“Beyoğlu, başlangıçta Avrupalıların İstanbul'da kurmuş oldukları bir diplomasi merkezi olarak gelişmiş ve Batının buradaki etkisi artarak sürmüştür. Avrupalıların Beyoğlu'nda kendi kültürlerini yaşatmalarına izin verilmesi de buna olanak hazırlamıştır. Zamanla Avrupalıların yerli azınlıklarla kaynaşmasından 'Levanten' denilen bir sosyal grup ortaya çıkmış ve Beyoğluna kendine özgü kültürü kazandırmıştır.
Beyoğlu, özellikle, Osmanlı İmparatorluğunun modernleşme dönemi sayılan, 19. yüzyılda Batı kültürünü ve kapitalizmini yansıtması ve kentte bu kültürü her bakımdan yaygınlaştırmada oynadığı rol dolayısıyla tarihî bir önem kazanmıştır. Osmanlı İmparatorluğunun çökmesi ile son bulan Batı'nın ekonomik denetimi, Beyoğlu'nu, İstanbul'un kültür ve eğlence merkezi haline getirirken, bu kentin ticaret merkezi de yapmıştır. Beyoğlu'nun o dönemdeki fiziksel yapısı, bu özelliklerini her yönüyle vurgulamaktadır. Beyoğlu, yenileme konusunun yıllarca savsanması sonucunda, pek çok tarihî kent merkezinde görüldüğü üzere, 1960'lardan sonra çöküntü bölgesi durumuna gelmiştir. Hâlâ kent merkezinde olması nedeniyle taşıdığı gelişme potansiyeli ve tarihî Öneminden dolayı, yeniden ekonomik ve sosyal canlılık kazanması gerekmektedir. Bu çalışmanın amacı, Beyoğlu'nun mekânsal dönüşüme (değişime) henüz uğramadan tarihî gelişimini ve buna bağlı olarak kentsel yapısını incelemek ve elimizden geldiğince bizden sonraki kuşaklara aktarmaktır.
Bu çalışma İTÜ Uygar Araştırma Merkezinin cömert katkıları ile gerçekleşmiştir. Bu çalışmanın Türkçe metninin düzeltilmesinde bizden yardımlarını esirgemeyen Sayın Vedat Günyol'a, kendi kaynaklarından yararlanma olanağını bize veren Prof. Mim. Kemal Öke ve Sayın Çelik Gülersoy'a ve İstanbul Kitaplığı idarecilerine çok teşekkür ederiz.
Fener Patrikhanesi'ndeki kitaplardan yararlanmamızı sağlayan Sayın Dimitri Rayoconovski'ye ve İngiliz Elçiliği hakkında bilgi sağlayan İngiliz Kütüphanesi Müdiresi İnci Saltıkgil'e, birçok dilde yazılmış kaynaklardan yararlanmamızda bize yardımcı olan Sayın Prof. Zafer Ertürk'e, Doç.Dr.Nur Akın'a, Prof. Dr. Zeynep Ahunbay'a, Araştırma Görevlisi Yegan Kahyaya, İffet Orbay'a, Araştırma Görevlisi Sibel Eldem'e ve Zeynep Kuban'a, ve baskı işlerini sabırla yöneten Ömer Kırkpınar'a, sokak cephelerini fotoğrafla saptayan Araştırma Görevlisi Argun Dündar'a da teşekkürü bir borç biliriz. -Prof. Dr. VEDİA DÖKMECİ, Doç. Dr. HALE ÇIRACI (Sunuştan)
“Beyoğlu, başlangıçta Avrupalıların İstanbul'da kurmuş oldukları bir diplomasi merkezi olarak gelişmiş ve Batının buradaki etkisi artarak sürmüştür. Avrupalıların Beyoğlu'nda kendi kültürlerini yaşatmalarına izin verilmesi de buna olanak hazırlamıştır. Zamanla Avrupalıların yerli azınlıklarla kaynaşmasından 'Levanten' denilen bir sosyal grup ortaya çıkmış ve Beyoğluna kendine özgü kültürü kazandırmıştır.
Beyoğlu, özellikle, Osmanlı İmparatorluğunun modernleşme dönemi sayılan, 19. yüzyılda Batı kültürünü ve kapitalizmini yansıtması ve kentte bu kültürü her bakımdan yaygınlaştırmada oynadığı rol dolayısıyla tarihî bir önem kazanmıştır. Osmanlı İmparatorluğunun çökmesi ile son bulan Batı'nın ekonomik denetimi, Beyoğlu'nu, İstanbul'un kültür ve eğlence merkezi haline getirirken, bu kentin ticaret merkezi de yapmıştır. Beyoğlu'nun o dönemdeki fiziksel yapısı, bu özelliklerini her yönüyle vurgulamaktadır. Beyoğlu, yenileme konusunun yıllarca savsanması sonucunda, pek çok tarihî kent merkezinde görüldüğü üzere, 1960'lardan sonra çöküntü bölgesi durumuna gelmiştir. Hâlâ kent merkezinde olması nedeniyle taşıdığı gelişme potansiyeli ve tarihî Öneminden dolayı, yeniden ekonomik ve sosyal canlılık kazanması gerekmektedir. Bu çalışmanın amacı, Beyoğlu'nun mekânsal dönüşüme (değişime) henüz uğramadan tarihî gelişimini ve buna bağlı olarak kentsel yapısını incelemek ve elimizden geldiğince bizden sonraki kuşaklara aktarmaktır.
Bu çalışma İTÜ Uygar Araştırma Merkezinin cömert katkıları ile gerçekleşmiştir. Bu çalışmanın Türkçe metninin düzeltilmesinde bizden yardımlarını esirgemeyen Sayın Vedat Günyol'a, kendi kaynaklarından yararlanma olanağını bize veren Prof. Mim. Kemal Öke ve Sayın Çelik Gülersoy'a ve İstanbul Kitaplığı idarecilerine çok teşekkür ederiz.
Fener Patrikhanesi'ndeki kitaplardan yararlanmamızı sağlayan Sayın Dimitri Rayoconovski'ye ve İngiliz Elçiliği hakkında bilgi sağlayan İngiliz Kütüphanesi Müdiresi İnci Saltıkgil'e, birçok dilde yazılmış kaynaklardan yararlanmamızda bize yardımcı olan Sayın Prof. Zafer Ertürk'e, Doç.Dr.Nur Akın'a, Prof. Dr. Zeynep Ahunbay'a, Araştırma Görevlisi Yegan Kahyaya, İffet Orbay'a, Araştırma Görevlisi Sibel Eldem'e ve Zeynep Kuban'a, ve baskı işlerini sabırla yöneten Ömer Kırkpınar'a, sokak cephelerini fotoğrafla saptayan Araştırma Görevlisi Argun Dündar'a da teşekkürü bir borç biliriz. -Prof. Dr. VEDİA DÖKMECİ, Doç. Dr. HALE ÇIRACI (Sunuştan)
