^{#smrgKİTABEVİ} Şeker - 2025

Şeker, bugün gündelik hayatımızın her anında, zorlu bir toplantı veya sınavdan çıkınca sığındığımız, yorulduğumuzda verdiği enerjiye sarıldığımız, eğlenceli anlarımızda yanımızdan eksik etmediğimiz, ama tüm bunlar olurken çoğu zaman tükettiğimizi bile fark etmediğimiz bir meta. Ama eskiden böyle değildi. Yüksek miktarlarda üretime geçildiği döneme dek yüzyıllar boyunca ancak kraliyet saraylarında ya da aristokratların sofralarında denk gelinebilecek, yetiştirmesi, sevk etmesi ve hatta satışı bile oldukça zorlu şartlar altında gerçekleşen ve adeta elmas niteliğinde bir lükstü. Günümüzde alışveriş listesinin vazgeçilmezi, mutfağın birinci sırada gelen damak zevki elçisi ve giderek endüstriyelleşen beslenme şeklimizin olağan şüphelisi haline gelmeden önce; köle tarlalarından Atlantik okyanusunun dalgalarına, rıhtım rafinerilerinden panayır tezgâhlarına, saray kilerlerinden süpermarket raflarına uzanan, emek ve acı dolu uzun bir hikâye yazdı. Artık şekersiz bir hayat düşünemiyor, düşünsek bile ona erişemiyorsak, bunun nedeni işte bu uzun hikayenin sosyolojik, ekonomi-politik ve ekolojik temellerinde yatıyor.

Neredeyse tüm akademik hayatını kölelik konusuna ayıran uzman tarihçi James Walvin, Şeker: Kölelikten Obeziteye Çürüyen Dünya eserinde kölelikten 21. yüzyıl neo-liberal ekonomisine uzanan güzergâhta adım adım şekerin izini sürüyor; obezitenin küresel bir salgın haline geldiği günümüzde, artık tatlı yiyip tatlı konuşamayacağımızı açık ve akıcı bir dille anlatıyor.