Kitap, ülkemizin güneybatı kesiminde, asırladır kendi sessizliğine mahkûm olarak günümüze ulaşmış bir antik kentin, Kibyra'nın, yaşam öyküsüne dair bugün için bilinenler üzerine bir öz sunumdur. İçeriğinin temel kaynağı, 2006 yılında T. C. Kültür ve Turizm Bakanlığı ve Burdur Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi adına başlatılan ve halen sürdürülmekte olan Kibyra kazı ve araştırmalarından elde edilen yeni veri bütünüdür. Kitabın hedef kitlesinin arkeolojik ve tarihi bir alana merak ya da ilgi duyan her birey olması sebebiyle, metin haricinde mümkün olan zenginlikte görsellere de yer verilmiştir. Antik kenti genelden özele tanımlayıcı belirli ana başlıklarda sunulan her bölüm; kendi içerisinde, önce kaynakçaları belirtilerek zenginleştirilmiş metin ve bitiminde o bölümle ilgili görsellerden teşekkül olup, her bir görselin altına açıklayıcı notlar düşülmüştür. Doğal olarak arkeolojik bir kazı çalışması sadece akademik çevreden değil, farklı alanlardan birçok paydaşın katılımıyla ve desteğiyle gerçekleştirilmektedir. Burada tüm bu paydaşları ve katılımcıları tek tek anma imkânımız olmadığı için, özellikle temel kurum ve kuruluşlar ile Kibyra'nın yeniden hayat bulmasında “can suyu” verenleri belirtmekle yetinmek durumundayız. Böylece teşekkür ve minnet ifadelerimiz, geçen süreç boyunca görev yapmış her saygın yetkiliyi ve ilgiliyi kapsamış olacaktır.
İÇİNDEKİLER
Sunuş
Sunuş
Önsöz
Kısaltmalar Listesi
Giriş
ARAŞTIRMA TARİHİ
TARİHİ COĞRAFYA ve ULAŞIM
Konum
Tarihi Coğrafya
Bölgesel Yol Ağları
GÖLHİSAR OVASI YERLEŞİM TARİHİ
SİYASİ TARİHİ
Erken Dönem: Pers Egemenliği Dönemi (yak. MÖ VI. Yüzyıl-MÖ 330)
Hellenistik Dönem (yak. MÖ 330-MÖ 30)
Hellenistik Dönem Yöneticileri ve Yönetim Sistemi Üzerine
Geç Hellenistik Dönem'de Kibyralı Sanatçı ve Eser Kaçakçısı İki Kardeş Hakkında
Roma İmparatorluk Dönemi (yak. MÖ 30 - MS IV. Yüzyıl)
TOPOĞRAFYA, KENT PLANLAMASI, YAKIN ÇEVRE ve KIRSAL ALAN
Topoğrafya
Kent Planlaması
Caddeler ve Kanalizasyon Sistemi
Su Sistemleri
Yakın Çevre ve Kırsal Alan
KENT (POLİS) YAPILARI
Agora
Yuvarlak Planlı Çeşme (Tholos Nymphaion)
A Yapısı
Stadion
Propylaion
Portiko
Roma İmparatorluk Dönemi Hamamı
Tiyatro
Odeion (D. Tarkan - Ş. Özüdoğru)
NEKROPOLİS (MEZARLIK) ve ÖLÜ GÖMME GELENEKLERİ
Hellenistik Dönem Mezar Tipleri ve Gömü Gelenekleri
Roma İmparatorluk Döneminde Mezar Tipleri ve Gömü Adetleri (D. Tarkan)
Mezar Sunakları
İNANÇ SİSTEMİ: TANRI ve TANRIÇALAR, TAPINAKLAR, KÜLTLER
Kent Merkezinde Tanrı ve Tanrıçalar, Tapınaklar, Kültler
Helenistik Dönem
Zeus Soter
Athena Polias
Apollon
Roma İmparatorluk Dönemi
İmparator Kültü ve Kaisarion/Sebasteion
Arete Kültü; Gymnasion
Kibyra'ya Özgü Bir Ana Tanrıça: "Pisidike" o 310
Kibyra Teritoryumunda (Kırsalda) Tanrı ve Tanrıçalar, Tapınım Alanları, Kültlere İlişkin Veriler (Ş. Özüdoğru - N. Beceren)
Ana Tanrıça (Meter) / Atlı Tanrılar / Dioskurlar ve Tanrıça
Men / Herakles / Üçlü Figürler / Zeus
Theos Hypsistos / Apollo Chereusieiedeus / Ares
Dionysos / Maron / Nymphe / İsis
PARA (SİKKE) BASIMLARI
Hellenistik Dönem
Gümüşler o / Bronzlar
Roma İmparatorluk Dönemi (MÖ 27-MS 268)
İmparator-İmparatoriçe Portresi ve İsmini (ya da Unvanını) Taşıyanlar
Roma Eyalet Valilerinin, Yüksek Memurların ya da Küçük Asya İmparator Kültü Başrahiplerinin Portrelerini ve İsimlerini Taşıyanlar
Homonoia (Uyum, İttifak, Anlaşma) Sikkeleri
Yarı Bağımsız (quasi-autonomous) Kent Sikkeleri
KENT ENDÜSTRİSİ ve TIBBİ VERİLER
Metal İşçiliği
Seramik Üretimi
Hellenistik Dönem
Roma İmparatorluk Dönemi
Geç Roma-Doğu Roma İmparatorluk Dönemleri
Cam Üretimi
Debbağlık (Dericilik/Sepicilik)
Tıp ve İlaç Üretimi
EPİGRAFİ ÇALIŞMALARI (Ş. Özüdoğru - E. Alten Güler - Ş. Kileci)
ANTROPOLOJİK ARAŞTIRMALAR
Kibyra Kazıları Antropoloji Çalışmaları ve İlk Sonuçlar (A.S. Erol - A.Y. Yavuz)
Kibyra Toplumunda Gözlenen Patolojik (Hastalıklarla İlgili) Olgular
Zooarkeolojik Buluntuların Değerlendirilmesi
KİBYRA GLADYATÖRLERİ
PORTRELER, YÜZLER ve KİMLİKLER
KİŞİSEL BAKIM, SÜS EŞYALARI ve TAKILAR
Kişisel Bakım o 539 / Süs Eşyaları ve Takılar
GEÇ ANTİKÇAĞ'DA KİBYRA
Kibyra'da Geç Antik Çağ'a Ait Veriler
Agora Geç Antikçağ Mimari Verileri
Geç Antikçağ Hamam Yapısı
Hıristiyanlık ve Kilise Yapılarına İlişkin Veriler
Bazilikal Planlı Kilise
Geç Antikçağ Seramik ve Metal Üretimine İlişkin Veriler
Geç Antikçağ Ölü Gömme Geleneğine İlişkin Veriler
Kentin Yakın Çevresindeki Geç Antikçağ Verileri
Pamfilya-Kilikya Sınırındaki Kibyra Minor (Küçük Kibyra) ve Kibyraioton Theması Üzerine Görüşler
Genel Değerlendirme
KAZI GÜNCESİ & EMEK ve ÜRÜN
Terminoloji Sözlüğü
Seçili Kaynakça ve Kısaltmalar
