^{#smrgKİTABEVİ} Bahisleri Yükseltmek: Turgut Uyar Şiirinde Kendini Yaratma Deneyimi - 2024

İkinci Yeni hareketinin başlatıcılarından Turgut Uyar'ın en çok yankı bulmuş denemelerinden biri, "Efendimiz Acemilik" başlığını taşır. Uyar, kazanılmış ustalıklarla yetinen şairleri eleştiriyordu burada. Ama yazıdaki bir cümle, ne yayımlandığı dönemde ne de daha sonra dikkat çekti: "Kendilerini yeniden icat edemediler," diyordu Uyar, önceki kuşağın şairlerinin büyük çoğunluğu için. Bu söz bütün İkinci Yeni projesinin de özünü verir: şairin ve şiirin kendi kendini doğurması. Edinilmiş becerileri arkada bırakarak yeni deneylere atılma cesaretiyle de sınırlı değildir bu tavır. Geriye doğru bir hareket de içerir: Şiir bilinmeyen bir geleceğe yönelirken aynı zamanda kendi kökenini, kendi doğum koşullarını da ele geçirmek istemektedir. Bir ürün ya da sonuç değil, bir sebep olmaktır amacı: kendi kendisinin sebebi. Cumhuriyet dönemi edebiyatında kendinden öncekileri de etkileyen, yolundan saptıran tek akımın İkinci Yeni olması da bu ihtirasla ilgilidir.

Uyar'ın şiirinin kaderine başından beri bir kumar metaforu karışmıştır. Nurullah Ataç, 1950'lerin başında, 'zarımı Turgut Uyar için atıyorum' diye yazmıştı. Uyar oyunun bahislerini yükseltecek, Türk şiirinin bu "tek seçicisi" tarafından ona açılan hazır yeri de reddederek sadece kendi çabasıyla oluşan bir şiirsel alanda hareket etmek isteyecekti. Bahisleri Yükseltmek, İkinci Yeni'nin kendi kendini yaratma serüvenini. akımın en güçlü üyelerinden biri olan Turgut Uyar'ın şiiri üzerinden izlemeyi amaçlıyor.