^{#smrgKİTABEVİ} Avam ve Görenek: İngiltere'de Geleneksel Popüler Kültür Üzerine Araştırmalar - 2016

Bugün etrafımızda böbreğini satarak yaşamaya, çocuğunu evlatlık vererek hiç olmazsa onun hayatını kurtarmaya çalışan insanlar gördükçe kendi utancımıza gömülüyoruz. Peki, ya insanlar yüz yıldan fazla süredir bu haldeyse? Bu soru, tekil failler bulmadan cevaplarla başa çıkmayı, yaşadığımız hayatı, bireylerin dünya üzerindeki varoluş şekillerini yeniden ve yeniden düşünmeyi gerektirdiği için rahatsız edici... E.P. Thompson da elbette kapitalizmin nasıl bir insani "dönüşüm" yarattığını, "neye", "niçin" artık eskisi gibi bakılmadığı sorusunu ihmal etmediği için önemli. Avam ve Görenek'teki makaleler baştan ayağa bu tür sıkıntılı soruların etrafında dolaşıyor. Nükleer Karşıtı Hareket'in militanı bir tarihçinin, bir gün yeniden "kendi sahasına" dönüp, yıllar önce sorduğu soruları aramasının derli toplu hikâyesi. Hak talebinin, iş-zaman-disiplin döngüsünün, mal ve mülk iken özgürleşmenin, ortak bir iyi tanımı için en kaba şekillerde cezalandırılmanın öyküsü. Yalnızca bulunduğu coğrafyaya, "Ada"ya sıkışmayan, her gün etrafımızda gördüğümüz insanların tarihteki örnekleriyle yeniden karşımıza dizilmelerinin kara anlatısı. Bir tarihçinin giderayak kendisiyle, toplum denen bulutla ve tarihle hesaplaşmasının en yetkin örneği... Ve yine en acımasız sorusuyla karşımıza çıkışının elbette: "Sınıf tanımlardan değil insanlardan ibaretse, nasıl bir sosyalist tahayyül bununla başa çıkar?" Thompson, Avam ve Görenek'te bu "rahatsız" edici soruyu da enine boyuna ele alıyor aslında.

YAZAR E.P. Thompson 1924'te İngiltere'de doğdu. İkinci Dünya Savaşı'nda Afrika ve İtalya'da görev yaptı. Savaş sonrasında Cambridge Üniversitesi'ni bitirdi. 1956'da İngiliz Komünist Partisi, Marksist Tarihçiler grubunun pekçok üyesi ile birlikte Stalinist politikaları protesto ederek partiden ayrıldı. 1957'de The New Reasoner dergisinin kurucuları arasında yer aldı. Bu dergi daha sonra dönemin genç kuşak sol entelektüellerinin ve öğrencilerinin içinde yer aldığı New Left Review'nun çıkışına öncülük etti ve Thompson uzun süre New Left Review'nun editoryal kurulunu yönetti. 1965'ten sonra yayın kurulu içinde doğan ayrılıklar nedeniyle dergiden uzaklaştı. Thompson'un önemli araştırmaları arasında William Morris: Romantic to Revolutionary (1955), The Making of the English Working Class (1963), Whigs and Hunters: The Origins of the Black Act (1975) yer almaktadır. Moral ekonomi tartışmalarını derlediği Customs in Common (1993) ve Louis Althusser, Tom Nairn ve Perry Anderson'la polemiklerinin yer aldığı Poverty and Theory and Other Essays (1978) önemli eserleri arasındadır. 1980'lerde Nükleer Silahsızlanma Hareketi (AND) aktivisti olarak mücadele eden Thompson'ın bu dönemde yazdığı yazılar Writing by Candlelight (1980), Protest and Survive (Thompson vd.) (1980), Exterminism and Cold War (Thompson vd.) (1982), Zero Option (1982), The Heavy Dancers'de (1984) biraraya getirilmiştir. Ayrıca Double Exposure (1985) ve The Sykaos Papers (1988) yayımlanmış eserleri arasındadır. E. P. Thompson 1993'te öldü.