^{#smrgKİTABEVİ} Dr. Baymirza Hayit'in Eserleri ve Faaliyetleri Hakkında Bildirilen Fikirler 2 : Eski Sovyetler Birliği - 1996

Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Atatürk Kültür Merkezi, Türk Fikir ve Sanat Adamları Dizisi'nin devamı olarak Doç. Dr. Ayfer Kaynar tarafından yayına hazırlanan "Dr. Baymirza Hayit'in Eserleri ve Faaliyetleri Hakkında Bildirilen Fikirler" adlı eserin f 1 'nci cildini yayımladı. Türkistan'ın ünlü ali Dr. Baymirza Hayit'in eserleri ve faaliyetleri ile ilgili Batı Avrupa, ABD ve Şarkta bildirilen fikirleri derleyen kitap "Kitaplar Hakkındaki Fikirler", "Risaleler, seyahatler, tebliğler, mülâkatlar ve faaliyetler hakkındaki fikirler" ve "İndeks" bölümlerinden oluşuyor.

Doç. Dr. Ayfer Kaynar, Batı Avrupa, ABD ve Şark ülkelerinde Doktor Baymirza Hayit'in eserleri ve faaliyetleri hakkında bildirilen görüşlerin dokümanter bir toplamı olarak kitabı yayına hazırlamıştır. Doç. Kaynar, kitabın önsözü'nde; böylelikle Türkistan problemlerini (Kazakistan, Kırgızistan, Özbekistan, Türkmenistan, Tacikistan ve Doğu Türkistan) farklı bir çerçevede sunarken Baymirza Hayit gibi tüm yaşam felsefesini Türkistan'ın hürriyet mücadelesi üzerine kurmuş bir vatanperverin, uluslararası bir fikir adamının insan ömrüne sığdırılması güç faaliyetlerininin boyutlarını anlamanın mümkün olabileceğini belirtiyor.

Kaynar, "Çeşitli kitap, dergi, gazete ve radyolarda bildirilen fikirlerinden de görülebileceği gibi Dr. Hayit'in eserleri ve çalışmalarının dünyada uyandırdığı yankıları, Türklük ve Türkistanlılar için haklı bir gurur kaynağıdır" diyor. Doç. Kaynar, Dr. Hayit'in çalışmaları ve Türkistan millî hürriyeti konusundaki taleplerinin, eski SSCB'de onun şahsiyeti ve fikirlerine karşı düşmanca bir akım ortaya çıkardığını, ileri sürüyor. Bu durumun Türkistan cumhuriyetlerinin -bu cümleden Özbekistan'ın bağımsız devletler olarak- göründüğü bu güne kadar sürdüğünü ifade eden Doç. Dr. Ayfer Kaynar, söz konusu akıma ait görüşlerin "Eski SSCB'de Dr. Baymirza Hayit'in eserleri ve faaliyetleri hakkında fikirler" başlığı altında 2'nci cilt olarak yayımlanacağını kaydediyor.

Kaynar, Gorbaçov döneminin sonu ile Özbekistan bağımsızlığının ilk yılında (1990 ortalarından 1992 Temmuz'una kadar) Özbekistan'da Dr. Baymirza Hayit hakkında olumlu fikirlerin (yaklaşık 110 sayfa) yayımlandığını ve bu yıllara ait fikirleri ayrıca yayımlamayı plânladıklarını bildirerek şöyle diyor: "Sınırlı teknik imkânlar sebebiyle Baymirza Hayit'in eserleri ve çalışmaları hakkında hür dünyada verilen fikirlerin tümünü -bunların içinde Arap ve Urdu dillerinde fikirler de bulunmaktadır- bu kitapta toplayamadık. Toplayabildiklerimizi ise, mahiyetlerini ve uluslararası özelliklerini korumak amacıyla yayımlandıkları dillerde sunduk".