^{#smrgKİTABEVİ} Osmanlı Mimarlık Örgütlenmesinde Değişim ve Dönüşüm -

Modernleşme dönemi Osmanlı inşaat Örgütlenmesi'ne yönelik araştırmalar ve çalışmalar yapan Kocaeli Üniversitesi MTF Mimarlık Tarihi Anabilim Dalı Başkanı Yrd. Doç. Dr. Oya Şenyurt, inşaat örgütlenmesinin gerilimler, dönüşümler, çatışmalar üzerine kurgulandığını ortaya koyarak, konuyu idealize edilmiş sistem kurgusu dışındaki bir bakış açısıyla inceliyor. Kitap, geç Osmanlı mimarlık örgütlenmesinde, Hâssa Mimarlar Ocağının resmi olarak tasfiyesinden önce, kuruma bağlı çalışanların ortaya çıkardıkları işlerin hem boyutları hem de kaliteleri açısından tartışmalı bir dönemi, imparatorluğun sonuna kadar gerçekleşen müteahhitlik hizmetleri üzerinden ele almaktadır. 18. yüzyılın sonlarından itibaren mimarlık örgütlenmesi, Istanbul'un öncülüğüyle, ocakta çalışan mimarları dönüştürmeye sistemle çelişmeye, birbirleriyle mücadeleye ya da tasfiye etmeye yönelik gelişimlere sebep olmuştur. Diğer taraftan, lonca dışı olan "vesair sanatçıların mimarlık alanındaki faaliyetleri ile ocağa bağlı çalışan inşaat esnafının rekabeti ve götürü usulü çalışma biçimi, bireyin ön plana çıkması ve tekil başanların ocak dışında gerçekleşmesini sağlayacaktır. Bugünün inşaat ve mimarlık terminolojisini bir kenara bırakarak dönemin söylemlerine açıklık getirmeye çalışan Şenyurt, kalfa, mimar, mühendis gibi, inşaat alanının aktörlerinin görev tanımlarındaki bulanık sınırların altını çizmek-tedir. Osmanlı'daki mimarlık örgütlenmesine dair belgelerin incelenmesi ile oluşturulan çalışma, inşaat geleneklerine, anlaşmazlıklara, etnik köken ilişkilerine, finans-ödeme güçlüklerine ve sözleşmelere dair kapsamlı ve detaylı analizler sunarak, karşıtlıklar ve çelişkiler üzerinden geç Osmanlı'da inşaat örgütlenmesinin değişim ve dönüşümüne ışık tutmaktadır.