^{#smrgKİTABEVİ} Seni Önce Sıcak Öldürecek : Kavrulan Bir Gezegende Yaşam ve Ölüm - 2024

Jeff Goodell'ın "ustalıkla yazılmış, sarsıcı" (David Wallace-Wells) araştırması, "kapsamlı habercilik, ustalıklı hikaye anlatımı ve etkileyici bilimsel açıklamalarla" (Naomi Klein) yükselen sıcaklıkların hayatlarımız ve dünyamız üzerindeki etkisini gözler önüne seriyor. "Eğlenceli ve detaylıca araştırılmış" (Al Gore), bu eser dünyayı gördüğünüz şekli baştan aşağı değiştirecek ve acil konularına karşın, günümüzün en önemli meselelerine karşı "bitmeyen bir iyimserlik" (Michael Mann) sunuyor.

"Sıcaklık hissedildiğinde görünmezdir. Gelip çattığında ağaç dallarını bükmez ya da saçlarınızı yüzünüze savurmaz... Güneş, üzerinize doğrultulmuş bir silah gibi hissedilir."

Dünya, yeni bir gerçeklikle yüzleşiyor: sıcak bölgelerde orman yangınları artık mevsimsel hale geldi, daha soğuk bölgelerde ise her kış daha az kar yağışı gerçekleşiyor ve Kuzey Kutbu ile Antarktika'daki buzullar hızla eriyor. Sıcaklık, iklim krizinin diğer tüm etkilerini tetikleyen birincil tehlikedir. Ve sıcaklık arttıkça, hükümetler, politikalar, ekonomi ve değerler üzerindeki çatlaklar ortaya çıkıyor. Bilimin temeli basit: Fosil yakıtları bugün yakmayı bırakırsak, yarın küresel sıcaklık artışı da durur. Fosil yakıtları 50 yıl daha yakarsak, sıcaklık 50 yıl daha yükselmeye devam eder ve dünyamızın bazı bölgelerini yaşanmaz hale getirir. Bu, bizim elimizde. Sıcaklık ne kadar yükselirse, fay hatlarımız o kadar derinleşir ve genişler.

Seni Önce Sıcak Öldürecek, dünyamızın şu anda yaşamakta olduğu radikal değişimleri ve bu değişimlerin hayatımız üzerindeki etkilerini detaylı bir şekilde ele alıyor. İlkbaharın neden birkaç hafta erken geldiğini ve sonbaharın neden birkaç hafta geç kaldığını ve bunun gıda tedarikimizden hastalık salgınlarına kadar her şey üzerindeki etkilerini anlatıyor. İstanbul veya Ankara gibi şehirlerde tipik yaz günlerinin 32 dereceden 43 dereceye yükselmesiyle hayatlarımıza ve toplumumuza ne olacağı hakkında. Goodell, sıcak hava dalgalarının, en savunmasızları hedef alan avcı olduğunu belirtiyor. Ancak bu değişiyor. Sıcak hava dalgaları daha şiddetli ve yaygın hale geldikçe, herkes için eşit bir tehdit oluşturacak.

Çevre gazeteciliğinin öncü isimlerinden ödüllü gazeteci Goodell'ın yeni kitabı, aşırı sıcaklıkların dünyamızı nasıl dramatik bir şekilde değiştireceğini anlatan, şimdiye kadar yazdığı en çarpıcı eser olabilir. En son bilimsel bulguları saha hikayeleriyle harmanlayarak ustalıkla sunan Jeff Goodell, büyük soruları ele alıyor ve aşırı sıcaklığın daha önce hiç hesaba katmadığımız bir güç olduğunu gözler önüne seriyor.

