^{#smrgKİTABEVİ} Kratylos - 2015

Platon, hiç kuşku yok ki düşünce tarihinin en önemli ve etkili filozoflarından biridir. Felsefenin kurumsallaşmasına ve felsefede yazılı geleneğin oluşmasına katkıda bulunmuş, iki dünyalı metafiziğiyle bütün bir Ortaçağ düşüncesini belirleyecek olan idealist felsefe geleneğinin başlatıcısı olmuştur. Hıristiyan Ortaçağ felsefesine ve İslam düşüncesine etkisi bakımından da ayrıca önem taşıyan Platon, düşünce tarihi boyunca tartışılan tüm problemleri yüzlerce yıl öncesinden ele almış ve ilk büyük felsefi sistemi inşa etmiştir.

Geç dönem diyaloglarından olan Kratylos diyaloğu, “adlar” üzerinden dil konusunu ele alır. Adların ait oldukları şeylerle ilişkisi, işlevi, verilişi, bir şeyin kaç tane doğru adı olabileceği konuları klasik Platoncu diyalog şekliyle çok sayıda ad üzerinden örneklendirilerek açıklanır. Dil, sadece insanlar arasındaki iletişimi sağlayan bir araç değil, aynı zamanda varlığın ve bilmenin en önemli unsurlarındandır. Özellikle dil felsefesinin ortaya çıkmasıyla birlikte, Kratylos diyaloğu çok sayıda dilbilimci tarafından da inceleme konusu haline getirilmiştir.

Platon, onu okuyanlar için büyük bir zevk, hattâ büyük bir neşe kaynağıdır. Onun, eşsiz bir şekil mükemmelliği ile yine eşsiz bir düşünce derinliğinin birleşmesinden oluşan diyalogları, zaman aşımına kafa tutarcasına günümüze kadar gelmişlerdir. Platon'un eserleri hiç yaşlanmamış, tazeliğini ve canlılığını - uzak bir geçmişte ilk yazıldıkları günlerdeki gibi - korumuşlardır. Sokrates'in yurttaşlarını rahasız eden, hattâ sabırlarını taşırtıp öfkelendiren soruları: Erdem nedir? Cesaret nedir? Dindarlık nedir? Ne demeye gelir bu deyimler ve bunlar gibi daha birçokları? Günümüz insanları için de aynı rahatsız edici ve akıl karıştırıcı sorulardır.