^#smrgSAHAF Paganini -

Bütün milletlerin mühim bir yekûn tutan büyük kemancılarını göz önüne getirdiğimiz zaman (kemancı'lık tacını bunlardan hangisine tevcih edersek edelim) gözümüz büyülenmiş gibi gayri ihtiyari acayip bir simaya takılır kalır ve rakiplerin ordusu içinden "Keman Kiralı" dediğimiz, nev'inde biricik adam önümüze çıkar. İşte bu "Sihirbaz" Nicolo Paganini'dir. Muasırları tarafından perestiş edildiği halde kendisine gizli bir dehşetle bakılan ve karanlık efsanelere bürünen onun ölümünden bugüne kadar iki insan ömrü geçmesine rağmen "Paganini sırrı" hakikatte henüz keşfedilmiş değildir. Paganini'nin kendi zamanına kadar keşfolunmamış bütün sırları kolayca meydana çıkarmış bulunmasına mukabil onun kurduğu esasları aşarak yeni devir açacak bir tek yeniliğin dahi başkaları tarafından kemana ilâvesine bugüne kadar imkân hâsıl olamamıştır. Paganini, muammasını tamamen çözmek için, kendi yaşadığı ve kendinden sonraki dünyanın boşuna gayret ettiği bir sfenkstir ve öyle kalacaktır. Bu büyücünün, halkın fantazisini, şairin muhayyilesini ve tasvir sanatını ve ressamın görüş kudretini aynı derecede tahrik etmesine hayret etmemek lâzımdır. Bununla beraber elimize ulaşan bütün tasvir edişler ve resimler, bu esrarla dolu İtalyan'ın aslına uyup uymadığı hakkında bizde şüphe uyandıracak mahiyet arzetmektedirler. (Hayatı bölümünden)