#smrgKİTABEVİ Hemşin Öyküleri -
Hemşin Öyküleri, yazarın Hemşin yöresindeki anlatılardan ve kendi anılarından yola çıkarak yazdığı 24 öyküyü içeriyor. İki kısımdan oluşan kitabın ilk kısmında yazarın Hemşin Ermenicesiyle ve Türkçe kaleme aldığı öyküler bakışımlı sayfalarda sunuluyor.
Karşılaştırarak okuma imkânı sağlayan bu biçimiyle kitap, Hemşin dilini tanımak ve mevcut Hemşince bilgisini geliştirmek isteyenlere de hitap ediyor. Kitabın ikinci kısmı ise aynı öykülerin Ermeni harfli versiyonlarından oluşuyor. Ermenice okuruna yönelik olarak yayınevimizce hazırlanan bu kısım, Hemşin Ermenicesi ve Ermenice arasındaki farklılıklardan doğan anlama zorluklarını gidermek amacıyla, yer yer köşeli parantezler içinde sunulan açıklamalarla zenginleştirildi.
Hemşin Öyküleri, yüzyıllar boyunca Doğu Karadeniz'deki Hemşin köyleri ve yaylalarında sözlü olarak yaşayagelmiş olan Hemşin Ermenicesiyle yayımlanan ilk edebiyat eseri. Bu yönüyle kitap, köyden kente göç ve modern hayatın bölge üzerindeki etkisiyle günbegün daha az konuşulur hale gelen bu dilin korunmasına yönelik yeni bir yol, yazılı edebiyat üretme yolunu önermiş oluyor.
Kitap, öte yandan, 1915 yılında Anadolu'daki Ermeni nüfusun yok edilmesiyle birlikte kaybolan onlarca farklı Ermenice lehçenin ardından ayakta kalmayı başarabilmiş olan Hemşin Ermenicesiyle (Latin ve Ermeni harfli olarak) yayımlanan ilk edebiyat eseri olmasıyla da dikkat çekiyor.
Sınıf başkanı teneffüslerde yaramazlık yapan çocukların isimlerini tahtaya yazardı. Öğretmenimiz derse geldiğinde tahtada kimin ismi varsa onlara kızar, büyük yaramazlık yapmış ise döverdi. Benim adım hiç yazılmamıştı. Ama bir gün yazıldı.
Öğretmen derse geldiğinde tahtada ismi olanlara başladı sormaya:
"Ahmet, ne yaramazlık yaptın yine? Ali sen? Hatice! Mustafa!"
"Sıraya çıktım öğretmenim, özür dilerim."
"Fatma bana bağırınca…"
"Ben aslında yapmak istememiştim."
Öğretmen benim adımı görünce şaşkınlıkla:
"Sen de mi!" dedi, "Sen ne yaptın bakalım?"
Ben ne yaptığımı bilmiyordum.
"Bilmiyorum," diyebildim yalnızca.
Sınıf başkanı sözü aldı hemen:
"Öğretmenim, o Hemşince konuştu…"
O günden sonra da yaramazlık yapmak benim için alışkanlık oldu. Büyüdükten sonra da yaramazlık yaptım. Yapacağım da! Bu yaşımdan sonra aklım başıma gelir mi, onu da bilmiyorum…
An oran hedev al yaramazluğ enuşe, indzi hama sovorutin ağav. Medzentsa hedev al yaramazluğ ayi. Enoğ um al! As dareganas hedev, xelkes kelxus kuka ta, an al çkidim!
YAZAR Mahir Özkan 20 Temmuz 1978'de Artvin Hopa'ya bağlı Çoliked [Akdere] köyu¨nde doğdu. İlköğrenimini köyün Karaosmaniye İlkokulu'nda tamamladı. 1990'da ailesiyle İstanbul'a göç etti. Ümraniye Lisesi (1994) ve Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi'nden (1999) mezun oldu. Kocaeli Üniversitesi'nde felsefe yu¨ksek lisans eğitimi aldı. Üniversite yıllarında Hemşin Ermenicesi ve kültürüne ilişkin derlemeler yapmaya başladı ve bunları 2007 yılından itibaren bloğunda (www.hamshentsi.blogspot.com) paylaşıma açtı. Hemşince ve Türkçe yazdığı öyküleri Agos gazetesi başta olmak üzere farklı süreli yayınlarda yer buldu. İstanbul'da felsefe öğretmenliği yapan Mahir Özkan, Hemşin Ermenicesi üzerine çalışmalarını HADİG (Hemşin Kültürünü Araştırma ve Yaşatma Derneği) bünyesinde sürdürmektedir.
