^#smrgSAHAF Türk Marka Hukuku -

TÜRK MARKA HUKUKU
Uğur ÇOLAK (İstanbul 4 Nolu Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi Hakimi)
Uğur ÇOLAK
İstanbul (4) No'lu Fikri ve Sınai Haklar
Hukuk Mahkemesi Hakimi
TÜRK MARKA HUKUKU
2 BASKIYA ÖNSÖZ VII
İÇİNDEKİLER IX
KISALTMALAR XXIX
GİRİŞ
I Genel Olarak 1
II 556 Sayılı Kan un Hükmünde Kararname Öncesi Dönem 2
III 556 Sayılı Kan un Hükmünde Kararname 2
IV Mehaz Avrupa Birliği Mevzuatı 3
V Marka Hukuku Alanında Türkiye'nin Taraf Olduğu Uluslararası Antlaşmalar 3
VI Yabancı Unsurlu Uyuşmazlıklarda Uygulanacak Hukuk 4
1 Sözleşmeden Doğan Borç İlişkilerinde Uygulanacak Hukuk 5
2 Haksız Filler Nedeniyle Uygulanacak Hukuk 6
3 Haksız Rekabet Nedeniyle Uygulanacak Hukuk 6
Birinci Bölüm
Marka Kavram ı, Marka Türleri ve Fonksiyonları
I MARKA KAVRAMI 7
1 Genel Olarak “Marka” 7
2 Marka Hakkının Niteliği ve Süresi 9
3 Tescilli Marka – Tescilsiz Marka Ayrımı 9
İÇİNDEKİLER
4 Tescilli Marka Korumasından Yararlanacak Kişiler (KHK md3) 9
5 Milletlerarası Anlaşmaların Öncelikle Uygulanması(KHK md4) 11
6 Yabancı Marka Sahiplerinin Açacakları Davalarda Teminat Gösterilmesi 11
II MARKA'NIN FONKSİYONLARI 13
1 Kaynak Gösterme Fonksiyonu 13
2 Ayırd Etme Fonksiyonu 13
3 Reklam,Yatırım ve İletişim Fonksiyonu 14
4 Garanti ve Kalite Fonksiyonu 15
III MARKA TÜRLERİ 15
1 Kullanım Amacına Göre 15
2 Tanınmışlık Derecesine Göre 15
3 Sahiplerine Göre 16
A Bireysel Markalar 16
B Ortak Markalar ve Grup Markaları 16
C Garanti Markaları 17
4 Tescil Amacına Göre 18
İkinci Bölüm
Marka Olabilecek İşaretler ve Marka Kategorileri
I MARKA OLABİLECEK İŞARETLER 21
1 Bir “İşaret”in Mevcut Olması Koşulu 22
2 Ayırd Edici Olma Koşulu 22
A Genel Olarak 22
B Ayırd Ediciliği Bulunmayan İşaretler 26
a Tanımlayıcı İşaretler 26
b Çok Anlamlı Sözcükler 27
c Grametik Eşdeğerler 31
d Fonetik Eşdeğerler 31
C Başlangıçtan Beri Ayırd Edici İşaretler 32
D Kullanım Yoluyla Sonradan Ayırd Edici Hale Gelen İşaretler 32
a Genel Olarak Ayırd Edici Hale Gelme 33
b Kompozit Markaları Oluşturan Kısımların da Kullanım Yoluyla Ayırd Edicilik Kazanabilmesi 49
c Ayırd Edici Hale Gelme İddiasının Hangi Tarih İtibarıyla İnceleneceği Hususu 49
3 Grafik Temsil Koşulu 57
II MARKA ÇEŞİTLERİ 59
1 Sözcük Markaları 59
2 Harfler, Sayılar, Harf ve Sayı Kombinasyonları 60
3 Desenler, İki Boyutlu Şekiller, Logo ve Amblemler 63
4 Kişi Adları 65
5 Coğrafi Yer Adları 67
6 Sloganlar 69
7 Renkler 71
8 Ses Markaları 75
9 Koku ve Tat Markaları 77
10 Ü ç Boyutlu Şekiller 79
11 Olay (etkinlik) Markaları 84
12 Hareket Markaları 84
13 Merchandising Markaları 84
14 Hologram Markaları 85
15 Koruma Markaları 85
16 İnternet Alan Adı Markaları 86
17 Pozisyon Markaları 87
Üçüncü Bölüm
Markanın Tescil Başvurusu ve Tescili
I Genel olarak 89
II Marka Tescil Başvurusu 90
III Markanın Tescili İçin Başvuruda Bulunabilecek Kimseler 90
IV Marka Vekiline Tebligat Yapılması 92
V Marka Vekilleri Tarafından Temsil 92
VI Tescil Başvuru Usulü 92
VII Rüçhan Hakkı 93
1 Başvuru Rüçhanı 94
2 Sergi(Fuar) Rüçhanı 95
VIII Başvurunun Sınıflandırılması 97
IX Başvurunun İncelenmesi 98
1 Ş ekli İnceleme 98
2 Rüçhan Talebi Yönünden İnceleme 98
3 Başvuru Yapma Hakkı Yönünden İnceleme 99
4 Mutlak Red Nedenleri Yönünden İnceleme 99
5 Paris Sözleşmesi Gereği Menşe Ülkede Tescilli Markalar Yönünden Türkiye'de de Tescil Zorunluluğu Hususu 99
A. Kazanılmış Haklar 100
B. Ayırd Ediciliğinin Bulunmaması 100
C Ahlaka ve Kamu Düzenine Aykırı Olması 100
6 TPE'nün Bir Dava Sonucunu Bekletici Mesele Yapıp YapamayacağıSorunu 102
X Başvurunun Bölünmesi 102
