^{#smrgKİTABEVİ} Avrupa Güvenliği: NATO, AGİT, AGSP - 2003

Avrupa'da, 16. yüzyılda yaklaşık beş yüz siyasi birim varken 20. yüzyıla girildiğinde 25 devlet vardı. Bugün bu hemen hemen ikiye katlanmıştır. 1914-1918 1. Dünya Savaşı, Ekim 1917 Bolşevik İhtilali, 1939-1945 İkinci Dünya Savaşı, 1989'da Doğu Blokunun yıkılması, Doğu Avrupa ve Balkanlardaki etnik kavgalar, Almanya'nın ikiye bölünmesi ve birleşmesi gibi daha birçok olay 20. yüzyıl Avrupası'nın belirleyici olayları olmuştur.

19. yüzyıla kadar Avrupa güvenliğini tehdit eden en önemli unsur Türk İmparatorluğu, Osmanlı olmuştur. Türklerin dışında Avrupa güvenliğini tehdit eden önemli bir dış tehlike olmamıştır.

Türklerin zayıflayıp tehlike olmaktan çıkmasından sonra Avrupa güvenliğine en büyük tehdit yine Avrupa'nın kendisi olmuştur. Avrupa ülkeleri arasındaki kıskançlık, ideolojik farklılık, ekonomik ve politik çıkarlar, toprak ve etnik kökenli kavgalar Avrupa güvenliğini tehdit eden ve zaman zaman da bozan unsurlar olmuştur. Avrupa 20. yüzyılı Doğu ve Batı Blokları arasındaki Soğuk Savaşla geçirmiştir. 21. yüzyıla Avrupa'nın bütünleşmesi; Doğu Blokunun Avrupalı üyeleriyle kaynaşma ve ABD ile çıkar çatışmasına doğru giden bir görüntüyle girmektedir. Avrupa; İslâm dünyası ile sıkıntılı, Çin ile mesafeli, Rusya ile barışma dönemindedir. Terörizm, etnik sorunlar ve sınır kavgaları, ciddi çevre kirliliği, antidemokratik rejimler, yoksulluk, gelir dengesizliği ve kitle imha silahları Avrupa güvenliğini en azından 21. yüzyılın ilk yarısında bekleyen tehditler olarak görülmektedir.

21. yüzyıla girerken Avrupa'nın en büyük şansı komünizmin kendiliğinden yıkılması ve arkasında düşman bırakmamasıdır. Avrupa, yeni yüzyıla iç düşmanı olmadan daha şanslı bir şekilde başlamıştır.

20. yüzyıl Avrupası; Stalin'i, Mao'yu, Mussolini'yi ve Hitler'i yaratmıştır. Umarız 21. yüzyıl Avrupası benzer davranışlarda bulunmaz. (Arka kapaktan)