^#smrgSAHAF İşgal İstanbul'unda Tehcir Yargılamaları - 2005

Birinci Bölünı'de; I. Dünya Savaşı sırasında sevk ve iskân edilen Ermenilerin geri dönüşü, mallarının iadesi ve eski yerlerine iskânları konusunda yapılan çalışmalar üzerinde durulmuştur. Ayrıca, İttihatçıların cezalandırılmaları konusunda Meclis-i Mebusan'da ve Meclis-i Ayan'da yapılan tartışmalara ve Nazırlık yapmış olan İttihatçıların Meclis-i Mebusan tarafından oluşturulan Beşinci Şube'de sorgulanmalarına da değinilmiştir.

İkinci Bölüm'de; Divân-ı Harb-i Örf'ı mahkemelerinin kuruluşuna ve bu konuda sarayda, hükümette, meclislerde ve kamuoyunda ortaya çıkan düşüncelere yer verilmiştir. İlk tutuklamalara ve tutuk-lamalar konusunda İtilâf Devletleri'nin, Türk ve azınlık basınının, Ermeni ve Rumların tutumuna değinilmiştir. Damat Ferit Paşa hükümetinin Divân-ı Harb-i Örfiler'in çalışması ve teşkilâtı konusunda yaptığı değişiklikler, Hürriyet ve İtilâf Fırkası ile İttihat ve Terakki Fırkası arasındaki çekişmenin iç yüzü ortaya konulmaya çalışılmıştır.

Üçüncü Bölüm'de ise; Divân-ı Harb-i Örfî'de cereyan eden tüm tehcir davaları ayrıntılı biçimde ele alınmıştır- Ayrıca bu davalar devam ederken, iktidar değişiklikleri ve bu değişikliklere paralel olarak Divân-ı Harb-i Örfi heyetinde ve yargılama biçiminde görülen değişmelere yer verilmiştir. Özellikle, Divân-ı Harb-i Örfî heyetinin yargılama sırasındaki suistimalleri, haksız davranışları ve bunların ortaya çıkarılması üzerinde durulmuştur.

Bu arada, konunun daha iyi anlaşılabilmesi için çalışmada, mümkün mertebe o günün ağır ifadelerinden ve hukukî tanımlamalarından kaçınılarak sadeleştirilme yönüne gidilmiştir. Özellikle mahkeme ile ilgili kurum adlarının bugünkü kullanımı tercih edilmiştir.