XI Başvurunun Yayınlanması 103
XII Görüş ve İtirazların Bildirilmesi 104
XIII İtirazların TPE tarafından incelenmesi 104
XIV TPE Kararlarına itiraz 105
XV YİDK Kararına Karşı İptal Davası Açılması 106
XVI Basit Yanlışlıkların Düzeltilmesi 106
XVII TPE'nin Re'sen Terkin Yetkisinin Olmaması 107
Dördüncü Bölüm
Başvuru nun İncelenmesi: Mutlak ve Nispi Red Nedenleri
I MARKA TESCİLİNDE MUTLAK RED NEDENLERİ (KHK Md 7) 109
1 Madde Kapsamına Girmeyen İşaretler (md 7/1-a) 109
A Soyut Ayırd Ediciliği Bulunmayan İşaretler 110
B Çizimle Görüntülenemeyen, Baskı ile Çoğaltılamayan İşaretler 111
2 Tescil Edilmiş veya Tescil Başvurusu Yapılmış Bir Marka veya İşaret ile Aynı veya Ayırd Edilemeyecek Kadar Benzer Olan Markalar (md 7/1-b) 112
A “Aynı” veya “Ayırd Edilemeyecek Kadar Benzer” Markalar 112
B Markaların “Ayırd Edilemeyecek Kadar Benzer” ya da “Benzer” Olmasının Önemi (7/1-b ya da 8/1-b incelemesi) 118
3 Tanımlayıcı Markalar(KHK md 7/1-c) 123
A Genel Olarak 123
B Yabancı Dildeki Tanımlayıcı Markalar 134
C Kullanım Yoluyla Ayırd Edici Hale Gelme 141
D Kullanım Yoluyla Ayırd Edicilik ve Karıştırma İhtimali (Eski KHK 7-son Savunması)143
E Kullanım Yoluyla Ayırd Edicilik Savunması ile Gerçek Hak Sahipliği'nin Aşılıp Aşılamayacağı Sorunu 146
F Tanımlayıcılığa Bağlı Mutlak Tescil Engelinin Seri Marka Yoluyla Aşılıp Aşılamayacağı 147
4 Ticaret Alanında Herkes Tarafından Kullanılan İşaretler 149
5 Malın Şeklinden, Özgün Yapısından Kaynaklanan İşaretler150
A Malın Özgün Doğal Yapısından Ortaya Çıkan Şekiller151
B Bir Teknik Sonucu Elde Etmek İçin Zorunlu Olan (Fonksiyonel) Şekiller 153
C Kendine Malın Şeklini veya Mala Asli Değerini Veren İşaretler 155
6 Halkı Yanıltacak Markalar 156
7 Paris Sözleşmesinin 2 Mükerrer 6 Maddesine Göre Reddedilecek Markalar162
8 Kamuyu İlgilendiren ve Halka Mal Olmuş Tarihi ve Kültürel Değerler 164
9 Tanınmış Markalar 164
A Genel Olarak 165
B Tanınmış Markalar İçin Öngörülen Koruma Biçimleri 171
a Tescil Engeli Olarak Koruma 171
b Hükümsüzlük Nedeni Olarak Koruma 171
c Tecavüze Karşı Koruma 171
C Tescilsiz Tanınmış Markalar 172
D Tanınmışlığın Ne Şekilde Belirleneceği Sorunu 173
E Tanınmışlık Konusundaki WIPO Kriterleri176
a Toplumun İlgili Kesiminde Markanın Tanınma Derecesi177
b Markanın Kullanıldığı Coğrafi Alan, Kullanım Süresi ve Kullanımın Derecesi 179
c Marka Promosyonlarının Kapsadığı Coğrafi Alan, Promosyonların Süresi ve Derecesi 180
d Markanın Tanınmışlığını ya da Kullanım Derecesini Yansıtacak Derecedeki Tescillerin ya da Tescil Başvurularının Kapsadığı Coğrafi Alan 181
e Markanın Yetkili Makamlar tarafından Tanınmış Marka Olarak Kabulüne Dair Başarılı Uygulama Örnekleri 182
f Marka Değeri 182
F WIPO Kriterlerinin Değerlendirilmesi 182
G Tanınmışlığın Tespitinde Kullanılabilecek Diğer Göstergeler 182
a Markanın İhdas ve Tescil Tarihi ile Kullanımının Eskiliği 183
b Lisans veya Franchise Yoluyla Açılan Mağaza Sayısı 183
c Şube Sayısı183
d Web Sitesinin İnternette Günlük Ortalama Ziyaretçi Sayısı183
e İnternet Arama Motorlarında Aranma Sıklığı ve Sayısı184
H Tanınmışlık İddiasının Hangi Tarih İtibarıyla Araştırılacağı Hususu 184
10 Dini Değer ve Sembolleri İçeren Markalar 185
11 Kamu Düzenine ve Genel Ahlaka Aykırı Markalar 186
II MARKA TESCİLİNDE NİSPİ RED NEDENLERİ (KHK md 8) 189
1 Tescil Edilmiş veya Tescil Başvurusu Yapılmış Bir Marka veya İşaret ile Aynı olan ve Aynı Mal ve Hizmetleri Kapsayan Markalar (md 8/1-a) 189
2 Karıştırma İhtimaline Yol Açan Benzer Markalar (KHK md 8/1-b) 190
A Genel Olarak Karıştırma İhtimali 190
B “Güncel” veya “Satış Öncesi” ya da “Satış Sonrası” Karıştırma İhtimali 195
