^{#smrgKİTABEVİ} Greko-Baktriya ve Eski Türk Hukuk Belgeleri - 2022

Bugüne kadar geçekleştirilmiş araştırma ve incelemeler, İpek Yolu üzerinde, Orta Asya'nın önemli merkezlerinde, Türk ve İran toplumlarının karşılıklı etkileşimini kesin bir biçimde ortaya koyabilmektedir. Ne var ki bu durum, henüz Türk ve İran hukuk belgeleri üzerinden değerlendirilememiştir. Greko-Baktriya ve Eski Türk hukuk belgelerini karşılaştırmalı olarak ele alan bu kitap, bahsi geçen eksikliği bir yönüyle tamamlama amacı taşımaktadır. Bu çalışmayı, daha geniş bir ifadeyle tarihî dönem Türk-İran dil ve kültür ilişkileri araştırmaları çerçevesinde değerlendirmek mümkündür. Bu karşılaştırmalı incelemeyi mümkün kılan en önemli gelişme, 1990'ların sonunda keşfedilerek Afganistan'dan Londra'ya taşınan Greko-Baktriyaca hukuk belgelerinin 2000'lerden itibaren gerçekleştirilen metin yayımlarıdır. Önceleri yalnızca sikkeler ve birkaç yazıt olmak üzere sınırlı dil malzemesiyle varlığı bilinen ve kısmen anlaşılabilen bu dil, günümüzde zengin külliyatı ile bizlere yeni bir çalışma alanı sağlamıştır. Erken tarihlerde Baktriya'ya yerleşen Türklerin bölgedeki etkin rolleri ve mahkemelerdeki önemli mevkileri bu belgelerle kanıtlanmıştır. Böylece çoğunlukla İranistler tarafından çalışılan bu metinlerin, Türkoloji sahasını da ilgilendiren bir zenginliğe sahip olduğu anlaşılmıştır. Türk yönetici adları ve Türkçe unvanlar başta olmak üzere, Türkçe söz varlığına rastlanan Greko-Baktriyaca hukuk belgeleri, bu kitapta ilk kez günümüz Türkçesine aktarılmış ve metinlerin dil özelliklerine ilişkin çeşitli bilgiler paylaşılmıştır. Bunun yanında Türk ve İran toplumlarının sosyal, kültürel, ekonomik ve hukuksal ilişkilerine dair yeni bulgular sunulmuştur.