^{#smrgKİTABEVİ} Arap Baharı'ndan Kesitler: Yeni Ortadoğu'yu Anlamak -

17 Aralık 2010'da Tunuslu sokak satıcısı Muhammed Buazizi'nin bedenini ateşe vererek ilk kıvılcımını çaktığı isyan ateşi tüm Arap dünyasını kısa zamanda sardı. Korku duvarını yıkan Arap halkları, çürümüş diktatörlükleri devirerek yeni bir tarihsel dönemi başlattılar. “Yazdıklarının nabzı isyanın ritmiyle atan eylemci akademisyenlerden” Paul Amar ve Vijay Prashad'ın derlediği makalelerde Tunus'tan Mısır'a, Bahreyn'den Suudi Arabistan'a, Yemen'den Sudan'a, Suriye'den Irak'a, Libya'dan Fas ve Cezayir'e, Filistin'den Ürdün ve Lübnan'a her bir ülkedeki protesto, direniş ve karşıdevrim akışlarının izleri sürülüyor. Makaleler, her toplumu ve ülkeyi farklı biçimde etkileyen yapısal güçler tarafından harekete geçirilen bu ayaklanmaların nereden çıktığı hakkında fikir veren aşağıdan öyküler sunuyor. Bu farkları dile getirebilmek için isyanların sosyolojisini daha iyi anlamamıza yardımcı olmak üzere yazarlarımız bizi ülkelerin tarihinde bir geziye çıkarıyor. “Arap Baharı'ndan Kesitler”, bölgenin analizinde kullanılan egemen yaklaşımları reddederek bölgenin dinamiklerine içeriden yeni bir bakış sunuyor.

“Mağrur zorba, kavgada küstah,
Yıkımın sevgilisi, hayata düşman!
Gülüyorsun acısına âciz bir ülkenin
Halkının kanıyla lekelenmiş müstebit elin,
Kirletiyorsun büyüsünü bu dünyanın,
Ekerek dikenlerini, doğuma yeis getirmek için.
Ebu'l-Kasım eş-Şâbbi, İla Tuğat el-Âlem

Hepimiz için Arap dünyasını nasıl kavradığımızı yeniden düşünmenin zamanıdır. “Arap Baharı”nın sayısız ayaklanma ve devrimi, görülmemiş bir hız, kuvvet ve coşkuyla bölgeyi kat eden özgürleşme güçlerini ve sosyal adalet ruhunu zincirle­rinden çözdü. Bu çağ açıcı hareketler, şiddetli gerilemeler ve umut kırıcı sapmalarla karşılaştıkça dönüşümün ufku şüphe konusu olarak kaldı. Ama ister bölgede ister dünyanın herhangi bir başka yerinde olalım, Arap halkları hakkındaki bilgi edinme, bilgi verme ve değerlendirme biçimlerimizde kesin bir devrim olduğu şüphesiz. Bunun ışığında, bu kitap dünya okur çevrelerine Arap dünyasını yeni bir biçimde tanıtıyor ve eski anlayış çerçevelerinden kaçınıyor. Yönetimleri su sızdırmaz yekpare bloklar olarak resmeden “otoriteryenizm araştırmaları”nı bir kenara bırakıyoruz. Halk hareketlerini hiçbir düşüncesi olmayan tepkici güruhlar olarak gösteren “Arap Sokağı'nın politik sosyolojisi”nden uzak duruyoruz.

Ve onyıllar boyu bölgeyi demokratik siyaset ya da sosyal adalet taleplerinin gelişmesine kültürel olarak elverişsiz gören “Arap ayrıksılığı” anlayışına yer vermiyoruz. Onca Arap ülkesinin diktatörleri gibi bu algı rejim­leri de yıkılmıştır. Onların yerine yeni başlangıçlar öneriyoruz. İsyan yöntembiliminden esinlenen bağlanım ve çözümleme biçimleri öneriyoruz. Bölümlerimiz de yazdıklarının nabzı is­yanın ritmiyle atan eylemci akademisyenler tarafından kaleme alınmıştır. Yalnızca medyanın ilgisini en çok çekmiş olan ülke ve sahneler için değil, bütün bölge için kapsayıcı bir yeniden giriş sunuyoruz.

Yeni egemenlik ve direniş biçimlerine ilişkin kavrayışı toplumsal tarih, siyasi coğrafya, kültürel yaratıcılık, küresel ekonomi politik ve iktidar politikasıyla dokunan ku­maşın bütününe işlemek amacındayız. Artık Arap dünyasını incelemenin iflah olmaz emperyal, sömürgeci ya da savaşçı geçmişleri kavramakla sınırlı olmadığında ısrar ediyoruz: Arap dünyasını incelemek, heyecan verici biçimde yaklaşan küresel gelecekleri fark etmeye yönelmektir. - Paul Amar, Vijay Prashad – Kitabın Giriş bölümünden

DERLEYENLER:
Vijay Prashad, Lübnan'ın Beyrut Amerikan Üniversitesi Edward Said kürsüsünde misafir öğretim üyesidir. Prashad'ın “Arap Baharı, Libya Kışı” kitabı Yordam Kitap tarafından yayınlanmıştır.

Paul Amar, Santa Barbara California Üniversitesi Küresel ve Uluslararası Çalışmalar Programı'nda doçenttir. Uzmanlık alanları karşılaştırmalı siyaset, uluslararası güvenlik çalışmaları, siyaset sosyolojisi, küresel etnografi, devlet teorileri ve cinsiyet, ırk ve postkolonyal siyaset teorileridir. Ortadoğu ve Latin Amerika'daki demokratik değişimlere odaklanarak Küresel Güney'in megakentlerindeki yeni polis militarizasyonu, güvenlik yönetişimi, insani müdahale ve devletin yeniden yapılandırılması örüntülerinin köken ve kesişimlerinin izlerini sürmektedir. Radyo ve televizyonlarda düzenli röportajları yayınlanan Amar'ın Jadaliyya, Al Jazeera Online, Courrier International, Cairo Times, Frankfurter Allgemeine Zeitung ve diğer uluslararası haber yayınlarında yedi dilde yazıları çıkmaktadır.

Yayımlanmış kitapları: The Security Archipelago: Human-Security States, Sexuality Politics, and the End of Neoliberalism; Cairo Cosmopolitan: Politics, Culture, and Urban Space in the New Globalized Middle East (Diane Singerman ile birlikte); New Racial Missions of Policing: International Perspectives on Evolving Law-Enforcement Politics; Global South to the Rescue: Emerging Humanitarian Superpowers and Globalizing Rescue Industries ve The Middle East and Brazil.

İÇİNDEKİLER: GİRİŞ: ORTADOĞU'DA DEVRİM YAPMAK Paul Amar ve Vijay Prashad
TUNUS Nouri Gana
MISIR Paul Amar
BAHREYN Adam Hanieh
SUUDİ ARABİSTAN Toby C. Jones
YEMEN Sheila Carapico
CEZAYİR Susan Slyomovics
FAS Merouan Mekouar
LİBYA Anjali Kamat ve Ahmad Shokr
SURİYE Paulo Gabriel Hilu Pinto
ÜRDÜN Jilian Schwedler
LÜBNAN Maya Mikdashi
FİLİSTİN Toufic Haddad
IRAK Haifa Zangana
SUDAN Khalid Mustafa Medani