^#smrgSAHAF Osmanlı - Alman İlişkilerinin Gelişim Sürecinde Anadolu ve Bağdat Demiryolları - 1988

Osmanlı-Alman İlişkilerinin Gelişim Sürecinde Anadolu ve Bağdat Demiryolları "Alman girişimci ruhunun başarıyla gerçekleştirdiği Anadolu Demiryolu'nun Bağdat'a kadar uzatılması, Asya topraklarının Alman kültürüne açılması anlamını taşır. Yabancı ülkelerin Alman ticaretine açılması, Alman iktisat politikasının "en önemli" görevidir. Yıllık nüfus artışı 600.000'i bulan bir ülkenin, dışsatım sorunu olan endüstrimiz için taşıdığı önem ortadadır (...) Üstelik ticaretimize yönelik yeni bir tehlike söz konusudur. Şimdiye kadar bizim ürünlerimizi satın alan çeşitli ülkeler, ekonomik yönden gelişmeleri sonucu bu ürünleri kendileri üretmeye başlamışlardır. Bu tehlikeye karşı alınacak bir önlem vardır, o da "yeni pazar olanakları sağlayacak bölgelerin oluşturulmasıdır" (...) işte bu amaç için demiryolu yapımı sadece en etkili değil, aynı zamanda en kazançlı araçtır. Demiryolu yapımıyla demiryolu inşaatında kullanılacak malzemenin Alman endüstrisinden sağlanması bir yana, demiryolunun geçtiği bölgelerin pazara bağlanması, önceliğin Alman ticaretine geçmesini sağlayacaktır (...) Eğer Almanya Doğu'da ekonomik etkinliğini arttırmaya devam ederse, Alman mallarını Alman gemileriyle taşıma sürecini hızlandırabilmek için Haydarpaşa Limanı inşa edilip, oradan Anadolu Demiryolu Bağdat'a kadar bir Alman girişimi olarak ve yalnız Alman malzemesi kullanılarak gerçekleştirilirse Doğu topraklarının bir tek Pameronyalı askerin kemikleri kadar değer taşımadığı ifadesi aktüel gerçekliğini yitirmiş tarihi bir anı olarak kalacaktır." Büyükelçi Marschall von Bieberstein'dan Başbakan Hohenlohe Schilingsfürst'e (3.1.1899 tarih, 2 nolu rapor).