^#smrgSAHAF Sarı Saltık: Popüler İslâm'ın Balkanlar'daki Destani Öncüsü (13. Yüzyıl) -

Bu kitapta, Sarı Saltık'ın bulutsu siluetinin önümüze koyduğu, sözünü ettiğimiz bazı temel problemler üzerinde durulmağa çalışılacaktır. Bu problemlerin bazılarını şöyle sıralayabiliriz:
1) Sarı Saltık gerçekte kimdir? Nasıl bir çevrenin, toplumun, kültürün ve inancın ürünüdür? Mistik şahsiyeti ve hüviyeti nedir? Çoğunlukla yazıldığı gibi, o bir İslâm misyoneri midir?
2) Onunla aynı dönemde yaşamış olup tarihsel kimliği çok iyi bilenen Barak Baba ile ilgisi nereden geliyor? Bu ikisinin 1240'taki Babaî isyanıyla bir bağlantısı var mıdır?
3) Sarı Saltık'ın başlattığı kabul edilen Balkanlar'daki İslâmlaşma hareketinin cereyan ettiği sosyal tabanın dinî ve yapısal özellikleri nelerdir?
4) Bununla bağlantılı olarak, bu İslâmlaşma hareketinin mahiyeti nedir? Senkretik bir heterodoks İslâm'dan söz edilebilir mi?
5) Bu İslâmlaşmanın Osmanlı dönemine katkısı olmuş mudur?
6) 1416'daki Şeyh Bedreddin hareketinin, Sarı Saltık'ın oluşturduğu sosyal ve dinî tabanla bir bağlantısı bulunuyor mu?
7) Balkanlar'da muhtelif yerlerde bazı Hıristiyan azizlerinin Sarı Saltık'la özdeşleştirilmiş olması, ne anlama gelmektedir? Bu nasıl bir olgunun ifadesidir?
8) Sarı Saltık'ın Anadolu ve Balkanlar Alevî ve Bektaşî geleneği içindeki yeri nedir? Bu yer nasıl oluşmuştur?

:
Sarı Saltık, XIII. yüzyılın ikinci yarısı içinde popüler İslam'ın Balkanlar'a girişine ve bunun sosyal tabanını teşkil eden bir Türk iskânına adı karışan, gerçek hayatı menkıbelerle, efsanelerle iç içe geçmiş bir şahsiyettir. Onun bu yarı destani yarı gerçek kişiliği, Balkanlar'da daha sonra şöhret bulmuş hemen bütün benzerlerininkinden çok daha renkli ve ilginç, çok daha popülerdir.

İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZ
KISALTMALAR
GİRİŞ : KAYNAKLAR VE ARAŞTIRMALAR
I - Kaynaklar
II - Araştırmalar
BİRİNCİ BÖLÜM
XIII. YÜZYILDA BALKANLAR'DA ANADOLU ÇIKIŞLI İLK TÜRK İSKÂNI: DOBRUCA'DAKİ TÜRKMENLER
I - Moğol Hakimiyetinde Anadolu Selçuklu Tahtı İçin Mücadele ve II. İzzeddin Keykâvus
II - Bizans Himayesinde Bir Selçuklu Sultanı
III - Sarı Saltık'la Anadolu'dan Dobruca'ya
IV - Bizans'taki Sefahet Hayatı, Hapis ve Kurtuluş
V - Sarı Saltık'la Dobruca'dan Deşt-i Kıpçak'a
VI - Gurbetteki Sultanın Ölümü, Dobruca'ya Dönüş
İKİNCİ BÖLÜM
MENKABEVÎ SARI SALTIK: PEYGAMBER SOYUNDAN BÜYÜK BİR GÂZİ-EVLİYÂ
I - Seyyid Battal Gâzi'nin Torunu: Şerif Hızır
II- Tahta Kılıçlı Evliyâ: Saltık Gâzi
III - Ejderha Öldüren Kahraman: Şerif Saltık
IV - Yedi Tabut, Yedi Mezar
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
TARİHSEL SARI SALTIK: AŞİRET REİSİ BİR KALENDERÎ ŞEYHİ VE BİR DERVİŞ-GÂZİ
I- Efsânevî Değil Tarihsel Bir Sîma
II - İskân Lideri ve Aşiret Reisi Sarı Saltık
III - Kalenderî Şeyhi Sarı Saltık
IV - Balkanlar ile Deşt-i Kıpçak'taki Gazâlar ve İslâmlaşma
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
SARI SALTIK KÜLTÜ: TEKKELERİ, MEZARLARI, TÜRBELERİ , MAKAMLARI VE BEKTAŞİLİK VE ALEVİLİK'TEKİ YERİ
I- Sarı Saltık'ın Açtığı Tekkeler
II - Adına Sonradan Açılan Tekkeler
III - Mezarları, Türbeleri ve Makamları
IV - Bektaşîlik ve Alevîlik'te Sarı Saltık

SONUÇ
SEÇİLMİŞ BİBLİYOGRAFYA
GENEL DİZİN