^#smrgSAHAF OSMANLICA: Zübdetü'l - kısas 1. Cilt -

Liselerde (mekatib-i idadiye) okutulmak üzere basılmış bir genel tarihtir. Eserin birinci cildi yaratılış ve tufan konusuyla başlamakta ve “Ahval-i Asya, Tetimme ve Tavaif-i Mülûk” konuları ile bitmektedir. İkinci cilt Avrupa kıtasında Roma topraklarında hüküm süren kavimler konusuyla başlayıp ortaçağ medeniyeti konusuyla bitmektedir. Kuruluşundan Istanbul'un fethine kadarki (699-857/1299-1453) Osmanlı tarihi kitabın yirmiüçüncü babından yirmialtıncı babına kadarki kısmında yer alır. Eserin son kısmında ortaçağda İslam uygarlığıyla Avrupa kültürü arasındaki farktan “Kurun-ı Vustada İki Alem” başlığı altında ve mezhep, feodalite, ruhaniyet, vergi sistemi gibi hususlar bağlamında bahsedilmiş, Museviler, eşitlik ve İslami kardeşliğin siyasi etkileri, ilimler ve bilimler, diller gibi konulara da değinilmiştir. Eserin bu bölümünde İslam alemi ile ilgili ilk kısım tefsir, hadis, fıkıh, içtihad, kelam gibi ilimler ve dilbilim ile bu ilimlerin önde gelen isimlerine ayrılmış, Arap ve Fars şiir ve edebiyatı, tarih ve coğrafya, matematik ve doğa bilimleri, ziraat, üretim ve ticaret gibi konular da yine bu ilk kısımda incelenmiştir. Hıristiyan alemine ayrılan ikinci kısımda ise eğitim sistemi, şiir, mimari gibi konuları üzerinde durulmaktadır. Jurnal edildiği için üçüncü cildi yayımlanamamış ve toplatılmış olan eserde Türklerin çeşitli özelliklerinden bahseden özel bir bölüm vardır.(Mehmet Demiryürek)