Loukianos (120?-180?): MS 2. yüzyılda Marcus Aurelius döneminde yaşamıştır. Antikçağ'ın en ünlü retorik ve hiciv ustalarından biri olmasının yanı sıra komik diyalog türünde eserler de vermiştir. Loukianos'a atfedilen seksen iki eser günümüze ulaşmışsa da bazıları şüphelidir. Bu eserlerin en ünlüleri “Diyaloglar” başlığında toplanır. Bu kitapta yer alan Filozof Yaşamlarının Satışı ve Dirilen Ölüler veya Balıkçı diyalogları Loukianos'un üslubunu en iyi yansıtan “parodi” eserlerindendir. Filozof Yaşamlarının Satışı'nda Zeus'un filozof yaşamlarını Hermes'in çığırtkanlığında mezada çıkarması abartılı, komik bir üslupla konu edilir. Dirilen Ölüler veya Balıkçı eserindeyse, önceki eserinde hicvettiği filozofların davacı, kendisinin davalı, Felsefe'nin yargıç, Hakikat'in de avukat olduğu bir mahkemede kendi kendini yargılar.
Sunuş
Loukianos ve Filozof Yaşamlarının Satışı
Samosatalı Loukianos Antikçağ'ın en bilinen ve en çok okunan retorikçi ve yergicilerinden biridir. Yaşamı üzerine bildiklerimiz azdır, ne zaman doğduğu kesin olarak bilinmese de, MS 120 yılında doğduğu ve aynı yüzyılın sonuna doğru öldüğü düşünülmektedir. En ünlü eserlerini İmparator Marcus Aurelius döneminde (161-180) yazdığı bilinmekedir. Ailesi fakirdi. Çocukluğunda kilden heykel yapımındaki yeteneğinden ötürü heykeltıraş olan amcasına çıraklık yaptığını biliyoruz. Bir tartışmadan ötürü evi terk eden Loukianos Yunan edebiyatı eğitimini aldığı Asia Minor'e (Küçük Asya) taşındı. Homeros, Platon ve komedi şairlerinin metinlerini okudu, Yunan dilinde öyle uzmanlaştı ki, kentleri dolaşarak etkileyici söylevler ve retorik üzerine dersler verdi, avukatlık yaptı. Yunanistan'ı dolaştıktan sonra Italia ve Gallia'ya geldi. Yaşamının bu döneminde çok para kazanan, muhtemelen kırklı yaşlarında olan Loukianos yurduna döndü ve kendisini edebiyata verdi. Bu dönemde de seyahat ettiği bilinen Loukianos daha sonra muhtemelen İmparator Commodus tarafından Mısır'a vali olarak atandı. Bir yoruma göre satirlerindeki alaycı ve eleştirel dilden ötürü birçok düşman edindi. Sağlam dayanakları olmayan başka bir yo ruma göreyse “Kâfir” olarak anıldı ve köpeklerin önüne atılarak parçalandı. Loukianos'a atfedilen seksen iki eser günümüze ulaşmışsa da, bazıları şüphelidir. En ünlüleri “Diyaloglar” başlığı altında toplanan eserleridir. Geleneksel mitolojideki tanrılarla alay eden Tanrıların Diyalogları, insanların dünyevî beklentilerini mizah konusu yapan Ölülerin Diyalogları ve antik felsefe ekollerine özgü yaşam anlayışlarını yansıtan Yaşamların Satışı veya Filozof Yaşamlarının Satışı Loukianos'un mizah, yergi ve eleştiri anlayışını örnekler…