Devlet yerleşik düzeni savunmaya başladığında göçebeler, devletin bütün zorlama ve ikna çalışmalarına rağmen İmparatorluğun sonuna kadar varlıklarını ve önemlerini korumayı başarmışlardır. Diğer taraftan zaman ölçeği Ortaçağ'ı gösterdiğinde, bütün Akdeniz'in, Ortadoğu ve Ön Asya'nın geleceği, ailelerin, toplumların ve imparatorlukların kaderi bir çift öküz ile arkasında sürüdükleri garip bir aletle, yani sabanla yazılmaktaydı.
Bu ortak yazgıdan Osmanlı İmparatorluğu da kaçınılmaz olarak payını almış; ordusunu, seferlerini bürokrasisini, sosyal hayatın vazgeçilmez unsuru olan vakıflarını, gündelik yaşamın neredeyse bütün zaruri ihtiyaçları tarımsal girdilerden karşılamıştır.
Devlet yerleşik düzeni savunmaya başladığında göçebeler, devletin bütün zorlama ve ikna çalışmalarına rağmen İmparatorluğun sonuna kadar varlıklarını ve önemlerini korumayı başarmışlardır. Diğer taraftan zaman ölçeği Ortaçağ'ı gösterdiğinde, bütün Akdeniz'in, Ortadoğu ve Ön Asya'nın geleceği, ailelerin, toplumların ve imparatorlukların kaderi bir çift öküz ile arkasında sürüdükleri garip bir aletle, yani sabanla yazılmaktaydı.
Bu ortak yazgıdan Osmanlı İmparatorluğu da kaçınılmaz olarak payını almış; ordusunu, seferlerini bürokrasisini, sosyal hayatın vazgeçilmez unsuru olan vakıflarını, gündelik yaşamın neredeyse bütün zaruri ihtiyaçları tarımsal girdilerden karşılamıştır.
