Sosyoloji, Durkheim'in sistemile, Felsefe ve metafizik, Bergson ile memleketin fikir hayatında kuvvetli bir anane yaptı. Yalnız, ilk taze ve hararetli bir alâkanın tatminine koşan birkaç eserden başka, her iki sistemi kaynaklarından ve prensiplerinden alarak temayül ve inkişafları içinde takip edecek toplu bir eser daha çıkmadı, bunun için bu sistemlere ait bilgiler umumi fikirlerden ve dağınık, ikinci, üçüncü elden toplanmış tenkitlerden öteye geçmedi.
Oldukça evrensel bir şümulü olan bir sistemi, tenkitlerinden ve son neticelerinden evvel, ilk hareket noktalarında görmek ve oradan adım adım takip etmek lâzımdır. İşte bu ihtiyaçladır ki, Üniversitedenberi yakından takip ettiğimiz bu iki sistemi etraflıca ve derinden tetkik etmeğe çalıştık ve senelerin sayısı altından geçip büyümüş olan bu tetkiklerimizi bugün (Bergson ve ilk eseri) ile (Fransız sosyolojisi ve Durkheim mektebi) adı altında iki eserle vermek imkânını buluyoruz. (Önsözden)
Sosyoloji, Durkheim'in sistemile, Felsefe ve metafizik, Bergson ile memleketin fikir hayatında kuvvetli bir anane yaptı. Yalnız, ilk taze ve hararetli bir alâkanın tatminine koşan birkaç eserden başka, her iki sistemi kaynaklarından ve prensiplerinden alarak temayül ve inkişafları içinde takip edecek toplu bir eser daha çıkmadı, bunun için bu sistemlere ait bilgiler umumi fikirlerden ve dağınık, ikinci, üçüncü elden toplanmış tenkitlerden öteye geçmedi.
Oldukça evrensel bir şümulü olan bir sistemi, tenkitlerinden ve son neticelerinden evvel, ilk hareket noktalarında görmek ve oradan adım adım takip etmek lâzımdır. İşte bu ihtiyaçladır ki, Üniversitedenberi yakından takip ettiğimiz bu iki sistemi etraflıca ve derinden tetkik etmeğe çalıştık ve senelerin sayısı altından geçip büyümüş olan bu tetkiklerimizi bugün (Bergson ve ilk eseri) ile (Fransız sosyolojisi ve Durkheim mektebi) adı altında iki eserle vermek imkânını buluyoruz. (Önsözden)
