Marx, insanı belirlerken diğer canlılardan farklı olarak insanın güzellik yasalarına göre de üretiyor olmasının altını çizer. Sanat nesnelerini, doğa bilimlerinin nesneleri yanında dünya bütünlüğünü oluşturan iki nesne alanından biri olarak belirler. Diyalektiği doğa ve tarihin materyalist kavranmasına bilinçli olarak aktaran Marx ve Engels bununla birlikte estetiği de idealizmin “saf sanat” anlayışından kurtarır.
Marksist estetik kuramın en karakteristik özelliği sanatın neliğinin “insan eylemi”yle ilişkili olduğu düşüncesidir. Marksist estetik kuramı içinde en büyük yer tutan görüş Marksist estetiğin kurucusu sayılan George Lukács'ın savunduğu toplumcu gerçekçiliktir. Ancak, Marksist estetik kuramı yalnızca toplumcu gerçekçilikle sınırlandırılamaz. Bir Marksist yazar olan Bertolt Brecht'in epik tiyatro kuramı gerçekçi tutuma karşı olmasına rağmen sanata toplumsal bir rol verir. Başka bir Marksist düşünür Jean-Paul Sartre da kendisinin geliştirdiği fenomenolojik ontolojiye dayanan sanat kuramında gerçekçiliğe karşıdır. Başta Adorno ve Benjamin olmak üzere Frankfurt Okulu üyelerinin bir kısmı da sanatı eleştirel bir bakış açısıyla ele alarak Marksist sanat kuramına katkılarda bulunuyor. Marksist estetik tartışmasını yeniden açmakla, estetik tartışmalarına sınırlı da olsa bir katkı olmayı hedefledik.
İÇİNDEKİLER
Kurtul Gülenç /Büyüsü bozulan dünyada sanat ve teori
Özcan Yılmaz Sütçü / Yeni kapitalist dünyada yazarın/sanatçının bir portresi
Peter Uwe Hohendahl / Lukács ve Adorno'da roman kuramı ve gerçekçilik kavramı
H. İrem Eker / Sanata marksist bir yaklaşım olarak Bertolt Brecht tiyatrosu
George Friedman / Estetiğe karşı eskatoloji: weberci rasyonalitenin marksist eleştirisi
Metin Bal / Sartre'ın marksist estetik kurama katkıları ve bir marksist estetik bir sanat yapıtı olarak seremoni filmi
F. H. Bradley / Değişken fikirler ve imgesel üzerine
Sema Sökmen / Marx'ta yabancılaşma ve insan doğası kavramı bağlamında etik antropoloji
Engin Abat / Marx düşüncesinde soyutlama
John E. Elliot / Marx'ın kapitalizmin ahlaki eleştirisinin olanağı üzerine
Stephen Houlgate / Hegel'in hukuk felsefesinin anahatlarına giriş
Emre Öztürk / Richard Rorty'nin John Dewey okuması üzerine bir değerlendirme
E. Aras Ergüneş / Benedict Anderson ve Ernest Gellner bağlamında milliyetçilik teorilerinin incelenmesi
Marx, insanı belirlerken diğer canlılardan farklı olarak insanın güzellik yasalarına göre de üretiyor olmasının altını çizer. Sanat nesnelerini, doğa bilimlerinin nesneleri yanında dünya bütünlüğünü oluşturan iki nesne alanından biri olarak belirler. Diyalektiği doğa ve tarihin materyalist kavranmasına bilinçli olarak aktaran Marx ve Engels bununla birlikte estetiği de idealizmin “saf sanat” anlayışından kurtarır.
Marksist estetik kuramın en karakteristik özelliği sanatın neliğinin “insan eylemi”yle ilişkili olduğu düşüncesidir. Marksist estetik kuramı içinde en büyük yer tutan görüş Marksist estetiğin kurucusu sayılan George Lukács'ın savunduğu toplumcu gerçekçiliktir. Ancak, Marksist estetik kuramı yalnızca toplumcu gerçekçilikle sınırlandırılamaz. Bir Marksist yazar olan Bertolt Brecht'in epik tiyatro kuramı gerçekçi tutuma karşı olmasına rağmen sanata toplumsal bir rol verir. Başka bir Marksist düşünür Jean-Paul Sartre da kendisinin geliştirdiği fenomenolojik ontolojiye dayanan sanat kuramında gerçekçiliğe karşıdır. Başta Adorno ve Benjamin olmak üzere Frankfurt Okulu üyelerinin bir kısmı da sanatı eleştirel bir bakış açısıyla ele alarak Marksist sanat kuramına katkılarda bulunuyor. Marksist estetik tartışmasını yeniden açmakla, estetik tartışmalarına sınırlı da olsa bir katkı olmayı hedefledik.
İÇİNDEKİLER
Kurtul Gülenç /Büyüsü bozulan dünyada sanat ve teori
Özcan Yılmaz Sütçü / Yeni kapitalist dünyada yazarın/sanatçının bir portresi
Peter Uwe Hohendahl / Lukács ve Adorno'da roman kuramı ve gerçekçilik kavramı
H. İrem Eker / Sanata marksist bir yaklaşım olarak Bertolt Brecht tiyatrosu
George Friedman / Estetiğe karşı eskatoloji: weberci rasyonalitenin marksist eleştirisi
Metin Bal / Sartre'ın marksist estetik kurama katkıları ve bir marksist estetik bir sanat yapıtı olarak seremoni filmi
F. H. Bradley / Değişken fikirler ve imgesel üzerine
Sema Sökmen / Marx'ta yabancılaşma ve insan doğası kavramı bağlamında etik antropoloji
Engin Abat / Marx düşüncesinde soyutlama
John E. Elliot / Marx'ın kapitalizmin ahlaki eleştirisinin olanağı üzerine
Stephen Houlgate / Hegel'in hukuk felsefesinin anahatlarına giriş
Emre Öztürk / Richard Rorty'nin John Dewey okuması üzerine bir değerlendirme
E. Aras Ergüneş / Benedict Anderson ve Ernest Gellner bağlamında milliyetçilik teorilerinin incelenmesi