a Satış Öncesi Karıştırma İhtimali 196
b Satış Sonrası Karıştırma İhtimali 196
C Bilinçaltı (subliminal) Karıştırma İhtimali 198
D Karıştırma İhtimali İncelemesi 199
a Global Değerlendirme 199
b Markaların Aynı ya da Benzer Olup Olmadığı 202
i Görsel Benzerlik 203
ii İşitsel Benzerlik 204
iii Kavramsal Benzerlik 208
c Mal ve Hizmetlerin Aynı ya da Benzer Olup Olmadığı 212
d Mal ve Hizmet Bazında Kısmi Karıştırma İhtimali 227
e Ortalama Tüketicinin ve Dikkat Düzeyinin Belirlenmesi 228
f Markanın Ayırd Edicilik Derecesi 232
g Markanın Tanınmış Olup Olmaması 233
h Markanın Asli ve Ayırd Edici Unsurları ile Jenerik Unsurlar 234
i Markanın Başka Bir Markada Kombine Kullanımı Halinde Karıştırma İhtimali 248
ii C oğrafi Yer Adları Yönünden Karıştırma İhtimali 251
iii İsim-Soyisim Markaları Yönünden Karıştırma İhtimali 253
i Karıştırma Konusunda “İhtimal”in Yeterli Oluşu 255
j Çağrıştırma İhtimali 255
k Dolaylı Karıştırma (İşletmesel Bağlantı İhtimali) 256
l Seri Markalar ( Marka Ailesi ) 258
m Markaların Piyasada Birlikte Varolması (Coexistence) ve Birlikte Varolma Anlaşmaları(Coexistence Agreements) 264
n Hatalı Tescillerin Mevcudiyetinin Sonuca Etkili Olmaması 267
o Önceki Markanın Tanımlayıcı Olmasına Rağmen Hükümsüz Kılınmadıkça Dikkate Alınması 268
p Önceki Marka Tescilleri Nedeniyle Kazanılmış Hak 269
q Karıştırma İhtimali Konusunda Kesinleşmiş Mahkeme Kararının Mevcudiyeti 269
r Önceki İki Ayrı Markanın Birlikte Dikkate Alınıp Alınamayacağı Sorunu 270
s Karıştırma İhtimali Yaratma Kasdının Bulunmamasının Sonuca Etkili Olmaması 271
t Ortalama Tüketicilerin Bir Kısmında Dahi Karıştırma İhtimalinin Varlığının Yeterli Olması 271
u Karıştırma İhtimali Konusunda CJEU ve OHIM Tarafından Referans Yapılan Başlıca Karar ve İlkeler 272
i Puma-Sabel Kararı (CJEU C-251/95) 272
ii Canon-Metro GM Kararı (CJEU C-39/97) 273
iii Lloyd Schuhfabrik – Klijsen Handel Kararı (CJEUC-425/98 ) 274
v Sınıf Benzerliği ve Karıştırma İhtimali Hususunda Bilirkişi İncelemesi 275
i Bilirkişiye Başvurmanın Gerçekten Gerekli Olup Olmadığı 275
ii Uzman Görüşü Adı Altında Hukuki Mütalaa İbrazı Sorunu 280
w Mahkeme Kararına Tarafların Marka Görünümlerinin Eklenip Eklenemeyeceği Sorunu 281
3 Ticari Vekil veya Temsilcinin İzinsiz Olarak Markayı Kendi Adına Tescil Ettirmesi (KHK md 8/2) 283
4 Tescilsiz Markanın ya da İşaretin, Gerçek Hak Sahibinin İzni Dışında Tescil Ettirilmesi (KHK md 8/3) 285
5 KHK'nin 8/4 Maddesine Göre Markanın Toplumda Ulaştığı Tanınmışlık Düzeyi Nedeniyle Sulandırma Halleri 290
A Genel Olarak “Sulandırma” (dilution) 290
B “Haklı Bir Neden Olmaksızın” (Without Due Cause) İbaresi 303
C Sulandırma Halleri 304
a Haksız Yararlanma (Unfair Advantage, Free-Riding, Parasitism) 307
b Markanın Ayırd Edici Karakterinin Zedelenmesi (Blurring, Whittling-Away) 309
c Markanın (tanınmışlığına) İtibarına Zarar Verilmesi (Tarnishment, Degration) 311
D Sulandırma Hallerinin Her Somut Olayda Mahkemece İncelenmesi Gereği 313
E Sulandırma Hallerinin Her Marka İçin Ayrı Ayrı İncelenmesi Gereği 319
6 Başkasına Ait İsim, Fotoğraf, Telif Hakkı veya, Sınai Mülkiyet Hakkına İlişkin Tescil 320
A Başkasına Ait İsim 320
B Başkasına Ait Fotoğraf 321
C Başkasına Ait Telif hakkı 322
D Başkasına Ait Sınai Mülkiyet Hakkı 323
7 Nispi Red Nedenlerine Dayalı İtirazda Bulunanın Kendi Markasını Kullanma Şartının Aranıp Aranmayacağı 324
Beşinci Bölüm
Marka nın Sicile Kaydı (Tescil)
I Markanın Sicile Kaydının Yapılması 325
II Koruma Süresi 326
III Markanın yenilenmesi 326
Altıncı Bölüm
