#smrgKİTABEVİ Osmanlı'dan Günümüze Türkiye'de Arşivcilik : Türk Arşivlerinde Tasnif ve Araştırma Hizmetleri - 2022
Türk arşivleri sahip olduğu belgelerin sayısı ve niteliği bakımından dünyanın en zengin arşivlerinin başında gelmektedir. Millî olduğu kadar milletlerarası özellikler de taşıyan Türk arşiv belgeleri, sadece Türkiye'nin değil geçmişte Osmanlı Devleti sınırları içinde sayıları kırkı bulan birçok ülkenin tarihini ve dünya tarihinde gizli kalmış pek çok konuyu gün ışığına çıkaracak mahiyette önem arz etmektedir.
Millî hafıza olan arşiv malzemelerinin Osmanlı Dönemi'nden günümüze kadar ulaşmalarının sağlanması için Türkiye Cumhuriyeti Dönemi'nde de bazı çalışmalar yapılmıştır. Ancak bugün itibarıyla bu mirasın bütünlüğü henüz sağlanamamış durumdadır. Çünkü Türkiye genelinde yirmiden fazla müstakil arşivcilik yapan kurum ve kuruluşun bulunduğu da bir gerçektir.
Türk arşivlerindeki dağınık idari yapıları ortaya koymak ve arşivcilik anlayışını değerlendirmek amacıyla kaleme alınmış olan bu çalışmada, Osmanlı Devleti'nin kuruluş yıllarından günümüze arşivcilik çalışmaları ele alınmıştır. Günümüzde Türkiye'deki Türk Arşivleri tarafından yürütülen arşivcilik faaliyetleri; arşivcilik tarihi, uygulanan tasnif metodu, tasnif sistemi ve tasnif usulleri ile arşiv belgesinin hizmete sunum şekilleri, yapılan araştırma, inceleme ve konuyla ilgili arşivlerden toplanan bilgiler çerçevesinde değerlendirilmiştir.
Bu çalışmanın arşiv yönetimlerinin arşiv çalışanları, araştırmacılar ve devlet idaresi nezdinde bir farkındalık oluşturacağı düşünülmektedir.
I.Bölümde: Arşivin Kapsam, Terim ve Tanımları Ana Başlığının altında, Arşiv, Arşivcilik ve Arşiv Mekanları ile Tasnif, Tasnif Sistemi ve Arşiv Evrakı Üzerindeki TasnifÇalışmaları işlenmiştir.
II.Bölümde: Türk Arşivciliği Ana Başlığının altında, Türklerde Arşivciliğin Tarihçesi, Osmanlı Devleti Dönemi'nde Arşivcilik, Türkiye Cumhuriyeti Dönemi'nde Arşivcilik işlenmiştir.
III. ve IV. Bölümde: Bilgi Talebinde bulunduğum 24 Türk Arşivi'nden gelen cevaplar, arşivcilik tecrübemiz çerçevesinde değerlendirilmiştir.
Bu manada mezkur kurumlardaki Evrak/Defter Grupları, 'tasnif edilen materyal mikdarı' uygulanan 'Tasnif Sistemleri' ve tasnifi yapılan Evrak/Defter Gruplarının hizmete sunum şekilleri üzerinde durulmuştur. Sonuç Bölümünde de bu çalışma sonunda ortaya çıkardığımız sonuçlar ifade edilmiştir.
Türk arşivleri sahip olduğu belgelerin sayısı ve niteliği bakımından dünyanın en zengin arşivlerinin başında gelmektedir. Millî olduğu kadar milletlerarası özellikler de taşıyan Türk arşiv belgeleri, sadece Türkiye'nin değil geçmişte Osmanlı Devleti sınırları içinde sayıları kırkı bulan birçok ülkenin tarihini ve dünya tarihinde gizli kalmış pek çok konuyu gün ışığına çıkaracak mahiyette önem arz etmektedir.
Millî hafıza olan arşiv malzemelerinin Osmanlı Dönemi'nden günümüze kadar ulaşmalarının sağlanması için Türkiye Cumhuriyeti Dönemi'nde de bazı çalışmalar yapılmıştır. Ancak bugün itibarıyla bu mirasın bütünlüğü henüz sağlanamamış durumdadır. Çünkü Türkiye genelinde yirmiden fazla müstakil arşivcilik yapan kurum ve kuruluşun bulunduğu da bir gerçektir.
Türk arşivlerindeki dağınık idari yapıları ortaya koymak ve arşivcilik anlayışını değerlendirmek amacıyla kaleme alınmış olan bu çalışmada, Osmanlı Devleti'nin kuruluş yıllarından günümüze arşivcilik çalışmaları ele alınmıştır. Günümüzde Türkiye'deki Türk Arşivleri tarafından yürütülen arşivcilik faaliyetleri; arşivcilik tarihi, uygulanan tasnif metodu, tasnif sistemi ve tasnif usulleri ile arşiv belgesinin hizmete sunum şekilleri, yapılan araştırma, inceleme ve konuyla ilgili arşivlerden toplanan bilgiler çerçevesinde değerlendirilmiştir.
Bu çalışmanın arşiv yönetimlerinin arşiv çalışanları, araştırmacılar ve devlet idaresi nezdinde bir farkındalık oluşturacağı düşünülmektedir.
I.Bölümde: Arşivin Kapsam, Terim ve Tanımları Ana Başlığının altında, Arşiv, Arşivcilik ve Arşiv Mekanları ile Tasnif, Tasnif Sistemi ve Arşiv Evrakı Üzerindeki TasnifÇalışmaları işlenmiştir.
II.Bölümde: Türk Arşivciliği Ana Başlığının altında, Türklerde Arşivciliğin Tarihçesi, Osmanlı Devleti Dönemi'nde Arşivcilik, Türkiye Cumhuriyeti Dönemi'nde Arşivcilik işlenmiştir.
III. ve IV. Bölümde: Bilgi Talebinde bulunduğum 24 Türk Arşivi'nden gelen cevaplar, arşivcilik tecrübemiz çerçevesinde değerlendirilmiştir.
Bu manada mezkur kurumlardaki Evrak/Defter Grupları, 'tasnif edilen materyal mikdarı' uygulanan 'Tasnif Sistemleri' ve tasnifi yapılan Evrak/Defter Gruplarının hizmete sunum şekilleri üzerinde durulmuştur. Sonuç Bölümünde de bu çalışma sonunda ortaya çıkardığımız sonuçlar ifade edilmiştir.