^{#smrgKİTABEVİ} Şişli Camii: Erken Cumhuriyet Döneminde Bir Osmanlı Yapısı = The Şişli Mosque - 2016

Yıllardır süren tasnif ve tespit çalışmaları, bizi yeni projeler tasarlayabileceğimiz bir aşamaya taşıdı. Bu bağlamda, tematik kurgulanmış çeşitli fotoğraf gruplarının yer alacağı Suna ve İnan Kıraç Vakfı Fotoğraf Koleksiyonu Dizisi'ni planladık.

İstanbul Araştırmaları Enstitüsü'nde, Suna ve İnan Kıraç Vakfı Fotoğraf Koleksiyonu'ndan derlenen bir seçkiyle oluşturulan “Erken Cumhuriyet Döneminde Bir Osmanlı Yapısı: Şişli Camii” sergisi, Cumhuriyet İstanbulu'nun ilk anıtsal dini yapısını fotoğraf ve metinlerle tanıtıyor

Bu albüm-kitap dizinin ilk yayını Cumhuriyet İstanbulu'nun ilk anıtsal dini yapısı Şişli Camii'nin mimari seyrini anlatıyor. Şişli Camii'ni seçmemizin nedenlerinden biri, kentin tarihinde, padişahın veya devlet ricalinin baniliğinde değil halkın kolektif çabasıyla inşa edilmiş ilk cami olması. Bir diğer nedeni, 1940'larda ülkenin genelinde esen modernizm rüzgarının şekillendirdiği mimari düşünce ve üretimin aksine, caminin klasik Osmanlı üslubunu yansıtması ve günümüze kadar inşa edilen neo-Osmanlı camileri için bir model haline gelmesi.

Ayrıca, yayınladığımız Şişli Camii fotoğraflarının neredeyse tümünün, dönemin önde gelen stüdyolarından Foto Sabah tarafından çekilmiş olması, caminin 1947-1949 arasındaki yapım sürecinin belli aralıklarla belgelenmesinin özellikle hedeflendiğini göstermesi bakımından önemli. Dokümantasyon ve saklama alışkanlıklarının eksik olduğu, mimari üretimlerin nadiren arşivlendiği o yıllarda böyle bir çaba kayda değer.Umarız bu ve bundan sonra yayınlayacağımız albüm-kitaplar, İstanbul'un tarihsel kimliğini çözümlemede araştırmacılara faydalı olur.

İstanbul'un Şişli ilçesinde, Halâskârgazi Caddesi ile Abide-i Hürriyet Caddesi arasındaki adacıkta yer alan Şişli Camii'nin tasarımı, bir dönem Vakıflar Başmimarı olarak görev yapan Vasfi Egeli'ye ait. Egeli, Osmanlı ile erken Cumhuriyet dönemlerini birbirine bağlayan Birinci Ulusal Mimarlık üslubunun son temsilcilerinden biri olarak tanınıyor.

Cumhuriyet döneminin ilk anıtsal dini yapısı olan ve klasik Osmanlı mimarisini yansıtan Şişli Camii'nin bir üslup örneği olarak kabul gördüğü, günümüze kadar inşa edilen binlerce neo-Osmanlı cami için prototip oluşturduğu biliniyor. Şişli Camii'nin önemli bir özelliği de, padişahın veya devlet ileri gelenlerinin katkılarıyla değil, halkın kolektif çabasıyla inşa edilmiş ilk camii olması.

-------------------

The photographs collected by our founders through the years, which they have donated to Suna and İnan Kıraç Foundation, constituted the kernel of the Foundation's Photography Collection. Since the day the İstanbul Research Institute was opened in 2007, this collection grew with acquisitions and other donations, reaching approximately 130,000 photographs, with İstanbul as their main focus and covering a period from the 1850s to the 1960s.

Years of classification and identification have finally brought us to the point of being able to create new projects. As a result, we have planned the Suna and Inan Kıraç Photography Collection Series, which will consist of thematically structured groups of photographs.

This album-book is the first publication in this series, discussing the architectural journey of Şişli Mosque, the first monumental religious building of Republican İstanbul. One of the reasons we have chosen Şişli Mosque is that this is the first mosque in the city's history that was built not under the aegis of the sultan or statesmen but through the collective effort of the people. Another reason is that Şişli Mosque, unlike the architectural thought and production of the 1940s, which was shaped throughout the country by winds of modernism, reflected the classical Ottoman style and has been accepted as a stylistic example, providing a prototype for neo-Ottoman mosques built in its wake.

In addition, the photographs of the mosque we publish here have almost exclusively been taken by Foto Sabah, one of the leading studios of the period, which indicates that the process of the mosque's construction between 1947 and 1949 was deliberately documented at regular intervals. In those years when documentation and preservation was not habitual and architectural work was seldom archived, such an effort is noteworthy. We hope that this title and the album-books we will publish will help researchers in analyzing İstanbul's historical identity.