Marka Hakının Elde Edilmesi, Kapsamı ve Korunması
I MARKA HAKKININ ELDE EDİLMESİ 329
1 Tescil İlkesi 329
2 Gerçek Hak Sahipliği 332
3 Teklik İlkesi ve Aynı Markanın Birden Fazla Sahibinin Olup Olmayacağı Sorunu 336
II MARKA TESCİLİNDEN DOĞAN HAKLARIN KAPSAMI 342
1 Genel Olarak 342
2 Markasal Kullanım 344
3 Markanın Ticaret Unvanında Çekirdek Unsur Olarak Yer Alması Nedeniyle Unvan Terkini 349
4 Ünvan Tescilinin, Marka Tescilinden Önce Olması ve Ünvan Sahibinin Eskiye Dayalı Kullanım Hali 352
5 Ünvan Tescilinin Üzerinden Uzun Bir Süre Geçmiş Olması Hali352
6 Ünvan Tescili Yönünden Sessiz Kalma Yoluyla Hak Kaybının, İnternet Alan Adı Bakımından da Söz Konusu Olması 352
7 Tescilli Ticaret Ünvanının Markasal Kullanımı 353
8 Markanın, Kötüniyetli Olarak Tescil Ettirilen Tasarım Tescil Belgesine Dayalı Olarak Kullanımı 356
9 Markanın Tescil Belgesinde Yer Aldığı Şeklinden Farklı Kullanımı 359
10 Marka ve Coğrafi İşaret İlişkisi 361
Yedinci Bölüm
Marka Hakkına Tecavüz
I MARKA HAKKINA TECAVÜZ SAYILAN HALLER367
1 Tescilli Markanın Aynısını Kullanarak Marka Hakkına Tecavüz (KHK md 61/1-b ve 9/1-a) 367
2 Tescilli Markanın Aynısını veya Ayırd edilemeyecek Derecede Benzerini Kullanmak Suretiyle Markayı Taklit Etmek 372
A KHK'nin 9/1a ve 61/1-b Maddelerinin Karşılaştırılması 372
B Taklit (veya sahte) Mal Kavramı 372
3 Tescilli Marka ile Karıştırılma İhtimali Yaratarak Marka Hakkına Tecavüz (KHK md 9/1-b) 374
4 Tescilli Tanınmış Markanın Sulandırılması ve Markanın Tanınmışlığından Haksız yararlanma Yoluyla Marka Hakkına Tecavüz(KHK 9/1-c) 384
5 Marka Hakkına Tecavüz Oluşturan Malın Ticaretini Yapmak (KHK md 61/1-c) 385
6 İşaretin Mal veya Ambalajı Üzerine Konulması (KHK md 9/2-a) 387
7 İşareti Taşıyan Malın Piyasaya Sürülmesi veya Bu Amaçla Stoklanması, Teslim Edilebileceğinin Teklif Edilmesi veya O İşaret Altında Hizmetlerin Sunulması veya Sağlanması (KHK md 9/2-b) 388
8 İşareti Taşıyan Malın Gümrük Bölgesine Girmesi, Gümrükçe Onaylanmış Bir İşlem veya Kullanıma Tabi Tutulması (KHK md 9/2-c) 389
A Transit Geçişler 391
B Gümrükte Ele Geçen Mallar Nedeniyle Hukuki Sorumluluk 395
a Taklit Malı Üreten Kimsenin Sorumluluğu 396
b Taklit Malı İhraç İçin Gümrüğe Sevkeden veya İthal Eden Kimselerin Sorumluluğu 396
c Gümrük Müşavirlerinin, Komisyoncularının ve Acentelerinin Sorumluluğu 398
d Taşıyıcı Firmaların Sorumluluğu 401
e Dış Ticaret Şirketlerinin Sorumluluğu 404
C Gümrükte Ele Geçen Mallar Nedeniyle Tazminat 404
D Gümrük Depolama ve Sundurma Ücretleri 409
9 İşaretin, Teşebbüsün İş Evrakı ve Reklamlarında Kullanılması (KHK md 9/2-d) 410
10 Tescilli Markanın Ticari Etki Yaratacak şekilde İnternet Ortamında Kullanılması (KHK md 9/2-e) 414
A Markayı İnternette Kullanan Kişinin Meşru Bir Bağlantısı Olmaması 414
B Kullanımının, “Ticari Etki” Yaratacak Biçimde Olması 415
C Markayı Oluşturan İşaretin Aynısının ya da Benzerinin İnternet Ortamında “Alan Adı ” Olarak Kullanılması 416
D Markanın, İnternet Arama Motorlarında, Adwords Reklam Sisteminde Sponsor Bağlantı Biçiminde, “Yönlendirici kod” veya “Anahtar Sözcük” olarak kullanılması 420
E Marka ile İnternet Sayfasının İçeriğinin Aynı veya Benzer Mal ve/veya Hizmetleri İçermesi 424
F Markaya Tecavüz Oluşturduğu İddia Edilen İnternet Alan Adının, Davalıya Ait Ticaret Unvanının Çekirdek Unsuru Olması 426
G İnternet Ortamındaki Marka Hakkı İhlalleri ve Bu İhlallerden Dolayı Sorumluluk 428
a İnternet Ortamındaki Aktörler (süjeler) 428
aa İçerik sağlayıcılar 428
ab Yer sağlayıcılar 429
ac Erişim Sağlayıcılar 430
ad Kullanıcı ve Toplu Kullanıcılar 430
ae İnternet Arama Motorları 431
