^#smrgDERGİ Strata İlişkisel Sosyal Bilimler Dergisi - Sayı: 0 Şubat

Türkiye'deki cari sosyal bilimler alanının genel yatkınlıklarının yetersizliklerine, kısıtlılıklarına ve en temelde de verimsizliklerine cepheden meydan okumaya soyunan Strata: İlişkisel Sosyal Bilimler Dergisi ilişkisel tarzda çalışan sosyal bilimcilerin buluşma noktası olmayı kendine hedef olarak koymuştur. Uluslararası sosyal bilimler ve özelde sosyoloji camiasında 90'larda iyiden iyiye belirginleşen ilişkiselcilik, bir yanıyla sosyal bilimsel araştırma etkinliğini günbegün verimsizleştiren epistemolojik düalizmlere dönük tepkinin bir sonucu olarak tezahür etmiştir. Alvin Gouldner'ın 70'lerin hemen başlarındaki kriz teşhisinde örneklendiği üzere ana-akım sosyolojinin kesif bir eleştirisiyle gündeme gelen epistemolojik çağrı, içeriğine uygun bir biçimde disiplinlerarası ve hatta disiplinlerüstü bir karaktere bürünerek, ilişkisel sosyal bilimi icra edecek araştırma şebekelerinin temellerini atmış, ilişkiselci araştırma gündemlerinin ve sorunsallarının önünü açmıştır. Nitekim bu temeller üzerinde kendini gösteren gelişim, muhtelif disiplinlerarası/üstü bilim alanlarına (iletişim bilimleri, siyaset bilimi, uluslararası ilişkiler, iktisadi bilimler vb.) ve çalışma alanlarına (kent çalışmaları, göç çalışmaları, yaşlılık çalışmaları, toplumsal cinsiyet çalışmaları, kültürel çalışmalar, bilim çalışmaları, bölge çalışmaları vb.) doğrudan sıçramış, bu alanlarda çok yönlü etkiler yaratmıştır.

Türkiye'deyse 2000'li yıllarla birlikte ilişkiselci modda ilk ürünlerin verilmeye başlandığı ve bu araştırmacıların kısa sürede birbirleriyle temasa geçtiği görülmektedir. Bilhassa son on yılda belirli bir irade şeklinde cisimleşmeye başlayan araştırma şebekesi, belirli yönlerdeki yayın ve eğitim pratikleriyle aynı zamanda Strata'nın da teorik ve kurumsal temellerini atmıştır.

İlişkisel epistemolojik ve ontolojik prosedürler eşliğinde çalışan ve farklı disiplinlerden gelen sosyal bilimcilerin teşebbüsüyle kurulan Strata alana özgü kemikleşmiş tözcülük biçimlerini gerek yayın etkinlikleri aracılığıyla gerekse doğrudan söz konusu başat tarza dönük soruşturmalarla kritik etmeyi, bunun da ötesinde bilimsel araştırma prosedürlerinin genişlemesine katkıda bulunmayı istemektedir.

Strata'da
- Araştırma nesnelerinin inşası tartışmalarından refleksif bir sosyal bilim pratiği geliştirmeye;
- Sosyal bilimlerdeki muhtelif disiplinlerden müdahil araştırma stratejileri inşa etmeye;
- Disiplinler arası ve disiplinler üstü çalışma ortamları ve fırsatları geliştirmeye;
- Sosyal bilim sahasındaki kavramsal hinterlandın atıllaşmış terminolojisine yeniden bakmaya;
- Aklın reelpolitiğini inşa etmeye vb. değin pek çok konu masaya yatırılacaktır.

Özetle, Strata: İlişkisel Sosyal Bilimler Dergisi ontolojik ve epistemolojik bağlam olmak üzere kendisini iki zemin üzerinden konumlandırıyor ve daha ilk sayıdan itibaren politik angajmanlardan ve ideolojik tartışmalardan soyutlanarak sosyal bilimsel pratiklerin ilişkiselliği meselesine odaklanıyor. Ontolojik bağlam "İlişkiselliği nasıl görüyor ve tanımlıyoruz; tarihsel sosyoloji çalışmalarında, kültürel çalışmalarda, yaşlılık çalışmalarında, sınıf çalışmalarında, din incelemelerinde, gündelik hayat incelemelerinde, ideoloji incelemelerinde, bilim sosyolojisi ve kent incelemelerinde çalışma alanlarımızın ilişkisel mahiyeti kendini nasıl gösteriyor?", "Alanlarımıza özgü hem genel hem de spesifik tözcülükler neler?" ve "Bunlara karşı ne tür stratejiler gerekiyor?" türünden sorularla şekillenirken; epistemolojik bağlam, "Sosyolojinin bilimselliğinden ne anlıyoruz?", "Sosyalin bilgisinin mahiyetine dair vukuflarımız neler?" ve "Disiplinler-üstü çalışma modu neden bir gereklilik?" tarzındaki sorularla biçimleniyor. Fakat bu sorular etrafında yeni türden bir skolastizm yaratmak ve kapalı bir söylemsel "çevre"ye dönüşmek yerine, muhtelif yollar açmaya namzet araştırma gündemlerine ve buralardan türeyen saha çalışmalarına yaslanmak, Strata'nın temel karakteristiği olacak.

Yılda üç sayı olarak hakemli akademik dergi formatında yayımlanacak Strata: İlişkisel Sosyal Bilimler Dergisi, yayın hayatına Ocak-Şubat 2019 tarihinde 0. Sayıyla başlayacak. Yayın kurulu üyeleriyle birlikte ilişkisel sosyal bilimler tartışmalarının odağında olan akademisyenlerin de katkı sunduğu 0. Sayının meramı daha çok derginin amacıyla ilintili yazılarla görücüye çıkmak, ilişkisel sosyal bilim pratiklerinin mantığı hakkında açılımlar yaparak bu konuda farklı güzergâhlardan çeşitli örnekler sunmak.

Ayrıca Strata'nın her sayısında derginin o sayıda işleyeceği dosya temasına göre farklı bir editör görev üstlenecek.