^{#smrgKİTABEVİ} Anadolu Efsaneleri Derleme- Değerlendirme ve Toplumsal Cinsiyet Analizi (Ankara Örneği) - 2025

Efsaneler, kolektif bilincin dünyayı anlama ve anlamlandırmasının sonucu oluşan sosyal ve kültürel veriyi işleme, tarihî kişilerin, olayların ve yerlerin hatırlarını yaşatma, toplumsal kabul ve yasakları destekleme gibi işlevlere sahiptir. Bu işlevlerle birlikte efsanelerin, sözlü kültüre içkin pek çok veriyi açık veya örtük biçimde sunması söz konusudur. Toplumsal cinsiyet, diğer sözlü ürünlerde (masal, ninni, destan, halk hikâyesi vb.) yer aldığı gibi genel olarak toplumu idealize etmeyi amaçlayan ve bu bağlamda toplumsal kabullerin aktarım aracı olarak kullanılan efsanelerde de bulunur. Teknolojinin hızla yaygınlaştığı çağımızda, toplumsal alanlar da değişmekte ve dönüşmekte, buna paralel olarak sözlü kültür ortamları giderek azalmakta veya başka kültürlerden etkilenebilmekte ve bu yönüyle yerelliğini/orijinalliğini ve farklılığını yitirmektedir. Giderek azalan sözlü kültür ortamı ve orada yaratılan ve yaşatılan ürünlerden biri olan efsane anlatmalarını derlemek Türkiye'nin de taraf olduğu UNESCO Somut Olmayan Kültürel Mirasın Korunması (SOKÜM) Sözleşmesi kapsamında, kültürel veriyi koruma, yaşatma ve kaydetme olanaklarını sunar.