b İnternet Ortamındaki Marka İhlallerinden Dolayı Sorumluluk 431
ba Genel olarak 431
bb 5833 sayılı yasa öncesi ve sonrası 432
bc 5846 ve 5651 sayılı yasalar ile getirilen düzenleme : Uyar ve Kaldır (notice and take down) Yöntemi 436
bd İnternet Servis Sağlayıcıların (ISS)faaliyetleri 437
be Sorumluluğun Belirlenmesi ve Sorumluluktan Kurtulma 437
11 Marka Sahibi Tarafından Lisans Yoluyla Verilmiş Hakları İzinsiz Genişletmek veya Bu Hakları Üçüncü Kişilere Devretmek (KHK md 61/1-d) 444
A Süre Bakımından Genişletme 444
B Miktar Bakımından Genişletme 446
C Yer Bakımından Genişletme 447
D İzinsiz Olarak Alt Lisans Verilmesi 447
E Lisans Kapsamındaki Orijinal Malları Satmaları İçin 3 Kişilere Devretmek 447
F Mal ve Hizmet Kalitesi Bakımından Lisans Sözleşmesine Aykırılık 448
G Markanın Lisans Sözleşmesinde Yer Aldığından Farklı Şekilde Kullanılması 448
H Markanın, Lisans Sözleşmesinde Öngörülen Farklı Olarak ve Şube Görüntüsü Verecek Biçimde Kullanılması 449
I Diğer Sözleşmeye Aykırılık Hallerinin Genel Hükümlere Tabi Olması 449
12 Tescil Kapsamının Aşılarak Kullanılması 449
A Markanın Tescilli Olduğundan Farklı Kullanımı 450
B Tescilin Kapsadığı Mal ve Hizmetler Bakımından Aşkın Kullanım 450
II Karşılaştırmalı Reklamlar ve Karşılaştırma Listeleri Kullanılması 451
III TESCİLLİ MARKA HAKKINA TECAVÜZ OLUŞ TURMAMAKLA BİRLİKTE HAKSIZ REKABET SAYILAN BAŞLICA EYLEMLER 454
1 Tescilsiz Markaya Tecavüz Nedeniyle Haksız Rekabet 455
2 Diğer Başlıca Haksız Rekabet Halleri 456
A Ü rün ya da Ambalaj Benzerliği Nedeniyle Haksız Rekabet 456
B Boş LPG Tüpleri Nedeniyle Haksız Rekabet 458
C Futbol Kulüpleriyle Özdeşleşen Renklerin, Sloganların İltibas Yaratacak Şekilde Kullanılması 461
D İnternet Alan Adlarının Birer “Tanıtma İşareti” Niteliğinde Olup Olmadığı ve Alan Adı Yoluyla Haksız Rekabet 465
E İnternet Web Sitesinin Taklit Edilmesi Yoluyla Haksız Rekabet 466
F Aldatıcı Reklamlar 467
G Markayı, Marka Sahibi İşletmeyi Kötülemek, İncitici, Küçük Düşürücü Hal ve Hareketlerde Bulunmak 467
H Haksız Rekabet nedeniyle Açılacak Davalarda Görevli ve Yetkili Mahkeme 468
IV MARKA HAKKINA TECAVÜZ NEDENİYLE AÇILAN DAVALARDA BEKLENMESİ GEREKEN HALLER 469
1 Davacının Marka Tescil Başvuru Sonucu 469
2 Davalının Dava Tarihinden Önce Yapılmış Marka Tescil Başvurusunun Mevcut Olması 469
3 Davacının Markası Aleyhinde Açılmış Bir Hükümsüzlük Davasının Mevcut Olması 470
4 Ceza Mahkemesi Kararının Beklenip Beklenmeyeceği Sorunu471
Sekizinci Bölüm
Marka Hakkının Sınırları ve Tecavüz Davalar ında Savunmalar
I MARKA HAKKININ TÜKENMESİ 479
1 Genel olarak 479
2 Tükenme Çeşitleri 481
A Ülkesel Tükenme 481
B Bölgesel Tükenme 481
C Uluslararası Tükenme 481
3 Türkiye'deki Durum 482
4 Gri Piyasa 483
5 Paralel İthalat 484
6 Tekrar İthalat 492
7 Bayiiler ya da Diğer Perakende Satıcılar Tarafından Tükenmeye Konu Malların Reklam ve Tanıtımının Yapılması 492
8 Kötüleştirme ve Değiştirme Hallerinde Tükenme İlkesinin Uygulanmaması 493
9 Yeniden Paketleme ve Markalama 496
II HUKUKA UYGUN KULLANIM SAVUNMASI (KHK mD 12 ) 499
III DİĞER SAVUNMALAR 518
1 Gerçek Hak Sahipliği Savunması 518
2 Marka Üzerinde Müşterek Hak Sahipliği Savunması 521
A Miras Nedeniyle Müşterek Marka Sahipliği Halinde Tecavüzün Söz Konusu Olmaması 521
B Geçmişteki Ortaklık Nedeniyle Müşterek Marka Sahipliği Halinde Tecavüzün Söz Konusu Olmaması 523
3 Markadaki Tali ve Jenerik Unsurun Kullanılması 524
4 İdari Makamlardan İzin Alındığı Savunması 526
5 Süsleme (Dekoratif Kullanım) Savunması 527
6 Tescile Dayalı Kullanım Savunması 532
