^{#smrgKİTABEVİ} Devlet Sistemi: Osmanlı İmparatorluğu ve Avrupa'da -

1910 larda Londra dan hareket eden bir Orient Express yolcusu son durağı İstanbul a ulaştığında büyük ihtimalle şimdiki algılamanın çok dışında bir devlet tasavvuruna sahip olmaktaydı Anglo Saxon ülkeleri için temsili hükümetin sona erdiğini düşünen Fransız Cumhuriyetini seçimli kraliyet ya da Rousseau nun safsatalarının eseri olarak gören Almanya ve İtalya yı modern sistemlerle hiçbir şekilde eşleştirmeyen Avusturya Macaristan ı kesinlikle bir antika olarak tanımlayan ve Rus Çarlığını istisnasız şekilde yok sayan bir düşünce iklimine mensup seyyahımız için acaba Memalik i Mahrusa ne ifade ediyordu Hiç kuşku yok ki bu aşamada aklımıza sadece Tanpınar tarafından kutsanan ancak Batılı ressamlarca en hafif tabirle miskinlik olarak tabir edilebilecek bir orientalist huzur çizimi gelecektir Çok yazıktır ki Batılı idare bilimciler Rusya konusundaki sessizliklerini Osmanlı dünyası için de sürdürmüşlerdir Osmanlı yönetim biçimi hakkında yorum yapanlar sadece günün devlet adamları ve gazetecileri olmuştur Yabancı resmi yazışmalara ve gazete haberlerine eserlerinde çoğunlukla yer veren Türk akademyası bu nedenle söz konusu kesimlerin mantık silsilesine yabancı değildir Ancak Osmanlı coğrafyasına şekil vermeyi kendine amaç edinen Düvel i Muazzama nın nasıl rejimlere sahip olduğu konusunda veya bu rejimleri o ülke akademisyenlerinin nasıl değerlendirdiği konusunda tarih camiamızın bir aşinalığa sahip olmadığını da aynı açıklıkla itiraf etmemiz gerekir.