“Hayranlık uyandırıcı”
—Time, Health Matters

“Acil bir uyarı.”
—PBS NewsHour

“Eğlenceli ve kapsamlı bir şekilde araştırılmış olan Jeff Goodell, sıcağın insanlığın geçmişi, bugünü ve geleceği üzerindeki önemli etkisine kapsamlı bir bakışla iklim kaynaklı aşırı sıcaklık konusuna hayat veriyor.”
—Al Gore, Eski ABD Başkan Yardımcısı

“Goodell, mükemmel habercilik, ustaca hikâye anlatımı ve büyüleyici bilimsel açıklamalarla, ısıyı dünyayı yeniden yaratan bir güç olarak hayata geçiriyor. Onun usta ellerinde, tırmanan sıcaklık, manzaraları, bedenleri ve sosyal sistemleri sınırlarına kadar zorlayan görünmez, gezegensel bir animatör olarak ortaya çıkıyor - ve rotamızı değiştirmezsek, insanlığı bir evden çok savaş gibi hissettirecek fırın benzeri bir iklime götürecek. Daha iyi, daha adil ve daha serin bir gelecek için yapılan bu yakıcı savunma, bu oyunda payı olan herkes tarafından okunmalı - ki bu her birimiziz.”
—Naomi Klein, çok-satan This Changes Everything kitabının yazarı

“Goodell, iklim değişikliğiyle ilgili hızlı tempolu yeni kitabında. ... Goodell, ‘küresel ısınma' terimini ‘nazik ve yatıştırıcı' olduğu için kınıyor.” Bu dehşet verici kitabın son derece açık bir şekilde ortaya koyduğu gibi, sadece klimayı çalıştırabileceğimizi düşünmek, yaşamak için tehlikeli bir yol... Bu, hızla okunması gereken itici bir kitap; gezegen yanıyor ve zamanımız tükeniyor.”
—Jennifer Szalai, The New York Times

“İklim krizi, ölümcül aşırı sıcaklardan daha büyük bir tehdidi beraberinde getirmiyor.” Jeff Goodell, Seni Önce Sıcak Öldürecek'te iklim kriziyle karşı karşıya olduğumuz derin tehdidi ve bu konuda hâlâ neler yapabileceğimizi anlatırken fantastik bir hikâye anlatıcılığı, anlaşılır bir bilim iletişimi ve sonsuz bir iyimserliği bir araya getiriyor.
—Michael Mann, University of Pennsylvania profesörü ve The New Climate War kitabının yazarı

“Şimdiden yeni bir dünya, insanlık tarihinde daha önce hiç olmadığı kadar sıcak ve hızla daha da ısınıyor. Seni Önce Sıcak Öldürecek, Goodell'in yazdığı gibi, derin ve acımasız hükümranlığı altında yürütülen tüm yaşamı yöneten tanrısal bir güç olan bu ısı tarafından kil gibi şekillendirileceğini bildiğimiz geleceğin ustaca, canlandırıcı ve canlı bir portresidir.”
—David Wallace-Wells, çok-satan The Uninhabitable Earth kitabının yazarı

“Bu korkutucu bir kitap. Küresel ısınmadan halihazırda etkilenen bireylerin şaşırtıcı hikayelerini anlatarak küresel ısınmayı insanileştiriyor ve kendimizi içine soktuğumuz tehlikeyi çok net bir şekilde ortaya koyuyor. Hepimizin kafasında, umutlarımız ve korkularımızdan oluşan, şu anki haritamızdan daha kabataslak olan yakın bir geleceği içeren bilişsel bir harita vardır. Bu kitap bu taslağı heyecan verici bir şekilde keskinleştirecek. Okuduktan sonra dünyayı aynı şekilde görmeyeceksiniz.”
—Kim Stanley Robinson, çok-satan The High Sierra ve The Ministry for the Future kitaplarının yazarı