7 Kullanımın Markasal Olmadığı Savunması 535
8 Kötüniyetli Tescile Dayanılarak, Orijinal Malların Türkiye'ye İthalinin Engellenemeyeceği Savunması 538
9 Markanın Jenerik Hale Geldiği ve Cins Adı Olarak Kullanıldığı Savunması 541
Dokuzuncu Bölüm
Marka ve Marka Başvurusu ile İlgili Hukuki İşlemler
I Genel Olarak 543
II Markanın Devri 544
1 Genel Olarak Marka Devri 544
2 Karıştırma İhtimali Yaratan Devirler 549
3 Halkı Yanılgıya Düşürebilecek Devirler 549
4 Devir Nedeniyle Eylemin Hukuka Uygun Hale Gelip Gelmeyeceği 550
5 Muvazaalı, Kötüniyetli, Yetkisiz veya Geçersiz Devirler 551
6 Devir İşleminin TPE Siciline Kaydı 551
7 Dava Açılmadan Önce Markanın Devri 554
8 Dava Açıldıktan Sonra Markanın Devri 555
9 Mahkemece Hükümsüzlüğüne Karar Verildikten Sonra Markanın Devri 561
10 Sicile Kaydedilmeyen Marka Devri Halinde, Hükümsüzlük Davasının Kime Karşı Açılacağı Sorunu 563
11 Yargılama Sırasında Markanın Devri Halinde Taraf Değişikliği 563
12 Marka Devri Nedeniyle, Devralan Kişiye Karşı Ayrı Bir Dava Açılmış Olması 564
13 Ticari Vekil veya Temsilci Adına Tescilli Markanın Devri 564
14 Mahkeme Kararı ile Devir565
15 Marka üzerinde Ortak Hak sahipliği Nedeniyle Marka Devrinin Mümkün Olmaması 566
16 Hükümsüzlük Kararı Verilen Bir Markanın Devrinin İstenip İstenemeyeceği 567
17 Hacizli Markanın Devri 567
III Markanın Miras Yoluyla İntikali 567
IV Markanın Haczi 568
V Markanın Teminat Olarak Gösterilmesi (Markanın Rehni ) 571
VI Lisans Verilmesi 573
1 İnhisari Olmayan Lisans (Basit/Adi Lisans) 575
2 İnhisari (Münhasır) Lisans 576
3 Lisans Sahiplerinin Dava Açma Yetkisi 576
A İnhisari (Münhasır) Lisans Sahibinin Dava Açma Yetkisi 576
B İnhisari (Münhasır) Olmayan Lisans Sahibinin Dava Açma Yetkisi 579
C Marka Lisans Sözleşmesine Dayalı Dava Açma Yetkisi Olmasa Bile Haksız Rekabet Hükümlerine Göre Dava Açılabilmesi 581
4 Lisans Sözleşmesinin Geçersizliği 582
Onuncu Bölüm
Marka Hakkına Tecavüz Halinde
Açıla bilecek Davalar
I marka hakkına tecav üzün tespiti davası 583
II Marka Hakkına Tecav üzün Durd urulması ve Önlenmesi (men) Davası 584
1 Genel Olarak 584
2 Davacı587
3 Davalı 589
4 Men Davasının Açılabileceği Süre 593
5 Tecavüzün Men'i Davalarında Görevli ve Yetkili Mahkeme 593
6 Franchise Sözleşmelerinden Kaynaklanan Davalarda Görev Sorunu 597
7 Hükümsüzlük Davası ile Tecavüze Dayalı Davaların Birlikte Açılması Halinde Yetki Sorunu 600
III Marka Hakkına Tecav üzün Giderilmesi (ref 'i) Davası 601
1 Genel Olarak 601
2 Tecavüzün Giderilmesi (Ref) Davasını Açabilecek Kimseler 602
3 Tecavüzün Giderilmesi (Ref) Davasının Açılabileceği Kimseler 602
4 Tecavüzün Giderilmesi (Ref) Davasının Açılabileceği Süre 603
5 Tecavüzün Giderilmesi Davasında Görevli ve Yetkili Mahkeme 603
IV Tazminat Davaları 606
1 Genel olarak Tazminat Sorumluluğu 606
2 Taklit Malların Ticari Dolaşımını Sağlamak ve Bu Malları herhangi bir Şekilde Kullanmak 606
3 Maddi Tazminat Davası 608
A Genel Olarak 608
B Kusur Şartı 610
C Tazminat Hesabı 612
D Yoksun Kalınan Kar Seçeneklerine Göre Hesaplama 620
a Marka Sahibinin Muhtemel Geliri ( KHK md 66/1-a ) 620
b Mütecavizin Geliri ( KHK md 66/1-b ) 624
c Lisans Örneksemesi (KHK md 66/1-c) 626
E Yabancı Para Üzerinden Tazminata Hükmolunması 632
F Zarar Miktarının Hakim Tarafından Takdiri 633
G Yoksun Kalınan Kazancın 67 Maddeye Göre Artırılması 634
H Maddi Tazminat Davasının Tarafları 636
a Davacı 636
b Davalı 637
ba Davanın Mütecavize Karşı Açılması 637
bb Taklit Mal Satan Kimselerin Müteselsil Sorumluluğu ve Rücu 638
bc Dava Açılamayacak Kişiler 640
4 Manevi Tazminat Davası 640
5 İtibar Tazminatı 646
