^#smrgSAHAF Sanat Şaheserleri: Rönesans'tan Bugüne Kadar - 1967

İlk baskısı 1940'ta çıkan ve ikincisi uzun zamandır tükenmiş bulunan "Sanat Şaheserleri"nin, üçüncü baskısı ele alınınca, işe Rönesans-tan başlamak gerekti. Son çeyrek yüzyılda Mezopotamya'da, Anadolu' da, öyle büyük arkeoloji kazıları yapıldı ki, bu ülkelerle ahalisine ait bilgilerimiz bütün bütün değişti. Sümer'lerle, Akat'lar, Hitit'ler ve nihayet Türk-İslâm dünyası, şimdi bambaşka bir manzara ile görünmektedir. Mezopotamya arkeolojisinin büyük uzmanlarından Amerikalı S. N. Kramer'in "Tarih Sümer'le Başlar" adındaki eseri, bu ihtilâlin bir işaretidir. Bu bakımdan artık L. Hourticq'in I. cildini yayınlamak yersiz olacak ve sözü geçen bölümler için yeni bir etüd hazırlamak lâzım gelecekti. Böylece Hourticq ile ilgisi kalmayınca adı sadece "Sanat Tarihi" olacak I. cildi sonraya bırakmak uygun görüldü.

Bundan başka "Sanat Şaheserleri" Avrupa sanatının özlü bir hülâsasını vermekle birlikte XX. yüzyılı inceleme dışında bırakmakta, neredeyse bütün yeniliklere gebe olan Impressionnism'e bile ancak değinmektedir. İlk baskılara; bu boşluğu gidermek için, modern sanatın açıklamalı klişelerle oldukça geniş bir panoramasını eklemiştim. Ama bu "oluruna bırakmak"tı. Belli başlı memleketlerde modern sanat müzeleri açıldığı, modern sanat eğitimi lise programlarına bile girdiği çağda -bizde de böyledir -bir sanat tarihinin ihtiyaca cevap verebilmesi için, bugüne kadar gelişmiş türlü sanat akımlarını incelemesi zorunludur. Bunun için Jean Paul Bonnes'ın "Resim Tarihi"nden, Kazan Kitabevinin meydana getirdiği "Dictionnaire de la Peinture Moderne" adlı eserden ve birçok monografilerden faydalanarak Impressionnisme, Post - Impressionnisme, Pointillisme, Nabî'ler, Fauvisme, Cubisme Abstrait sanat, Dada-isme, Surrealisme, Bauhaus, Expressionnisme gibi esaslı konuları ayrıca hazırladım. Oldukça çapraşık açıklamanın anlaşılması için bol bol klişe koydum, sonuna da kısa bir terim listesi ekledim. -BURHAN TOPRAK (Önsözden)