Osmanlı Tarihini, müesseselerini ve fikriyatını ortaya çıkarmak için şüphesiz iki kaynaktan istifade etmek gerekir. Bunlardan birincisi Osmanlı arşiv vesikaları, ikincisi ise tarih te'liflerinin tahlil ve neşirleridir. Günümüzde arşiv vesikalarının tasnifine büyük bir hız verilmiş ve tasnif edilen belgeler araştırıcıların hizmetine sunulmaktadır. Bu aşamada tarihimizle ilgili kaynakların tahlil ve neşirlerinin yapılması, şüphesiz tarih ve edebiyat araştırıcıları için büyük bir kazanç olacaktır.
Sunduğumuz bu çalışma ikinci kategoriye giren bir çalışmanın mahsulüdür. Ahmed Câvid Bey'in Hadîka-i Vekâyi' adı verilen bu eseri Ramazan 1204 (Mayıs 1790) Cemaziyelahır 1205 (Şubat 1791) tarihleri arasında on aylık vekâyi'i ihtiva etmektedir. Bu eser çok kısa bir zaman dilimini ihtiva ediyor görünse de; 1787/88-1791/92 Osmanlı Rus-Avusturya harplerinin devam ettiği bir dönemi anlatması ve büyük bir kısmı hatt-ı hümâyûn suretleri, harb ahvâli ile ilgili ordudan gelen mâruzât ve bazı İslâm devletlerinden gelen tahrîrât ve bunlara yazılan cevapları ihtiva ettiği için son dönem araştırıcılarının müracaat ettikleri bir eser durumundadır. (Önsözden)
İçindekiler; Önsöz
Kısaltmalar
Ahmed Cavid Bey'in Hayatı
Ahmed Cavid Bey'in Eserleri
Ahmed Cavid Bey'in Tarihçilik Metodu ve Eserinin Uslübu
Metin Te'sisinde Takip Edilen Yol
Bibliyografya
Dizin