Türkmen şairi Mahtumkulu Firaki'nin (1724-1807) doğumunun 292. yılında; 2016 yılının Turkmenistan'da "Mirasa Saygı Duyma ve Vatanı Geliştirme Yılı "olarak ilan edilmesi münasebeti ile ilk defa hazırlanmış olan "Mahtumkulu Eserlerinin Deyimler Sözlüğü" şiirden şuura uzanan bir anlayışla ele alınarak büyük şairin en gizemli, en müstesna ifadelerini izaha kavuşturmaya, 'Benim dilim kuş dilidir...' diyen şairin sembolik dilinin ardındaki hakikat bilgisini çözümlemeye imkan tanıyacak mütevazi bir ön çalışmadir.
Büyük Türkmen bilgesinin edebi mirasına "Her sözde nasihat, her nesnede ziynet var" düsturuyla bakıldığında; kimi zaman Hoca Ahmed-i Yesevi, Yunus Emre tarzında sade bir dille yazdığı hikmetlere, kimi zaman da Necip Fazıl Kısakürek gibi derin bir tefekkürle dile getirilen deyişlere rastlanır. Şairin anlam yüklu ve kudretli şiirklerinden hareketle babası Devletmehmet Azadi ve Doğu Edebiyatının zirve şahsiyetlerinin etkisi, bağımsız devlet kurma ülküsü, tasavvufi yönünün derinliği, dönemin sosyo-kültürel hayatiyeti ve kültür kodları analiz edilebilir. Bu itibarla Türk Dünyasının müşterek değeri olan Mahtumkulu günümüz bilim camiasının öngördüğü "Disiplinlerarası Koordinasyon İlkesi" esasında değerlendirilmesi gereken ve ehli tarafından beşeri bilimlerin her alanında ayrı ayrı incelenmeyi bekleyen güzide bir söz üstadıdır...
