^{#smrgKİTABEVİ} Osmanlı Devleti'nde Engelliler ve Engelli Politikaları II. Abdülhamit Dönemi - 2022

Bu çalışma, insanlığın ortaya çıkmasıyla başlayan engellilik olgusunun tarihi gelişimi ve özelikle Sultan II. Abdülhamid Dönemi'nde Osmanlı Devleti'nde yaşayan engellilerin durumunu anlamak amacıyla yapılmıştır. Doğu ve Batı toplumlarında engellilerin yaşayışları, ilahi dinlerin engellilere bakışı ve tıp alanında yaşanan gelişmelerin onların hayatında bıraktığı tesirler incelenmiştir. Osmanlı Devleti'nde sağır ve dilsiz olarak dünyaya gelenler sarayda istihdam edilmişlerdir. Çok çeşitli görevler icra eden ve zaman içerisinde siyasi güçlerinin artması nedeniyle sayıları azaltılmış olmasına rağmen, bu zümre devletin yıkılışına kadar saraydaki varlığını sürdürmüştür. Savaş, hastalık, iş kazası ve yaşlılık gibi sonradan ortaya çıkan nedenler neticesinde, Osmanlı Devleti'nde engelli sayısında artış yaşanmıştır. Devlet, bir yandan siyasi sorunlar ile mücadele ederken bir yandan da bu durumdaki vatandaşları için sosyal politikalar üretmeye çalışmıştır. II. Abdülhamid, toplumdaki kimsesiz, yaşlı ve engelliler için yapılan bütün yardım faaliyetlerinde öncü rol oynamıştır. Maddi yardımların yanı sıra onların barınma ihtiyaçlarını gidermek için yeni müesseseler tesis etmiştir. II. Abdülhamid'in öncülük ettiği bir diğer faaliyet ise 1889'da kurulmuş olan Sağır ve Dilsiz Mektebi'dir. Yaklaşık 2 yıl sonra görme engelli çocuklar da bu programa dâhil edilmişlerdir. Sağır, Dilsiz ve A'ma Mektebi, Osmanlı Devleti'nde engelli çocukların eğitimi konusunda atılan ilk adım olması nedeniyle son derece önemlidir. Okulun açılışından itibaren yaşadığı sıkıntılar, idareci ve öğretmenlerin hayatları ile çocukların durumu hakkında bilgi verilmiştir.