^{#smrgKİTABEVİ} Hitler Üzerine Notlar - 2024

“Almanları seviyor muydu Hitler? O Almanya'yı kendisi için seçmişti – pek de tanımadan ve aslında hiçbir zaman gerçek anlamıyla tanımadı da. Almanlar Hitler için seçilmiş ulustu, çünkü doğuştan gelen iktidar içgüdüsü manyetik bir pusula iğnesi gibi, Avrupa'nın o dönemdeki en büyük güç potansiyeli olarak Almanları gösteriyordu ki gerçekten de öyleydiler. Almanlar Hitler'i sadece bir iktidar aracı olarak ilgilendirdi. (…) Alman halkı o zamanlar hırslı bir ulustu – hırslı ve fakat siyasi açıdan ne yapacağını bilemez halde bir ulus ve bu ikisinin birlikteliği Hitler'e istediği şansı sunmuştu.”

Bir Alman'ın Hikâyesi'nin yazarı Sebastian Haffner'den, etkileyici bir Adolf Hitler portresi. Hitler üzerine hem bir analiz hem de bir duygusal değerlendirme: Onun Almanya'ya, Almanlar'a, insanlara, insanlığa “neler ettiğine” dair bir manevi muhasebe…

Kitap, Hitler'in hayat hikâyesinin ve icraatlarının, gayet veciz bir özetini sunuyor. Sadece özünü süzüp çıkarma anlamında değil, edebi anlatımıyla da veciz bir özet… Sonrasında, nasyonal sosyalizmin liderinin “başarılarını” ele alıyor Haffner; yani faşizmin bu en “yetkin” ve korkunç örneğinin nasıl mümkün olabildiğine bakıyor.

Oradan “yanılgılarına” “suçlarına”, “hıyanetine” geliyor. Yol açtığı “medeniyet faciası” ile insanlık değerlerine hıyanetten gayrı, bizzat Almanya'ya, Almanlar'a da hıyanet…

Üzerine çok yazılmış bir bahiste, özgün olmayı ve düşündürtmeyi başaran bir eser.

Büyük bir savaşı kazanamamış, bezgin, fakirleşmiş bir millete, onu hipnotize ederek hakim olduktan sonra, büyük bir beceriyle ülkeyi kısa sürede ayağa kaldırıp, yeniden Avrupa'nın en güçlüsü yapan, ama arkasından, kafasındaki temelsiz birkaç saplantının dürtüsüyle baştan beri planladığı ikinci büyük savaşı başlatıp aynı ülkeyi ve dünyanın bir kısmını sonunda felakete götüren adamı, Adolf Hitler'i, o devrin Almanya'sını ve dünyasını Sebastian Haffner (d. 1907, ö. 1999) anlatıyor.

Zamanında Almanya'nın en önde gelen araştırmacı gazetecilerinden olan Haffner'in akıcı bir üslupla ve olayları tarafsızca analize ederek yazdığı kitap, sadece öğretici değil, yer yer ibret verici bir roman gibi okunuyor.

Sebastian Haffner
1907'de Berlin'de doğdu. Hukuk alanında doktora yaptı. 1938'de İngiltere'ye iltica etti ve Observer'da gazeteci olarak çalışmaya başladı. Bir Alman'ın Hikâyesi adlı kitabını sürgünde yaşadığı Londra'da 1939 yılında kaleme aldı (Türkçesi Hulki Demirel çevirisiyle İletişim Yayınları tarafından 2018'de yayımlandı). 1954 yılında Almanya'ya geri döndü, Önce Die Welt sonra Stern için yazdı. Büyük ilgi gören Anmerkungen zu Hitler'in (Hitler Hakkında Notlar) de aralarında olduğu, bir dizi çok okunan tarih kitabı vardır. 1999 yılında hayata veda etti.