Bilindiği üzere, sözlü kültür ürünleri, ait olduğu toplumun hayata bakış açısını yansıtan, o toplumun içtimai yasalarını bünyesinde barındıran muhtevaları ile de oldukça önemli bir işleve sahiptir. Folklor mahsullerinin en dikkate değer yönlerinden olan sosyo-kültürel belleğin gelecek kuşaklara nakli konusunda anlatı esaslı türlerden birisi de masaldır. Masallar toplumsal değerleri kuşaktan kuşağa aktararak, toplumun devamlılığını ve birliğini sağlamakta, yeni kuşakların ilgili toplumun değer yargıları, hayata bakış açısı, kaçınmaları, ilke ve idealleri doğrultusunda yetişmesinin temininde ciddi görevler ifa etmektedir.
Çok uluslu toplumlardaki homojen yapı, toplumu oluşturan birimlerin ulus kimliğinin korunması sürecinde, kültür değerlerinin korunması ve yaşatılmasını çok daha fazla lüzumlu kılmaktadır. Bu yaklaşım eşliğinde, Bosna-Hersek'i oluşturan üç kurucu halktan biri olan ve Müslüman kimliği ile farklılaşan Boşnakların milli kimlik numunelerinden olan masallar üzerinde derleme ve tercüme çalışmaları yapmayı bilimsel ve kültürel sorumluluğumuz açısından gerekli gördük.
Boşnak-Türk ortak tarihi ve kültürel arka yapısı göz önüne alındığında, iki ulusun uzun soluklu birlikteliğinden beslenen ve pek çok ortak kültür motifine sahip olan Boşnak masallarını Türkiye Türkçesine kazandırarak, Boşnak halk kültürü çalışmaları konusunda bir adım da biz atmak istedik. Çalışmamızın Türkçe olmasından hareketle, Boşnak alfabesi ve Türk alfabesi arasındaki yazı ve telaffuz farklılıklarını, Boşnakça kişi ve yer isimlerinde, okuyucuya kolaylık sağlayacağı düşüncesiyle Türkçe yazı ve konuşma dilinin karakter özelliklerini dikkate alarak şekillendirmeye çalıştık. Böylece, 24 tanesini saha çalışması metodolojisi ile yüz yüze görüşme tekniği ile derlediğimiz, 28 tanesini ise Aışa Softiç'in, “Antologıya Boşnyacke Usmene Prıce” adlı eserinden tercüme yoluyla elde ettiğimiz (11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 30, 31, 32, 33, 34, 35, 36, 37, 38, 39, 40, 41, 42, 43, 44, 45, 47, 48, 49, 50 nolu masallar ) 52 Boşnak masalını bu çalışmada biraraya getirmeyi başardık.
Çalışmamızda, Giriş, Masal Nedir?, Boşnak Masallarının Genel Özellikleri, Boşnak Masallarının Sınıflandırılması, Boşnak Masallarının Formel Yapısı, Boşnak Masallarındaki Tipler başlıkları altında yaptığımız açıklamaları takiben derleme ve tercüme yoluyla elde ettiğimiz Boşnak masal metinlerine yer verdik.
Aışa Softiç'in “ Antologıja Boşnyacke Usmene Prıce” adlı eserinden tercüme yoluyla elde ettiğimiz (11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 30, 31, 32, 33, 34, 35, 36, 37, 38, 39, 40, 41, 42, 43, 44, 45, 47, 48, 49, 50 ) masallar dışında kalan diğer masallar için kaynak kişi hakkında genel bilgiler ile ilgili kaynak kişinin naklettiği masal numarasını da içeren birer derleme künyesi oluşturduk. Bu künyelerle kaç numaralı masalın kim tarafından anlatıldığı bilgisine okuyucunun rahatça ulaşmasını amaçladık.
Bilindiği üzere, sözlü kültür ürünleri, ait olduğu toplumun hayata bakış açısını yansıtan, o toplumun içtimai yasalarını bünyesinde barındıran muhtevaları ile de oldukça önemli bir işleve sahiptir. Folklor mahsullerinin en dikkate değer yönlerinden olan sosyo-kültürel belleğin gelecek kuşaklara nakli konusunda anlatı esaslı türlerden birisi de masaldır. Masallar toplumsal değerleri kuşaktan kuşağa aktararak, toplumun devamlılığını ve birliğini sağlamakta, yeni kuşakların ilgili toplumun değer yargıları, hayata bakış açısı, kaçınmaları, ilke ve idealleri doğrultusunda yetişmesinin temininde ciddi görevler ifa etmektedir.
Çok uluslu toplumlardaki homojen yapı, toplumu oluşturan birimlerin ulus kimliğinin korunması sürecinde, kültür değerlerinin korunması ve yaşatılmasını çok daha fazla lüzumlu kılmaktadır. Bu yaklaşım eşliğinde, Bosna-Hersek'i oluşturan üç kurucu halktan biri olan ve Müslüman kimliği ile farklılaşan Boşnakların milli kimlik numunelerinden olan masallar üzerinde derleme ve tercüme çalışmaları yapmayı bilimsel ve kültürel sorumluluğumuz açısından gerekli gördük.
Boşnak-Türk ortak tarihi ve kültürel arka yapısı göz önüne alındığında, iki ulusun uzun soluklu birlikteliğinden beslenen ve pek çok ortak kültür motifine sahip olan Boşnak masallarını Türkiye Türkçesine kazandırarak, Boşnak halk kültürü çalışmaları konusunda bir adım da biz atmak istedik. Çalışmamızın Türkçe olmasından hareketle, Boşnak alfabesi ve Türk alfabesi arasındaki yazı ve telaffuz farklılıklarını, Boşnakça kişi ve yer isimlerinde, okuyucuya kolaylık sağlayacağı düşüncesiyle Türkçe yazı ve konuşma dilinin karakter özelliklerini dikkate alarak şekillendirmeye çalıştık. Böylece, 24 tanesini saha çalışması metodolojisi ile yüz yüze görüşme tekniği ile derlediğimiz, 28 tanesini ise Aışa Softiç'in, “Antologıya Boşnyacke Usmene Prıce” adlı eserinden tercüme yoluyla elde ettiğimiz (11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 30, 31, 32, 33, 34, 35, 36, 37, 38, 39, 40, 41, 42, 43, 44, 45, 47, 48, 49, 50 nolu masallar ) 52 Boşnak masalını bu çalışmada biraraya getirmeyi başardık.
Çalışmamızda, Giriş, Masal Nedir?, Boşnak Masallarının Genel Özellikleri, Boşnak Masallarının Sınıflandırılması, Boşnak Masallarının Formel Yapısı, Boşnak Masallarındaki Tipler başlıkları altında yaptığımız açıklamaları takiben derleme ve tercüme yoluyla elde ettiğimiz Boşnak masal metinlerine yer verdik.
Aışa Softiç'in “ Antologıja Boşnyacke Usmene Prıce” adlı eserinden tercüme yoluyla elde ettiğimiz (11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 30, 31, 32, 33, 34, 35, 36, 37, 38, 39, 40, 41, 42, 43, 44, 45, 47, 48, 49, 50 ) masallar dışında kalan diğer masallar için kaynak kişi hakkında genel bilgiler ile ilgili kaynak kişinin naklettiği masal numarasını da içeren birer derleme künyesi oluşturduk. Bu künyelerle kaç numaralı masalın kim tarafından anlatıldığı bilgisine okuyucunun rahatça ulaşmasını amaçladık.