Hemşin Öyküleri, yazarın Hemşin yöresindeki anlatılardan ve kendi anılarından yola çıkarak yazdığı 24 öyküyü içeriyor. İki kısımdan oluşan kitabın ilk kısmında yazarın Hemşin Ermenicesiyle ve Türkçe kaleme aldığı öyküler bakışımlı sayfalarda sunuluyor.
Karşılaştırarak okuma imkânı sağlayan bu biçimiyle kitap, Hemşin dilini tanımak ve mevcut Hemşince bilgisini geliştirmek isteyenlere de hitap ediyor. Kitabın ikinci kısmı ise aynı öykülerin Ermeni harfli versiyonlarından oluşuyor. Ermenice okuruna yönelik olarak yayınevimizce hazırlanan bu kısım, Hemşin Ermenicesi ve Ermenice arasındaki farklılıklardan doğan anlama zorluklarını gidermek amacıyla, yer yer köşeli parantezler içinde sunulan açıklamalarla zenginleştirildi.
Hemşin Öyküleri, yüzyıllar boyunca Doğu Karadeniz'deki Hemşin köyleri ve yaylalarında sözlü olarak yaşayagelmiş olan Hemşin Ermenicesiyle yayımlanan ilk edebiyat eseri. Bu yönüyle kitap, köyden kente göç ve modern hayatın bölge üzerindeki etkisiyle günbegün daha az konuşulur hale gelen bu dilin korunmasına yönelik yeni bir yol, yazılı edebiyat üretme yolunu önermiş oluyor.
Kitap, öte yandan, 1915 yılında Anadolu'daki Ermeni nüfusun yok edilmesiyle birlikte kaybolan onlarca farklı Ermenice lehçenin ardından ayakta kalmayı başarabilmiş olan Hemşin Ermenicesiyle (Latin ve Ermeni harfli olarak) yayımlanan ilk edebiyat eseri olmasıyla da dikkat çekiyor.
Sınıf başkanı teneffüslerde yaramazlık yapan çocukların isimlerini tahtaya yazardı. Öğretmenimiz derse geldiğinde tahtada kimin ismi varsa onlara kızar, büyük yaramazlık yapmış ise döverdi. Benim adım hiç yazılmamıştı. Ama bir gün yazıldı.
Öğretmen derse geldiğinde tahtada ismi olanlara başladı sormaya:
"Ahmet, ne yaramazlık yaptın yine? Ali sen? Hatice! Mustafa!"
"Sıraya çıktım öğretmenim, özür dilerim."
"Fatma bana bağırınca…"
"Ben aslında yapmak istememiştim."
Öğretmen benim adımı görünce şaşkınlıkla:
"Sen de mi!" dedi, "Sen ne yaptın bakalım?"
Ben ne yaptığımı bilmiyordum.
"Bilmiyorum," diyebildim yalnızca.
Sınıf başkanı sözü aldı hemen:
"Öğretmenim, o Hemşince konuştu…"
O günden sonra da yaramazlık yapmak benim için alışkanlık oldu. Büyüdükten sonra da yaramazlık yaptım. Yapacağım da! Bu yaşımdan sonra aklım başıma gelir mi, onu da bilmiyorum…
An oran hedev al yaramazluğ enuşe, indzi hama sovorutin ağav. Medzentsa hedev al yaramazluğ ayi. Enoğ um al! As dareganas hedev, xelkes kelxus kuka ta, an al çkidim!
YAZAR Mahir Özkan 20 Temmuz 1978'de Artvin Hopa'ya bağlı Çoliked [Akdere] köyu¨nde doğdu. İlköğrenimini köyün Karaosmaniye İlkokulu'nda tamamladı. 1990'da ailesiyle İstanbul'a göç etti. Ümraniye Lisesi (1994) ve Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi'nden (1999) mezun oldu. Kocaeli Üniversitesi'nde felsefe yu¨ksek lisans eğitimi aldı. Üniversite yıllarında Hemşin Ermenicesi ve kültürüne ilişkin derlemeler yapmaya başladı ve bunları 2007 yılından itibaren bloğunda (www.hamshentsi.blogspot.com) paylaşıma açtı. Hemşince ve Türkçe yazdığı öyküleri Agos gazetesi başta olmak üzere farklı süreli yayınlarda yer buldu. İstanbul'da felsefe öğretmenliği yapan Mahir Özkan, Hemşin Ermenicesi üzerine çalışmalarını HADİG (Hemşin Kültürünü Araştırma ve Yaşatma Derneği) bünyesinde sürdürmektedir.