6 Tazminat Davalarında Görevli ve Yetkili Mahkeme 650
V Marka Hakkına Tecav üz Nedeniyle Açılacak Davalarda Zamanaşımı 653
VI Marka Hakkına Tecav üzün İspatı 655
VII Marka Hakkına Tecav üz Halinde Yapılabile cek Tale pler 656
1 Delillerin Tespiti (KHK md 75) 656
2 İhtiyati Tedbir Talebi (KHK md 76) 658
A İhtiyati Tedbir Talebinin Yapılması ve İncelenmesi 658
B Verilebilecek İhtiyati Tedbirin Niteliği ve Gerekçe 662
C İhtiyati Tedbir Kararına Karşı İtiraz ve Temyiz 669
a Yüze Karşı Verilen İhtiyati Tedbir Kararları 669
b Yoklukta Verilen İhtiyati Tedbir Kararları 670
c İhtiyati Tedbir Talebinin Reddi Kararları 671
D Haksız İhtiyati Tedbirden Dolayı Sorumluluk 671
3 El Koyma Talebi (md 62/1-c) 674
4 Gümrükte El Koyma Talebi (KHK md 79) 677
5 Bilgi Talebi (KHK md 65) 680
6 El Konulan Ürünler Üzerinde Mülkiyet Hakkı Tanınması Talebi (KHK md 62/d) 682
7 El Konulan Ürünlerin İmhası Talebi ( KHK md 62/1-e ) 684
8 Hükmün İlgililere Tebliği ve İlanı Talebi (KHK md 62/f ve 72) 687
9 Marka Hakkına Tecavüzün Devamını Önlemek Üzere Tedbirlerin Alınması(KHK md 62/e) 689
10 İnternet Alan Adının Terkini 689
11 İnternet Sitesine Erişimin Durdurulması ve Engellenmesi 691
Onbirinci Bölüm
Sessiz Kalma Yolu yla Hak Kaybı
I Kavram ve Hukuki Düzenlemeler 693
II Sessiz Kalma Yoluyla Hak Kaybının Koşulları 695
1 Haberdar Olma Koşulu 695
2 Sessiz Kalma Koşulu 696
3 Süre Koşulu 697
4 İyiniyetli Olma Koşulu 698
III. Sessiz Kalma Yoluyla “Kısmi ” Hak Kaybı 704
IV. Mutlak Red Nedenlerine Dayalı Hallerde Sessiz Kalma Yoluyla Hak Kaybının Söz Konusu Olmaması 705
V. KULLANMAMA NEDENİYLE HÜKÜMSÜZLÜK DAVALARINDA DA SESSİZ KALMA YOLUYLA HAK KAYBININ SÖZ KONUSU OLMAMASI 707
VI TESCİLSİZ KULLANIMA SESSİZ KALINMA DURUMUNDA BU SÜRENİN, HÜKÜMSÜZLÜK DAVASI BAKIMINDAN SESSİZ KALMA SÜRESİ İLE BİRLEŞTİRİLEMEMESİ 708
VII sessiz Kalma yol uyla hak kaybının re 'sen dikkate alınıp alınamaya cağı sorunu 709
VIII Sessiz Kalma Yoluyla Hak Kaybının Sonuçları 710
Onikinci Bölüm
Diğer Davalar
I MARKA HAKKINA TECAVÜZÜN OLMADIĞININ TESPİTİ DAVASI 711
II MARKANIN TANINMIŞLIĞININ TESPİTİ DAVASI 715
1 Tanınmışlığın Tespiti Davası Açılabilmesi İçin TPE'ye İdari Başvuru Gerekip Gerekmediği Sorunu 715
2 Sadece TPE Nezdinde Tescilli Markalar İçin Tanınmışlığın Tespiti Talebinde Bulunulabilmesi 718
3 “KHK'nin 8/4 Madde Anlamında Tanınmışlığın Tespitine” Biçiminde Karar Verilip Verilemeyeceği 719
4 Tanınmışlığın Tespiti Taleplerinde TPE İnceleme Kriterleri 720
5 Yetkili ve Görevli Mahkeme 721
III TPE YİDK Kararlarının İptali Davası 722
1 Genel Olarak 722
2 Dava Açma Süresi 723
3 TPE YİDK Kararlarına Karşı Açılacak İptal Davalarında Yetkili ve Görevli Mahkeme 723
IV MARKANIN DEVRİ DAVASI 724
V MARKA DEVİR SÖZLEŞMESİNİN HÜKÜMSÜZLÜĞÜ'NÜN TESPİTİ VE MARKA DEVRİNİN İPTALİ DAVASI 725
XXVI
VI MARKA LİSANS SÖZLEŞMESİNİN FESİH VE HÜKÜMSÜZLÜĞÜ NÜN TESPİTİ DAVASI 728
VII MARKA KULLANIM YETKİSİ VEREN SÖZLEŞMELERİN HAKSIZ FESHİ NEDENİYLE TAZMİNAT DAVALARI 729
VIII KAYIT İPTAL VE TESCİL DAVASI 730
IX Gümrükte haksız el koyma nedeniyle tazminat davası 731
Onüçüncü Bölüm
Marka Hakkının Sona Ermesi ve Markanın Hüküm süzlüğü
I MARKA HAKKININ SONA ERMESİ 733
1 Markanın Yenilenmemesi 733
2 Vazgeçme 737
3 Markanın Hükümsüzlüğüne Karar Verilmesi 738
II MARKANIN HÜKÜMSÜZLÜĞÜ 739
1 Hükümsüzlük Nedenleri 739
A 7 Maddede Sayılan Haller(Mutlak Red Nedenleri-KHK md 42/1-a) 740
B 8 Maddede Sayılan Haller (Nispi Red Nedenleri - KHK md 42/1-b) 740
a Ortak Markaların ya da Garanti Markalarının Sona Ermesinden Sonra Aynı veya Benzer Marka İçin Tescil Başvurusu 741