“Eğer bir sıcak hava dalgası boyunca terlediyseniz ve gezegende sıcaklıklar artmaya devam ettikçe işlerin daha ne kadar kötüye gideceğini merak ettiyseniz, Jeff Goodell'ın Seni Önce Sıcak Öldürecek kitabı tam size göre... Titizlikle araştırılmış ama bir o kadar da okunabilir olan bu kitap, aynı anda hem sıcaktan bunalmış bir dünyanın portresini çiziyor hem de buna nasıl hazırlanacağınızı anlatıyor.”
—Amitav Ghosh, çok-satan The Nutmeg's Curse ve The Great Derangement kitaplarının yazarı

“Gezegen ısındıkça, tüm varsayımlarımız alt üst olacak. Jeff Goodell bizden zihinlerimiz ve bedenlerimiz, toplumlarımız ve ekonomilerimiz üzerindeki etkiyi hayal etmemizi istiyor. Sıcak Önce Sizi Öldürecek, geleceği önemseyen herkesin okuması gereken bir kitap.”
—Elizabeth Kolbert, Altıncı Yok Oluş'un Pulitzer ödüllü yazarı

“[Goodell] gezegenimizdeki ısınmanın bireysel yaşamlar üzerindeki etkilerine samimi bir bakış sunuyor... insanlığı kurtarmak için zamanımızın tükenmekte olduğuna dair çarpıcı ve önemli bir hatırlatma daha.”
—Kirkus Reviews (Yıldızlı Değerlendirme)

“Bu kitabı bir kez okuduktan sonra, sıcak bir yaz gününü bir daha asla aynı şekilde göremeyebilirsiniz. Jeff Goodell sıcağa unutmakta zorlanacağınız isimler, yüzler, hikâyeler ve duygular veriyor.”
—Andrea Dutton, University of Wisconsin-Madison jeoloji profesörü

“Goodell, titiz araştırma, canlı hikâye anlatımı ve gözü kara dürüstlüğün kendine has karışımıyla, aşırı sıcakların halihazırda dünyanın dört bir yanındaki topluluklara verdiği yıkıcı zararı ve çözüm bulmak için yorulmak bilmeden çalışan bilim insanlarının, aktivistlerin ve sıradan insanların ilham verici çabalarını gözler önüne seriyor. Acil, ilgi çekici ve son derece bilgilendirici olan Sıcak Önce Sizi Öldürecek, gezegenimizin geleceğini önemseyen herkesin mutlaka okuması gereken bir kitap... Elimden bırakamadım.”
—Eleni Myrivili, Birleşmiş Milletler-Habitat, Küresel Isı Müdürü

“Uzun süredir iklim gazeteciliği yapan ve Rolling Stone'a editör olarak katkıda bulunan Goodell, kitabının korkunç başlığını hak eden 14 bölümde Kuzey Kutup Dairesi'nden tropik bölgelere ve oradan da tekrar geri dönerek, ısının eriyen buzlar ve acı çeken mercanlar üzerindeki etkilerinin yanı sıra, sıcaklıklar arttıkça menzilleri genişleyen coşkulu sivrisinekler üzerindeki etkilerinin de izini sürüyor.... Goodell'a göre, ısıyla aşılanmış gelecekle ilgili en korkutucu şey, ona hak ettiği saygı ve endişeyle yaklaşmamamız.”
—The Washington Post

“Artan sıcaklıkların ölümcül sonuçlarına dair dikkate değer bir keşif... Kitabın en büyük çıkarımı, sıcaklığın zararının kendilerini en az koruyabilenlere adil olmayan bir şekilde düştüğü....Okuyucuları verilere boğan ve sadece diğer aktivistler için yazıyormuş gibi görünen bazı iklim bilimi yazarlarının aksine, Bay Goodell hikayesini renkli bir şekilde anlatıyor. Okuyucular, hangi aşırı hava olaylarının iklim değişikliğine atfedilebileceğini bularak iklim değişikliği konusunda farkındalık yaratmaya çalışan ve Arizona çölünü geçen göçmenlere su bırakarak ya da tarım işçileri için daha güvenli koşullar için kampanya yürüterek iklim değişikliğinin kurbanlarına yardım eden insanlarla tanışıyor....Seni Önce Sıcak Öldürecek daha güncel olamazdı.”
—The Economist

