^{#smrgKİTABEVİ} Gerçekçi Felsefenin İlkeleri - 2022

İnsanın ne olduğu, evrendeki yeri, varoluş koşulları, özgür olup olmadığı ve öbür canlı varlıklarla olan ilişkisi gibi sorunlarla felsefe özel olarak uğraşır. İnsanın bir yandan bir hak ve haksızlık duygusu vardır, öte yandan her an kendi çıkarı için davranmak, başkalarının hakkını zorla almak eğilimi. Buna karşın insanların toplu biçimde yaşaması zorunludur, hiçbir insan tek başına yaşayamaz. İnsanların bir arada yaşamaya başlamalarıyla, toplumsal-tarihsel varlık alanı oluşur. Bu alanda, insanlar arasında olup biten her türlü olay ve insan başarıları vardır. Felsefe; bu geniş varlık-alanını ele alarak, ne gibi belirleyici ilkelerin (belirlenim, determination) egemen olduğunu araştırır. Bireylerin çıkar sağlama eğilimini sıkıdüzen altına almak ve başkalarının haklarına saygı göstermelerini sağlamak için bir kuruma gerek vardır.

Bu kurum nasıl olmalıdır, sorumlulukları nedir?
Hak ve adaleti gerçekleştirmek için yapılan yasaların; hak ve adalet gibi değerlerle, ilkelerle, ahlâki değerlerle nasıl bir ilişkisi vardır?
Yasanın belirlediği özgürlük ile ahlaki özgürlük ve insanın özerkliği arasında nasıl bir ilişki vardır gibi sorunlar felsefenin alanına girer. Sanat etkinlikleriyle insanlar ne gerçekleştirmek istiyor, bu etkinliklerini belirleyen sanat değerleri nedir?
Sanat yapıtlarıyla dış dünya, sanat yapıtlarıyla yaşam ve insan arasında nasıl bir ilişki vardır?
Bu soruları irdelemek, felsefenin işidir.