^{#smrgKİTABEVİ} Osmanlı Devleti'nde Avrupa İktisadi Yayılımı ve Direniş 1881 - 1908 -

19. yüzyılda Osmanlı İmparatorluğu'nun Avrupa iktisadi gücü karşısındaki konumu zayıflarken ve bu gücün imparatorluk üzerindeki etkisi artarken Osmanlı tebaasının tepkisi nasıl şekillendi?
Yalnızca iktisadi süreçlerle ilgili bir tepki mi söz konusuydu yoksa kişilergruplar farklı saikler de öne sürdüler mi?
Ele alınan direnç ve eklemlenmelerin biçim ve içerikleri neydi?
Quataert özellikle madencilik, tren yolu, tütün rejisi ve liman işletmelerinde şekillenen, Osmanlıların Avrupa iktisadi yayılımı karşısındaki etkileşim biçimlerini, tutumlarını ve karşı koyma pratiklerini ele aldığı bu eserinde, Osmanlı toplumsal hayatının daha önce incelenmemiş yönlerine odaklanıyor.

"Oluşmakta olan Avrupa hâkimiyetindeki dünya ekonomisi, Ortadoğu'da yaşayanların hayatlarını kazanma yollarını, toplumsal statülerini ve siyasi davranışlarını nasıl değiştirmişti?
(...) Osmanlının öyküsünün toplumsal yönü temelde incelenmeyi beklemektedir. Dolayısıyla, 19. yüzyılın sonlarında sermaye yatırımlarındaki genişleme ve ticaretteki artış en yüksek noktasına ulaştığında halk kesiminde, seçkinler dışındaki gruplarda ortaya çıkan değişmeleri incelemeye karar verdim." - Donald Quataert

DONALD QUATAERT State University of New York (Binghamton) tarih bölümünde profesör olarak görev yapmaktadır. Osmanlı ve Ortadoğu tarihi üzerine pek çok çalışması vardır. Social Disintegration and Popular Resistance in the Ottoman Empire, 1882-1908: Reactions to European Economic Penetration (New York University Press, 1983) isimli çalışması Türkçe'ye Osmanlı Devleti'nde Avrupa İktisadi Yayılımı ve Direniş adıyla çevrilmiştir (Yurt Yayınları, 1987) ve bu alanda önemli bir yere sahiptir. Quataert'in diğer bir önemli çalışması, Manufacturing and Technology Transfer in the Ottoman Empire, 1800-1914'dir (Isis Press, 1992).

Ayrıca Osmanlı İmparatorluğu 1700-1922 (çev. Ayşe Berktay) İletişim Yayınları tarafından 2003'te yayımlanmıştır. Zonguldak Kömür Madenleri'nin tarihi üzerine yaptığı araştırma en önemli eserlerinden biridir: Miners and the State in the Ottoman Empire: The Zonguldak Coalfied, 1822-1920 (New York: Berghahn Press, 2006) [Osmanlı İmparatorluğu'nda Madenciler ve Devlet: Zonguldak Kömür Havzası 1822-1920, çev. Azat Zana Gündoğan, Nilay Özok Gündoğan, Boğaziçi Üniversitesi Yayınları, 2009). Osmanlı emek tarihi araştırmalarıyla kendi alanının en önemli isimleri arasında sayılan Donald Quataert 10 Şubat 2011'de aramızdan ayrıldı.