Ne var ki, yüzyılın ortasında faşist, sonuna doğruysa sosyalist rejimlerin yıkılmasıyla birlikte aşkın devlet kurumunun beslendiği sosyal ve siyasal zemin yok oldu. Yirminci yüzyıl, aşkın devletlerin hezimetiyle kapandı. Yeni yüzyılda tarih, sivil toplumdan aşkın devlete değil, aksine aşkın devletten sivil topluma doğru ilerlemektedir. Bugün için aşkın ve kutsal devlet anlayışı irtifa kaybederken, sivil toplum bütün dünyada yükselen bir değer haline gelmiştir. Yirmi birinci yüzyılın, sivil toplumun yüzyılı olacağını ileri sürmek fazla abartı olmayacaktır.
Ne var ki, yüzyılın ortasında faşist, sonuna doğruysa sosyalist rejimlerin yıkılmasıyla birlikte aşkın devlet kurumunun beslendiği sosyal ve siyasal zemin yok oldu. Yirminci yüzyıl, aşkın devletlerin hezimetiyle kapandı. Yeni yüzyılda tarih, sivil toplumdan aşkın devlete değil, aksine aşkın devletten sivil topluma doğru ilerlemektedir. Bugün için aşkın ve kutsal devlet anlayışı irtifa kaybederken, sivil toplum bütün dünyada yükselen bir değer haline gelmiştir. Yirmi birinci yüzyılın, sivil toplumun yüzyılı olacağını ileri sürmek fazla abartı olmayacaktır.