^{#smrgKİTABEVİ} Sultanlar Kentine Yolculuk 1578 - 1581 -

1608 yılında Nürnberg'de, adı Türkçeye “Almanya'dan Konstantinopolis'e ve Kudüs'e Yapılan Bir Yolculuk Hakkında Yüz Adet Güzel ve Yeni Çizimle Donatılmış Üç Kitaptan İbaret Yeni Bir Yolculuk Öyküsü” diye çevrilebilecek bir kitap yayınlandı. Bu kitap, Kutsal Roma-Germen İmparatorluğu'nun İstanbul'a gönderdiği elçilik maiyetindeki din adamı Salomon Schweigger tarafından yazılmış ve resimlenmişti. Schweigger kitabında 1577'de Viyana'dan yola çıkarak Budapeşte, Belgrad, Sofya, Filibe ve Edirne üzerinden İstanbul'a yaptıkları yolculuğu ve Sultan III. Murad'ın padişahlık dönemine rastlayan bu kentte yaşadığı dört yılı anlatır. Yazar, belli bir sistem gözetmeden, serbestçe düzenlediği bölümlerde bu kentten ve kent halkının yaşamından, padişah sarayında yaşayanların özelliklerinden söz eder, o yıllarda gelişen olayları kendince yorumlar ve Türklerin 400 yıl önceki günlük yaşamı hakkında canlı bir tablo çizer.

Schweigger'in dikkatli bir gözlemci olması ve ziyaret ettiği ülkenin halkını, alışkanlıklarını, geleneklerini merak edip öğrenmeye çalışması, bizzat yaşadığı olayları gayet inandırıcı biçimde anlatmayı başarmasını sağlar. Satırlarını okurken, padişahın huzurunda ortalığa egemen olan saygı dolu sessizliği o anı yaşıyormuşçasına hissederiz; tutsak kafilesi sokaklardan geçirilirken, o acıklı manzarayı görür gibi oluruz; cambazların tehlikeli oyunlarını hayretle izleriz; bayramlarda halkın rağbet ettiği eğlencelere güleriz ve onunla birlikte bir hamam keyfi yaşarız. Kuşkusuz, anlattığı bazı olayları yorumlarken tarafsız kalamaz, adil davranamaz. Ama Türklerin Hıristiyanları yenmelerinin sebebini araştırdığı ve savaş düzenlerini açıkladığı bölümde, Osmanlı düzeninin ana hatları, örneğin tımar ve yeniçeri kuruluşları ya da soyluluğun veraset yoluyla kazanılmaması hakkında çok isabetli görüşler ileri sürer. Schweigger'in naif ve gerçeğe sadık çizimleri bu seyahatnamenin ilgi çekici bir özelliği.