^{#smrgKİTABEVİ} 19. Yüzyıl Osmanlı Devlet Adamlarından İbrahim Edhem Paşa -

Edhem Paşa'nın askerî ve siyasi sahalarda sivrilmemiş bir kişi olduğunu bilerek böyle bir araştırmaya girişmemizin altında yatan sebeplerden birisi de herhalde klasik akademik tarihçiliğimize bir bakıma mesaj vermekti. Hayatın siyasi ve askerî sahalardan ibaret olmadığını; bu özelliklerle ön plana çıkmamış birinin yaşamının dahi detaylı incelenmeye değer olduğunu ispatlamaya çalışırken, olabildiğince tarafsız olamaya gayret ettik.

Son dönem Osmanlı Tarihi'nde etnik kökeni ve kimliği üzerine en fazla spekülasyon üretilmiş kişi herhalde Edhem Paşa'dır. Kimsesiz bir çocuk olan Edhem köle / evlatlık olarak Hüsrev Paşa Konağı'nda büyümüştür. Hüsrev Paşa, XIX. yüzyıl başlarında İstanbul'un en nüfuzlu devlet adamlarından olmakla kalmayıp, aynı zamanda yetiştirdiği onlarca kölesiyle de dikkat çekmektedir.

1830 yılının sonlarında Edhem ve onun gibi Hüsrev Paşa'nın yetiştirmeleri olan üç diğer çocuğa bambaşka bir pencere açılmıştır ki, bu da Paris'e öğrenim amacıyla gönderilmeleridir. Paris'e gönderilen bu ilk Müslüman talebelerine özel hazırlık okulunda ilk eğitimlerini veren Jean François Barbet, yaptığı işin kendisi, ülkesi ve Osmanlı açısından ne kadar önemli olduğunun farkında birisi olarak düşüncelerini şöyle belirtmiştir :

“Paris'te eğitilen genç Türkler belki bir gün Bâbıâli'nin kurullarında yerlerini aldıklarında, eğitimlerinin ilk dönemlerini hatırlayacak ve dolayısıyla düşüncelerinde Fransa'nın lehinde bir hava oluşacaktır”.

YAZAR Salih Erol Eğitimci ve Tarih araştırmacısı – yazar. Lisans öğrenimini Balıkesir Necatibey Eğitim Fakültesi Tarih Öğretmenliğinde tamamladı. Anadolu Üniversitesinde Tarih bölümünde yüksek lisans ve doktora yaptı. 1998'den beri Bursa'da öğretmenlik yapmaktadır. Birisi Türk Tarih Kurumu'ndan olmak üzere iki kitabı ve çok sayıda makalesi yayınlandı.