^{#smrgKİTABEVİ} Denemeler -

Pilatus'un, çağlar boyunca yankısı çınlayan korkunç sorusu karşısında Montaigne, daha insani, daha din dışı, başka bir anlamda İsa'nın tanrısal yanıtını vermiş oluyor: "Gerçek Nedir?" "Gerçek benim!" Yani Montaigne gerçek olarak sahiden tanıyabileceği tek şeyin kendisi olduğuna inanıyor. Onu kendinden söz etmeye götüren de budur; çünkü kendini bilmeyi başka her şeyden önemli buluyor. İnsanların ve her şeyin yüzünden maskeyi atmalı, diyor. Maskeyi atmak için kendini anlatıyor. Maske insanın kendisinden çok, ülkesine ve çağına ait olduğu için de insanlar maske yüzünden birbirinden ayrılıyor. Böylece maskesini gerçekten atan insanda hemen kendi benzerimizi buluyoruz.