#smrgSAHAF Türk Silahlı Kuvvetleri Tarihi Osmanlı Devri 1877 - 1878 Osmanlı - Rus Harbi Kafkas Cephesi Harekâtı 2. Cilt - 1985
1877-1878 Osmanlı-Rus Harbi'nin bir bölümünü konu alan bu eserde, Kafkas Harekât Alanı'nda; Batum, Sohumkale ve Çamçıra dolaylarıyla Doğu Anadolu ve Doğu Karadeniz coğrafi bölgelerini kapsayan Doğu Anadolu Harekât Alanı'ndaki muharebeler ve olaylar anlatılmaktadır.
1877-1878 Osmanlı Rus Harbi'nde kesin sonuç yeri olan Balkanlardaki Tuna Cephesi'nde olduğu gibi Kafkas Cephesi'nde de emir ve komuta birliğinin bulunmaması, muharebelerde büyük birliklerin sevk ve idarelerini üzerine almış bulunan komutanlar ile küçük birlik komutanlarının çoğunun sevk ve idare yetersizliği, personelin eğitim noksanı ve özellikle keşif ve emniyet işlerindeki bilgisizliği ve ihmali, irtibat işlerinin ve lojistik desteğin çok yetersiz oluşu gibi nedenler, Osmanlı İmparatorluğu'na yenilgilerin kapılarını açmıştır.
Bu eserde yukarıda belirtilen ihmal ve noksanlar gerçekçi bir yaklaşımla dile getirilmiştir.
Buna karşılık bu harpte 4. Ordu Komutanı Müşir Ahmet Muhtar Paşa'nın üstün sevk ve idare yeteneği ve özellikle Halyas-Zivin Muharebeleri'nde iç hatlar manevrasını uygulayarak Rusları mağlup etmesi ve Kars'ı Birinci Rus Muhasarası'ndan kurtarması ile Gedikler Muharebesi'ndeki başarısı, sevk ve idaredeki mahareti ve Ruslar tarafından girişilen Aziziye Baskını'nda Erzurum halkının erkeği, kadım, genci ve ihtiyarıyla ordu ile işbirliği yaparak, düşmanı bu tabyadan atması kahramanlık ve yurtseverliğin parlak birer örneği olarak anlatılmıştır.
Bu detaylı eserin hazırlanmasında, geniş ölçüde Genelkurmay Askeri Tarih ve Stratejik Etüt Başkanlığı ve İstanbul Başbakanlık Yıldız Arşivlerinden ve ayrıca yerli ve yabancı eserlerden yararlanılmıştır.
Eser, Genelkurmay Askeri Tarih ve Stratejik Etüt Başkanlığı 1. Askeri Tarih Kurulu'nda çalışmış olan merhum Em. Kur. Alb. Sadi SÜKAN tarafından yazılmış ve yine Genelkurmay Askeri Tarih ve Stratejik Etüt Başkanlığı yetkili kurullarınca incelenerek yayıma hazırlanmıştır. -Ramiz ERTEM, Hv. Korgeneral As. T. ve Str. E. Bşk. (Önsöz'den)
1877-1878 Osmanlı-Rus Harbi'nin bir bölümünü konu alan bu eserde, Kafkas Harekât Alanı'nda; Batum, Sohumkale ve Çamçıra dolaylarıyla Doğu Anadolu ve Doğu Karadeniz coğrafi bölgelerini kapsayan Doğu Anadolu Harekât Alanı'ndaki muharebeler ve olaylar anlatılmaktadır.
1877-1878 Osmanlı Rus Harbi'nde kesin sonuç yeri olan Balkanlardaki Tuna Cephesi'nde olduğu gibi Kafkas Cephesi'nde de emir ve komuta birliğinin bulunmaması, muharebelerde büyük birliklerin sevk ve idarelerini üzerine almış bulunan komutanlar ile küçük birlik komutanlarının çoğunun sevk ve idare yetersizliği, personelin eğitim noksanı ve özellikle keşif ve emniyet işlerindeki bilgisizliği ve ihmali, irtibat işlerinin ve lojistik desteğin çok yetersiz oluşu gibi nedenler, Osmanlı İmparatorluğu'na yenilgilerin kapılarını açmıştır.
Bu eserde yukarıda belirtilen ihmal ve noksanlar gerçekçi bir yaklaşımla dile getirilmiştir.
Buna karşılık bu harpte 4. Ordu Komutanı Müşir Ahmet Muhtar Paşa'nın üstün sevk ve idare yeteneği ve özellikle Halyas-Zivin Muharebeleri'nde iç hatlar manevrasını uygulayarak Rusları mağlup etmesi ve Kars'ı Birinci Rus Muhasarası'ndan kurtarması ile Gedikler Muharebesi'ndeki başarısı, sevk ve idaredeki mahareti ve Ruslar tarafından girişilen Aziziye Baskını'nda Erzurum halkının erkeği, kadım, genci ve ihtiyarıyla ordu ile işbirliği yaparak, düşmanı bu tabyadan atması kahramanlık ve yurtseverliğin parlak birer örneği olarak anlatılmıştır.
Bu detaylı eserin hazırlanmasında, geniş ölçüde Genelkurmay Askeri Tarih ve Stratejik Etüt Başkanlığı ve İstanbul Başbakanlık Yıldız Arşivlerinden ve ayrıca yerli ve yabancı eserlerden yararlanılmıştır.
Eser, Genelkurmay Askeri Tarih ve Stratejik Etüt Başkanlığı 1. Askeri Tarih Kurulu'nda çalışmış olan merhum Em. Kur. Alb. Sadi SÜKAN tarafından yazılmış ve yine Genelkurmay Askeri Tarih ve Stratejik Etüt Başkanlığı yetkili kurullarınca incelenerek yayıma hazırlanmıştır. -Ramiz ERTEM, Hv. Korgeneral As. T. ve Str. E. Bşk. (Önsöz'den)