b Koruma Süresi Dolup Yenilenmeyen Markaların Aynısı ve Benzeri Marka Tescili 741
C Kullanmama Nedeniyle Hükümsüzlük (KHK md 42/1-c) 742
a “Kullanma” Kavramı 742
b Kullanımın Gerçekleştiği Yer 746
c Markanın Tescilli Olduğu Mal ve/veya Hizmetlerde Kullanılması 749
d Markanın Tescilli Olduğu Mal ve/veya Hizmetlerin “Reklam ve Tanıtımlarında” Kullanılması 750
e Tescilli Markanın Ayırt Edici Karakterini Değiştirmeden Markanın Farklı Unsurlarla Kullanılması 750
f Markanın Yalnız İhracat Amacıyla Mal ya da Ambalajlarında Kullanılması 752
g Markanın, Marka Sahibinin İzni ile Kullanılması 753
h Markayı Taşıyan Malın İthali 754
i Kullanımın “Ciddi” Olması 754
j Markanın Kullanılmamasının Haklı Bir Nedene Dayanması 756
k 14 Madde Anlamında Kullanma Sayılmayan Haller 758
l 5 Yıllık Sürenin Başlangıcı ve Hesaplanması 760
m Kullanmama Halinin, Bir “Hükümsüzlük Sebebi” Olması ve “Def 'i” Olarak İleri Sürülememesi 763
n Markanın Kullanıldığının ya da Kullanılmadığının İspatı 764
na İspat Yükü 764
nb İspat Araçları 765
nc Benzer Mal veya Hizmetler Bakımından da Kullanımın İspatının Gerekli Oluşu 769
o Tanınmış Markaların da Kullanılması Zorunluluğu 770
p Kullanmama Nedeniyle Hükümsüzlüğün Sadece Kullanılmayan Sınıf ve Alt Sınıf Mal ve/veya Hizmetler İçin Söz Konusu Olması 771
D Markanın Jenerik Ad Haline Gelmesi Nedeniyle Hükümsüzlük (KHK md 42/1-d) 772
E Markanın “Yanıltıcı Hale Gelmesi” Nedeniyle Hükümsüzlük (KHK md 42/1-d) 779
F Teknik Yönetmeliğe Aykırı Kullanım Nedeniyle Hükümsüzlük (KHK md 42/1-f) 780
G Kötüniyetli Tescil Nedeniyle Hükümsüzlük 781
a Kötüniyetli Marka Tescili 781
b Tescilli Markanın Kötüniyetle “Tasarım” Olarak Tescil Ettirilmesi 787
2 Kısmi Hükümsüzlük 789
3 Hükümsüzlük Davalarına İlişkin Usul Hükümleri 792
A Hükümsüzlük Sebeplerinin Mahkemece Re'sen Dikkate Alınıp Alınamayacağı Sorunu 792
B Marka Hükümsüzlüğü Davalarında Marka Tescil Edilebilirliğin Tartışılıp Tartışılamayacağı 795
C Markanın TPE Nezdinde Tescilli Olması Gereği 795
a Tescil Başvuru Aşamasındaki Markalar 795
b Müddet Markalar 797
c Türkiye'de Tescilli Olmayan Markalar797
XXVIII
d Hükümsüzlük Davasında Beklenmesi Gereken Haller797
D Hükümsüzlük Davasının Tarafları 798
a Davacı 798
aa Zarar Gören Kişiler 799
ab C umhuriyet Savcıları 805
ac İlgili Resmi Makamlar 805
b Davalı 807
E Görevli Mahkeme 809
F Yetkili Mahkeme 810
a Tescilli Bir Markaya Dayanarak, Marka Sahibinin Açacağı Hükümsüzlük Davalarında Yetki810
b Tescilli Bir Marka Sahibi Olmayan Kişilerce Açılacak Hükümsüzlük Davalarında Yetki 812
G Hükümsüzlük Davalarında Hak Düşürücü Süre 814
a Kötüniyetli Tescil Halinde Hükümsüzlük Davasının Süreye bağlı Olmaksızın Açılabilmesi 816
b Kullanmama Nedeniyle Hükümsüzlük Davasında Süre Sorunu 817
H Hükümsüzlük Kararının Yerine Getirilmesi 819
I Hükümsüzlük Kararlarının İlanının Mümkün Olup Olmadığı 820
J Hükümsüzlük Kararının Geçmişe Etkisi 821
a Genel Olarak Hükümsüzlük Kararının Geçmişe Etkili Olması 821
b Geçmişe Yönelik Etkinin Sınırları 825
ba Bazı Hükümsüzlük Hallerinde Geçmişe Etkinin Farklı Tarihten İtibaren Söz Konusu olması 825
bb Markanın Hükümsüz Sayılmasından Önce, Bir Markaya Tecavüz Sebebiyle Verilen Hukuken Kesinleşmiş ve Uygulanmış Kararlar 829
bc Markanın Hükümsüzlüğüne Karar Verilmeden Önce, Yapılmış ve Uygulanmış Sözleşmeler 830
bd Marka Hükümsüz Kılınmadan Önce, Bu Markaya Dayanılarak Yapılan Hukuki ve Cezai Başvurular 831
SONSÖZ 835
EK 1: Karıştırma İhtimali Görülen Markalara Örnekler 837
EK 2 :Karıştırma İhtimali Görülmeyen Markalara Örnekler 844
KAYNAKÇA 847
KAVRAMA GÖRE ARAMA CETVELİ 857