^#smrgSAHAF İlk İslam Hümanistleri: İhvan-ı Safa Topluluğu ve İnsan Felsefesi -

İslam hümanizminin ilk öncüleri İhvan-ı Safa, “Müslümanları bağnazlıktan kurtarmak, bilimsel ve felsefi zihniyeti egemen kılmak, toplumu düzeltecek bir aydınlar ahlakı oluşturmak” amacını felsefi görüşlerini hareket noktası yaparak “bilimlerden hiçbirine düşmanlık etmeden, hiçbir Kutsal Kitabı küçük görmeden mezheplerden hiçbirine önyargıyla yaklaşıp taassuba kapılnmadan dinler ve mezhepler üstü” bir hümanist tutumla İslam'ın evrensellik söylemini deneylenebilir bir gerçekliğe taşımaya çabalamışlardır.

İslam'ın insanlık dini ve tüm zamanların evrensel gerçekliği olduğu diskuru, X. Yüzyıl İslam düşüncesinin bu ilk hümanist cemiyetinin felsefesinde yankılanmakta, yerelleşmekte ve insanlaşmaktadır. Bu söylem, insanla Tanrı'nın, insandan ve insani taleplerden hareketle buluşmasıyla reelleşmekte.

İnsanla Tanrı, İhvan'ın dünyasında olduğu kadar birbirine hiç yakın olmamıştı. Bu cemiyet, insan ile Tanrının din ile aklın birlikteliğinin, günümüze de bol bol yetecek bir hoşgörü atmosferi oluşturabileceğini bize öğretmekte.