^{#smrgKİTABEVİ} Çöl Çiçekleri - İbrani Tarihi Üzerine Bir Deneme - 2023

“…İbrani tarihini yazmaya çalışmak, dünya tarihinin içine dalmaktır. Tekil olanın evrensel olanla bu denli iç içe oluşu, etkilenme ve etkileme sonucu bir sentez oluşturması ender rastlanılan bir durumdur ve bu durum İbrani tarihine özgüdür. Doğal toplum hakikatinden uygarlık gerçeğine; kadının düşüş öyküsünden kültürel kıskançlıklara, birlikteliklere; mitolojinin bütün saklı hallerinden en yalın hallerine; insanın yiğitliklerinden zaaflı duruşuna kadar her şeyi bir bütünlük içinde kurgulamak, kendi çağlarının dehaları olan Tevrat yazarlarının başarısıdır. Tevrat, bir din kitabından ziyade bir tarih, sosyalbilim kitabı niteliğindedir. O kadar kültürü derlemek, o derlemenin içine kendi tarihsel-toplumsal mücadelesini oturtmak, elbette yaşadıkları trajedilerle ilgilidir. Trajediden kendini yeniden üretmek, trajediyi güce dönüştürmek, varoluşunun başlangıcına hep duyarlı yaşamak bir karakter haline gelmiştir. Tarih ve yaşadıkları coğrafi realite onları böyle olmaya itmiştir. Özgür yaşam, varoluş ve anlam arayışlarına ‘Tanrı' demeleri, onu bir karaktere dönüştürmelerinden ileri geliyor…”