, tipi, fırtına yaşanıyor. Teknolojinin yetmediği ama insan gücünün yetebildiği ortama doğru gidiyoruz. Selin, tipinin ortasına hiçbir teknolojik araç onları gidip alamıyor. Ki gidiyor. Eğitimli arama kurtarmacı gidiyor. Ve geleceğin en önemli işi arama kurtarmadır. Bu kaynakta çok önemli bir perspektif sunacak. Bir çok insan ve arama kurtarmacılar da faydalanacak. Diğer kişilerde gerçek hikayeleri bir roman gibi okuyacaktır' şeklinde konuştu.

DEPREM ANISI

Sevgül, kitapta Marmara depreminde yaşadığı bir anısını da içtenlikle okuyucuları ile paylaştı. Hikayede şu ifadeler yer aldı:

'Deprem bölgesinde bize 30 saattir enkaz altında olan bir kızın olduğu bilgisi geldi. Arkadaşlarımızla oraya hareket ettik. Kızın yanında ölmüş kardeşleri de vardı. Ona kardeşlerin yaşıyor yalanı söylendiği için biz de bu yalana devam ettik. 'Önce seni sonra kardeşlerini kurtaracağız' dedik. Saatlerce süren çalışmanın ardından kızı kurtardık. Kızı ambulansa götürdük. Can kurtaran olay yerinden ayrılınca bir amcanın taşlı ve küfürlü saldırısına uğradık. Sonradan bu kişinin kurtardığımız kızın dayısı olduğunu öğrendik. Dayının bize neden saldırdığını ise polisler söyledi. Dayı polislere demiş ki, 'Keşke yeğenim o enkaz altında kalsaydı da bu kadar erkeğin eli yeğenime değmeseydi' diye feryat etmiş. Bunu duyunca çok üzüldük. Sorunumuzun sadece enkaz altından çıkarmak olmadığını yer üstünde de sıkıntımız olduğunu kavradık.'

YAZAR Yılmaz Sevgül 1969 yılında Tunceli'de doğdu. İlk, orta ve üniversite eğitimini İstanbul'da tamamladı (Marmara Üniversitesi A.E.F. Beden Eğt. Öğrt. Bölümü). 1994 yılında Antalya Akdeniz Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Yüksek Okulu'nda çalışma hayatına başladı. Halen aynı okulda doğa sporları alanında öğretim görevlisi olarak çalışmaktadır. Yüksek irtifa tırmanışlarının en önemlileri olan Khan-Tengri (7.010 m.), Mustagata (7.548 m.) ve Everest (8.850 m.) tırmanışlarını gerçekleştirmiştir. Türkiye ve yurtdışında 5.000 m. üzerinde 18 kez yaz ve kış tırmanışları yapmıştır. 140'ın üzerinde uzun-kısa geleneksel kaya tırmanış rotaları açmıştır. AKUT'un kuruluş çalışmalarında bulunmuştur. Ulusal ve uluslararası olmak üzere 60'ın üzerinde dağ, deprem, sel arama ve kurtarma operasyonlarına liderlik yapmıştır. 40'ın üzerinde dağ ve sel arama ve kurtarma eğitim kampları organizasyonu düzenleyip yönetmiştir. 1999 yılında AKUT'un ilk dış birimini Antalya'da kurmuş olup, liderliğini yürütmektedir. GEF 2 Projesi ile Köprülü Kanyon Milli Parkı'nın Türkiye'deki “İlk Doğa Sporları” envanterini ve Akdeniz bölgesi “Dağ Arama Kurtarma” envanterini oluşturdu. Antalya Geleneksel Kaya Tırmanış Rehberi kitabını yazdı. Ayrıca Olympos Dağının Görkemi adlı bir fotoğraf kitabını da oluşturdu.