Gazeteci Jeff Goodell son kitabı Seni Önce Sıcak Öldürecek'te “Heat'in bir halkla ilişkiler sorunu var” diyor: Kavrulmuş Bir Gezegende Yaşam ve Ölüm. Çoğumuz gece haberlerinde gördüğümüz sıcaklık değerlerine aşinayız; bunlar genellikle etrafımızdaki havanın sıcaklığı ya da hava sıcaklığı ve nemin bir göstergesi olan ısı endeksidir. Ancak ABD'deki son sıcak hava dalgası sırasında bazı bölgelerde ıslak termometre sıcaklığı olarak bilinen ve suyun buharlaşmasının havayı soğutabildiği en düşük sıcaklığın ölçümü olan 94 derece rapor edilmiştir. Goodell kitabında, ortam hava sıcaklığındaki bu ölçümün birçok insan için önemli bir şey gibi görünmeyebileceğini, ancak ıslak termometre sıcaklıklarında tehlikeli bir ölçüm olduğunu açıklıyor. “Islak termometre sıcaklığı ne kadar yüksekse, buharlaşma o kadar az etkili olur ve terimizin bizi serinletmesi o kadar zorlaşır.”
—New Republic

“Bu kitabı okuyun ve sonra kuzey yarımküredeki sıcaklıklara bakın. İşte Antroposen budur: çok sıcak, ürpertici.”
—Jeff Sparrow, The Saturday Paper

“Goodell'in işinin zirvesinde, ilgi çekici bir yazar olduğu tartışılmaz. Ed Yong ve James Patterson'ın aşk çocuğu gibi, içine biraz da Rachel Carson katılmış, yani bilim temelli distopik gerilimler yazıyor.”
—Jennifer Graham, The Hippo

“Seni Önce Sıcak Öldürecek'in de açıkça ortaya koyduğu gibi, artan sıcaklıkların kaynaklarını ve etkilerini azaltmanın zamanı geldi.“-Inside Higher Ed ‘Goodell'in zekice ve ayıltıcı kitabı, 'her şeyi yeniden hayal etmek” ve yaşanabilir bir gelecek yaratma mücadelesine katılmak için kritik bir kitleye ilham vermeye yardımcı olabilir.”
—Sierra Magazine

“‘İleri görüşlü' ve ‘sürükleyici' Goodell'in son kitabını tanımlarken akla gelen iki kelime... Goodell açık bir bilimsellik ve harika bir hikâye anlatımıyla bize yol gösteriyor.”
—The Los Angeles Times

“Sıcak Önce Seni Öldürecek, muhtemelen dünya kitap raflarında yerini alan en etkili ve en dehşet verici kitaplardan biri. Çünkü Heat, içinde bulunduğumuz anın tehlikeli aciliyetini başka hiçbir kitapta olmadığı kadar gözler önüne seriyor.” “Goodell'in anlatımının olağanüstü gücü, bilimsel detayları, ilgili istatistikleri ve bilim insanlarıyla yaptığı konuşmaları, sıradan bireylerin hikayeleriyle ustalıkla iç içe geçirerek, “fosil yakıtların yakılmasıyla üzerimize salınan bu ısı türünün” görünmez gücünü ortaya koymak için en ileri bilimi anlaşılır hale getirmesidir.
—Bron Sibree, Sunday Times

“Seni Önce Sıcak Öldürecek, Goodell'ın sürekli görevde olduğu, Antarktika'da eriyen buzdağlarından Chennai'nin kavurucu sokaklarına atladığı bir dünyayı kapsıyor. Goodell'ın hikâyeleri sıcağı ve onun yol açtığı tehlikeleri yeni şekillerde görünür kılıyor.”
—John Washington, New York Review of Books