^{#smrgKİTABEVİ} Alaturkadan Alafrangaya Zaman: Osmanlı'da Mekanik Saatler CİLTLİ -

Mekanik saatler üzerine yazılmış pek çok yabancı kaynak, yüzlerce kitap var. Osmanlı İmparatorluğu, bunların çoğunda İngiltere, Fransa ve Cenevre saat üreticilerinin rekabetlerinin tam ortasında iyi bir saat pazarı olarak tanımlanıyor. Doymak bilmeyen bir pazar olması, ithal ürünler ile rekabet edebilecek bir saat üretiminin bulunmaması bizi Osmanlı'nın saat üretecek teknolojiden yoksun olduğu düşüncesine götürebilir mi? 1771'de Voltaire'in Osmanlılar için söylediği “Hâlâ saat üretebilecek hatta ayarını bile yapabilecek durumda değiller,” sözünü haklı çıkarır mı?

Osmanlı'ya mekanik saatlerin ilk gelişi 15. yüzyılın sonlarına rastlar. Bundan yaklaşık yarım yüzyıl sonra sadece İslam dünyasının değil aynı zamanda Avrupa'nın da saat yapma yöntemleri üzerine ayrıntılı bilgiler içeren, o dönemin tek eserinin Osmanlı'da yazılmış olması ayrıca 17. yüzyıldan günümüze ulaşan Galata çıkışlı saatlerin bulunması Osmanlı'nın saatçilik alanında söz sahibi olduğu şeklinde yorumlanabilir mi?

Peki, iki adım ötesinde geliştirilen ve kullanımı hızla yaygınlaşan bu mekanik araca Osmanlı'nın tepkisi ne oldu? Saat endüstrisinin gelişmesine, teknik, artistik veya ekonomik açıdan herhangi bir katkı yaptı mı? Avrupa ülkeleri ve Osmanlı arasındaki diplomatik ilişkilerde mekanik saatin yeri nedir? Osmanlı'da alaturka saat sisteminden alafranga saat sistemine geçiş nasıl ve ne zaman olmuştur?

Alaturkadan Alafrangaya Zaman, Osmanlı'da Mekanik Saatler bu ve benzeri soruların yanıtlarını arıyor.

İçindekiler:

OSMANLI'DA ve İSLAM TOPLUMLARINDA ZAMAN

Zamanın Tik Takları: Mekanik Saatler
Osmanlı'da Zaman Ölçümü, Takvimler ve Günün Saatleri
İslam Dininde Zamanın Doğru Ölçülmesinin Önemi
İslam Dininde İbadet Vakitleri
Osmanlı'da ve İslam Toplumlarında Kullanılan Zaman Ölçüm Araçları
OSMANLI'NIN MEKANİK SAATLE BULUŞMASI

İslam Dünyasındaki Çarklı Saatler
Avrupa'da Mekanik Saatler
Osmanlı'nın Mekanik Saatle Karşılaşması

OSMANLI'DA MEKANİK SAATLERİN YAYGINLAŞMASI
Kıymeti Bilinmeyen Bir Bilgin: Takiyüddin ibn Marûf
Saatçiyan Esnafı
Bir Şaheserin Hazin Öyküsü: Org Ustası Thomas Dallam'ın Org Saati

SAATÇİLİK MERKEZLERİ ve GALATA
Avrupa'daki Saatçilik Merkezleri
Doğu ile Batı'nın Arasında Bir “Saatçilik Merkezi”: Galata
Galata'yı Mesken Tutan Cenevreli Bir Saatçi: Anthoine Arlaud
Osmanlı'da Saat Çeşitlerinin Bolluğu
17. Yüzyıldan Günümüze Kalan Türk Rakamlı Saatler

SAATÇİLİKTEKİ GELİŞMELER
Teknik Alandaki Gelişmeler
İşbölümünün ve Ticaretin Gelişmesi

TÜRK SAAT PAZARI

Osmanlı'daki Başlıca Avrupa Saat Markaları
Türk Saat Pazarı ve Voltaire
Türk Saat Pazarı İçin Üretilen Cep Saatlerinin Genel Özellikleri
Saray'daki Durum
Gündelik Yaşamda Saatlerin Yaygınlaşması ve Galata'daki Üretimin Sonu

OSMANLI'DA MODERNLEŞME ÇABALARI

Demiryolları
Telgraf
Deniz Taşımacılığı
Endüstri

ALATURKADAN ALAFRANGAYA ZAMAN

Osmanlı Camilerindeki Tik Taklar
Tarifeler, Toplantı Saatleri, Gözlemler vs.
Çift Kadranlı Saatler
Memurların Mesai Saatleri
Saat Kuleleri ve Meydan Saatleri
Orduda ve Devlet Dairelerinde Alafranga Saat Kullanımının Resmileşmesi
Uluslararası Saat Birliği

SONSÖZ
KAYNAKÇA
GÖRSEL KAYNAKÇASI
ARŞİV BELGELERİ
KISALTMALAR
DİZİN