^{#smrgKİTABEVİ} Kristal Berraklığı = Crystal Clear - 2020

Neredeyse kusursuz saydamlıktan tam matlığa kadar farklı özelliklere sahip olabilen kristaller bilimden büyüye, teknolojiden şifacılığa pek çok alanda kullanılır. Bilim insanları, canlı olmasalar da kristallerin genellikle “büyüdüklerini” tarif eder. Yaşayan pek çok organizma kristal üretebilir. Eski kültürlerde kristaller ve mineraller duyuları olan varlıklar gibi görülmüş, canlı ve cansız, organik ve inorganik madde arasındaki geçirgen sınırlar için mükemmel bir metafor olmuştur. Kristalleri çıkış noktası olarak alan sergi, sembolik kullanımların ötesine geçiyor. Sanatsal, küratöryel ve kurumsal çalışmaların üretim, sergileme ve geri dönüşüm süreçlerindeki çok çeşitli ilişkilerle bir ekosistem yaratmayı hedefliyor.

Kristallerin mükemmel olmayan, bozulmuş şeffaflıkları ve toprağın matlığı ile ilgilenen serginin Covid-19 öncesi hazırlık aşaması iki kitaptan fikirlerle eleştirel olarak kesişti: Bruno Latour'un “Down to Earth” ve Byung-Chul Han'ın “Seffaflık Toplumu”. Ne var ki pandemi basta sorulan pek çok soruyu değiştirdi ve dönüştürdü¨, bu da büyük ölçekte kamusal tartışmalara, yeni perspektiflere ve bakış açılarına yansıdı. Bugu¨nu¨n şartlarında Kristal Berraklığı, kristallerin ışığında sanatçılara bu kavramlarla ve çevremizin bugünkü¨ diğer değişimleriyle ilişkilenme imkânı tanıyor.

Sergiye eşlik eden katalogda küratör Elena Sorokina'nın metninin yanı sıra, Bruno Latour'un okuyucuyu pandemi sonrasında değişen alışkanlıkları gözden geçirmeye davet eden yazısı, sanat tarihçisi Spyros Papapetros'un kristallerin yapısına ve canlılık özelliklerine dair makalesi ile sanatçı Katy'taya Catitu Tayassu'nun kristalleri animist ve duyular-arası bakış açısından okuyan, sanatçıların öznellikleri ile kristallerin duyarlılıkları arasında bağlantılar kuranyazısı bulunuyor. Son olarak, sergiye katılan sanatçıların eserleriyle ilgili açıklamalar ve görseller sunuluyor.

"Crystal Clear" brings together the works of 20 artists from an array of countries, whose works focus on environmental and societal issues through the illuminating medium of crystals. The exhibition, which curators and artists have approached with an ecological sensibility, has put radical limits on the shipping of objects in a bid to lower the event's carbon footprint, encourages creative recycling strategies and promotes local collaborative productions. The works reflect each artist's creative and political perspective but also their sensory and emotional stigmas, focusing on issues such as global transparency, human-soil relations, new bodily behaviors that have arisen during the pandemic, languages and their place in the media. The exhibition's diverse list of artists from various countries and generations includes the likes of Sammy Baloji, Minia Biabiany, Katinka Bock, Bianca Bondi, Gae¨lle Choisne, Kıymet Das¸tan, Elmas Deniz, Sinem Dis¸li, Gluklya (Natalia Pershina-Yakimanskaya), Deniz Gu¨l, Ilana Halperin, Gu¨lsu¨n Karamustafa, Yazan Khalili, Paul Maheke, S¸ener O¨zmen, Iz O¨ztat, Hale Tenger, Gu¨nes¸ Terkol, Berkay Tuncay and Adrien Vescovi